Naast criminele organisatie van Taghi neemt OM ook hun advocaten onder de loep

In de zwaarbeveiligde rechtbank op Schiphol is straks voor het eerst sinds mei weer een zitting in het Marengo-proces, de zaak tegen de criminele organisatie van Ridouan Taghi. Hij staat met zestien andere verdachten terecht voor verschillende moorden en pogingen tot moord. Vandaag gaat het niet alleen over de voortgang van hun dossiers, maar ook over het handelen van sommige van hun advocaten.

Het Openbaar Ministerie kwam vorige week met nieuwe stukken in het dossier, waar meerdere media afgelopen weekend over schreven. In de processen-verbaal beschuldigt het OM vijf advocaten ervan als 'boodschappenjongens' voor de organisatie van Taghi te hebben gewerkt. Ze zouden een aantal jaren geleden informatie van opgepakte verdachten hebben doorgespeeld naar anderen in de organisatie die nog op vrij voeten waren.

Het OM wilde er tot vandaag niets over kwijt, maar zal het proces-verbaal op de zitting toelichten.

Informatie delen

Het OM verwijst in het nieuwe stuk naar gekraakte versleutelde berichten en verklaringen van kroongetuige Nabil B., waaruit zou blijken dat de vijf advocaten - met toestemming van hun cliënt - delen van het dossier van gearresteerde verdachten gedeeld hebben met leden van de criminele organisatie van Taghi.

Met toestemming van een cliënt is het delen van informatie uit het strafdossier met derden niet strafbaar, maar er zijn voor de advocaat wel gedragsregels aan verbonden. Zo moet er naast de belangen van de verdachte ook rekening worden gehouden met de belangen van anderen.

In ieder geval één advocaat wordt daarnaast beschuldigd van het schenden van beperkingen. Een verdachte die in beperkingen zit mag geen contact hebben met anderen, niet bellen en soms ook geen kranten lezen of tv kijken.

Nieuwsuur reisde eerder dit jaar af naar Dubai en kwam er zo achter wat de schuilplaats was van Taghi en hoe hij uiteindelijk werd opgepakt:

De beperkingen raken ook de advocaat, legt tuchtrechtadvocaat Robert Sanders uit. Hij promoveerde op wat een advocaat wel en niet mag doen. "Als er beperkingen gelden mag een advocaat met niemand over de inhoud van de zaak praten, omdat dit het onderzoek zou kunnen schaden. Als het toch gebeurt, dan kan de advocaat een ernstig tuchtrechtelijk verwijt worden gemaakt. Of het onderzoek dan schade heeft opgelopen of niet, maakt de tuchtrechter dan niet uit."

Eind mei schreef het AD op basis van politie- en justitiebronnen dat advocaat Khalid Kasem, terwijl zijn cliënt in beperkingen zat, informatie doorspeelde over een politie-inval in juli 2015 in Nieuwegein. Daarbij werd toen in opslagboxen een enorme hoeveelheid wapens gevonden. De organisatie van Taghi zou maar al te graag willen weten hoe de politie deze wapens op het spoor was gekomen. De advocaat ontkent dat hij die informatie heeft gelekt.

De Amsterdamse deken, de toezichthouder op de advocatuur, doet onderzoek naar het handelen van advocaat Kasem. Na de zitting van vandaag besluit de toezichthouder of er ook een onderzoek komt naar de vier andere advocaten.

Kernwaarden

Advocaten moeten zich aan kernwaarden van hun beroep houden. Alleen schuren die soms met elkaar. Advocaat Sanders: "Een belangrijke kernwaarde is partijdigheid. Een advocaat is partijdig, komt alleen maar voor het belang van zijn cliënt op."

Maar integriteit en onafhankelijkheid zijn ook kernwaarden. De advocaat moet zich aan de regels houden: "Als togadrager dient de advocaat het belang van goede rechtspleging en handelt hij ook integer. En als een advocaat onder druk wordt gezet door een cliënt kan zijn onafhankelijkheid in het geding komen."

Tuchtrechter

Mocht uit het onderzoek van de toezichthouder blijken dat er niet volgens de regels is gehandeld, moeten de advocaten voor de Raad van Discipline verschijnen. Die beslist of een advocaat een waarschuwing krijgt, wordt berispt, geschorst of in het uiterste geval zelfs geschrapt.

Het gebeurt zelden of nooit dat advocaten betrapt worden op het lekken uit dossiers terwijl er beperkingen gelden. Sanders: "De laatste tuchtzaken die ik daarover terug heb gevonden zijn uit 2009, 2010 en 2019. Het opzettelijk schenden van een geheimhoudingsplicht is een strafbaar feit, maar dit soort zaken worden tuchtrechtelijk aangepakt."

Ook het OM laat desgevraagd weten geen voorbeelden te kennen van advocaten die om deze reden strafrechtelijk zijn vervolgd.