Eerst actrices en nu ook influencers: cel voor TikTok'ers in Egypte

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

In Egypte hebben vijf jonge vrouwen twee jaar celstraf gekregen voor het posten van 'onfatsoenlijke video's' op social media-platform TikTok. De arrestaties zijn onderdeel van een campagne van de autoriteiten tegen influencers op social media.

"Mawada al-Adham, Haneen Hossam en drie anderen worden beschuldigd van het schenden van de normen en waarden van de Egyptische samenleving en het plaatsen van onfatsoenlijke foto's en video's die de openbare moraal verstoren", is te lezen bij de Egyptische staatsomroep Al-Ahram. Naast de celstraf moeten de vrouwen meer dan 16.000 euro boete per persoon betalen.

Het is de eerste rechterlijke uitspraak na een reeks arrestaties van jonge vrouwen die populair zijn op onder meer TikTok in Egypte. Volgens Hassnae Bouazza, journalist gespecialiseerd in de Arabische wereld, was de campagne tegen influencers te verwachten.

"Het is een behoorlijk Egyptische traditie om vrijgevochten vrouwen op te sporen en aan te klagen onder het mom van zedelijkheid en fatsoen. Eerst waren het actrices en zangeressen, nu ook jonge vrouwen die zich online manifesteren. Het hoort bij de voortdurende repressie", legt ze uit.

De populariteit van social media neemt in Egypte nog steeds toe, en met name TikTok heeft de laatste maanden een enorme groei in het land doorgemaakt. Volgens de Britse omroep BBC hebben de maatregelen van de coronalockdown daar een rol in gespeeld, aangezien mensen thuis moesten blijven.

"Influencers hebben natuurlijk een deel van het platform overgenomen van traditionele media en artiesten. Het is, op dat gebied, niet gek dat de overheid de aandacht richt op mensen met veel volgers en een groot bereik", zegt Bouazza.

Arrestaties

De 20-jarige Hossam, met 1,3 miljoen volgers, werd gearresteerd in april, nadat ze een video had gepost waarin ze zei dat vrouwen geld konden verdienen door voor haar te werken. Ze is aangeklaagd voor het aanmoedigen van jonge vrouwen om mannen te ontmoeten en vriendschappen met hen op te bouwen via een video-app, waarbij die vrouwen een vergoeding ontvangen op basis van het aantal volgers.

Al-Adham, met twee miljoen volgers, werd gearresteerd na het posten van satirische video's op TikTok en Instagram. Zij wordt beschuldigd van het publiceren van onfatsoenlijke foto's en video's op sociale media. De drie andere vrouwen werden gearresteerd omdat ze Hossam en Al-Adham hielpen bij het managen van hun sociale media-accounts. De advocaat van de vrouwen zegt in hoger beroep te gaan.

'Met de goedkeuring van de Egyptische familie'

Activisten zijn als reactie op de campagne van de Egyptische overheid zelf een campagne gestart om de vrouwen vrij te krijgen. Een Arabische hashtag, die wordt vertaald als 'met de goedkeuring van de Egyptische familie,' wordt de afgelopen dagen veel gebruikt om aandacht te krijgen voor de zaak. Ook is er een petitie opgezet waarmee de vrijlating van de vrouwen wordt geëist: die heeft inmiddels ruim 1600 handtekeningen.

Volgens Bouazza was er in eerdere vergelijkbare situaties ook veel weerstand te voelen onder de Egyptische bevolking. "Die zoekt een middel om zich uit te laten over de repressie. Eerder waren dat reguliere media, nu heeft de bevolking door internet en sociale media meer toegang tot platformen. Zo kunnen meer mensen zich uiten."

Ook al heeft het op het oog geen grote directe gevolgen, toch is het erg belangrijk dat de weerstand wordt geuit, zegt Bouazza. Volgens haar wordt er zeker iets bereikt met hashtags, petities en aandacht op sociale media. "Stilte is stilstand en een acceptatie van de status quo. Zolang men in opstand komt, betekent dat dat men het niet pikt en draagt het bij aan verspreiding van bewustzijn."

Want, zegt Bouazza, volgende maand kan er zo weer een andere jonge vrouw worden gearresteerd. "Zonder echte reden."