Republikeinse conventie van start, 'law and order' is de boodschap
"Als onze tegenstanders winnen, is niemand veilig in ons land." Met die stelling zette president Trump afgelopen week de toon in de aanloop naar de partijconventie van de Republikeinen, die de komende dagen in Charlotte in North Carolina wordt gehouden.
Het Amerikaanse verkiezingsseizoen wordt overschaduwd door sociale onrust in het land. In meerdere grote steden zijn nog geregeld protesten tegen politiegeweld en racisme. Die verlopen voor het overgrote deel vreedzaam, maar in de afgelopen weken sloeg de onrust in sommige steden om in uitbraken van geweld en plunderingen.
De Republikeinse conventie begint op de dag waarop in Amerika opnieuw een video viral gaat van een zwarte man die door een politieagent in de rug wordt geschoten. Jacob Blake uit Kenosha in Wisconsin vecht op een intensive care voor zijn leven. Republikeinen zullen het op hun conventie niet uitgebreid hebben over het lot van Blake, maar wel over de gewelddadige kant van de protesten tegen politiegeweld.
De boodschap van deze conventieweek zal zijn: de steden waar de sociale onrust uitdraait op geweld, worden bestuurd door Democraten. En zij hebben de zaak daar niet in de hand. Het verhaal zal gaan over law and order. Trump: "Ik ben de enige die staat tussen de Amerikaanse droom en anarchie, razernij en chaos."
Plunderingen in Chicago
Walid Mouhammad uit Chicago stapt behoedzaam over de troep in zijn winkeltje heen, de vloer ligt bezaaid met producten uit de schappen. Pakken koek, flessen sap, zakken chips, hele rekken zijn omgetrokken, de zaak is geplunderd en vernield. "33 jaar werk ligt aan puin", verzucht Walid, nog altijd geschokt van de aanblik. "Ze braken de deur open en hebben alles gesloopt."
Correspondent Lucas Waagmeester was bij Walid in de winkel en sprak ook met de voorzitter van de Republikeinen in Chicago over het geweld:
Vorige week maandag liep een demonstratie in zijn wijk uit de hand. Van Black Lives Matter was plotseling weinig meer te zien, alles richtte zich op de winkelruiten, politieauto's en het straatmeubilair. In de binnenstad van Chicago werden dure winkels aan de Magnificent Mile op klaarlichte dag overvallen en leeggeroofd.
"Na de George Floyd-protesten stonden ze ook in mijn zaak", zegt Walid. "Dat heb ik opgeruimd en gerepareerd, het kostte me een maand om de zaak weer open te krijgen. Twee weken later gebeurt het opnieuw. En dit keer hebben ze nog veel meer schade aangericht."
Walid is niet zozeer boos op de plunderaars, maar vooral op de politie en de gemeente. Hij laat een filmpje zien van de plundering, waarop te zien is hoe de politie van dertig meter afstand staat toe te kijken hoe zijn zaak wordt leeggeroofd. "Ik heb de politie gebeld, andere winkels hebben ze gebeld, maar eerst kwamen ze niet eens", zegt hij. "En toen ze er een keer waren, deden ze niets."
'Linkse radicale activisten'
Volgens Stephen Boulton, voorzitter van de Republikeinen in Chicago, zijn de plunderingen het werk van linkse radicale activisten "die erop uit zijn de Amerikaanse overheid gewapenderhand over te nemen". Boulton legt de schuld bij het Democratische stadsbestuur van Chicago, dat volgens hem niet in staat is het geweld te stoppen.
"Politiemensen hebben gedaan wat ze konden", zegt Boulton, "maar zij kregen slechte orders van de burgemeester en te weinig manschappen. De burgemeester weigert de Nationale Garde (militairen die onder het gezag staan van de gouverneur, red.) erbij te halen om een deel van het werk over te nemen. De politie werd overdonderd."
Boulton benadrukt hiermee hetzelfde punt als de landelijke Republikeinse partij en president Trump: het draait niet om de redenen achter de protesten, maar om het geweld dat eruit voortvloeit. En falend Democratisch bestuur om dat geweld te stoppen.
In de aanloop naar de Republikeinse conventie en de verkiezingen op 3 november is het geweld in de grote steden een van de belangrijkste thema's geworden voor de partij. In toespraken schetst president Trump het beeld van chaos in Amerikaanse steden.
"Als je een voorstelling wilt maken van het leven onder president Biden, denk dan aan de smeulende puinhopen in Minneapolis, de gewelddadige anarchie in Portland, de bloedsporen in Chicago. En stel je dan die puinhoop voor bij jou in de stad."
'Leven van een winkelier doet er ook toe'
"De burgemeester of de president, ik heb niks met politiek", zegt Walid Mouhammad, terwijl hij op een krukje tussen de puinhoop in zijn winkel gaat zitten. "Maar ik denk dat de burgemeester de Nationale Garde moet inroepen. Ze kan het niet aan. Mensen zijn bang om naar buiten te gaan op deze manier."
Mouhammad gaat het stadsbestuur van Chicago aanklagen voor nalatigheid. "We moeten wel beschermd worden. Mijn leven doet er toe", zegt hij in een verwijzing naar Black Lives Matter. "Hun leven doet ertoe, maar het leven van een winkelier doet er ook toe."
