Corona-app in het ene land een succes, in het ander een fiasco

Het kabinet wil half juli besluiten over de landelijke invoering van een app die het aantal coronabesmettingen in je omgeving bijhoudt. Zulke apps bestaan al in andere landen, waaronder Duitsland. Daar is de app in twee weken tijd zo'n 14 miljoen keer gedownload en - afgezien van wat kinderziektes - een succes te noemen.

Vooraf hadden veel Duitsers zorgen over privacy. "Een vroegere versie waarbij er data centraal opgeslagen zou worden, werd om privacyredenen afgewezen", zegt correspondent Judith van de Hulsbeek. "De nieuwe app maakt codes aan die niet naar een persoon of locatie te herleiden zijn en gegevens worden alleen lokaal op je telefoon opgeslagen."

Privacy

Dat er bij de ontwikkeling van de app zoveel nadruk is gelegd op privacy, is volgens van de Hulsbeek de reden van het succes. "Duitsers zijn een notoir privacyliefhebbend volk. Als zelfs de critici hier hun bezwaren tegen de app laten varen, dan wil dat wel wat zeggen over de veiligheid ervan." Uit een enquête van de publieke zender ARD blijkt dat zo'n 42 procent van de Duitsers van plan is de app te gebruiken.

Door de strenge privacyregels kun je niet zien hoeveel mensen zich al ziek hebben gemeld op de app, maar de broncode van de app is openbaar en daaruit zijn de anonieme codes wel af te lezen. "Een aantal Duitse techjournalisten heeft daaruit afgeleid dat er inmiddels tientallen mensen bericht hebben gekregen dat ze risico hebben gelopen", vertelt Van de Hulsbeek.

De app moet het contactonderzoek ondersteunen en gaan versnellen. Voordeel is ook dat je mensen bereikt waarvan de besmette persoon de naam en het telefoonnummer niet weet. Nadeel is dat mogelijk juist de risicogroepen niet worden bereikt. "De recente uitbraken in Duitsland waren in vleesverwerkingsbedrijven, opvangcentra voor asielzoekers, verzorgingstehuizen. De medewerkers in vleesindustrie zijn veelal Bulgaren, Roemenen, die maar weinig Duits spreken. Ouderen hebben niet altijd een nieuwe mobiele telefoon. Zij zullen minder snel deze app downloaden."

Hoe meer mensen de app installeren, hoe nuttiger die wordt. Van de Hulsbeek: "De app zal het contactonderzoek nooit helemaal vervangen, maar artsen geven wel aan dat elke vroeg geteste en vroeg geïsoleerde persoon een waardevolle is."

In VK juist veel problemen

In het Verenigd Koninkrijk werd een maand geleden een soortgelijke app met veel bombarie aangekondigd. Het zou een game changer worden, zei minister van Volksgezondheid Matt Hancock. De Britse regering liet de app testen op het eiland Wight, voor de kust van Southampton. De eerste resultaten zagen er veelbelovend uit. Ruim de helft van de 140.000 inwoners had de app geïnstalleerd. Half mei zou de app in het hele land uitgerold kunnen worden, was de verwachting. Maar daar is niets van terecht gekomen.

"Nu blijkt dat er veel technische problemen zijn", vertelt correspondent Tim de Wit. "De door de Britse regering ontwikkelde app bleek onvoldoende in staat om nauwkeurig gegevens te verzamelen." Met name op apparaten van Apple werkte de app amper naar behoren.

Een ander probleem was dat de Britten in eerste instantie kozen voor de centrale opslag van informatie. Alle bewegingen van de telefoons waarop de app was geïnstalleerd, werden opgeslagen op een centrale overheidsserver. Privacywaakhonden waren fel tegen die methode. Het zou de overheid uitzonderlijk veel inzicht gegeven in het gedrag van burgers.

Vanwege de technische problemen wil de Britse regering nu alsnog overstappen op een andere technologie, die door Apple en Google is ontwikkeld. Die maakt geen gebruik van de centrale opslagmethode. Maar die overstap leidt tot nog veel meer vertraging. De meest optimistische verwachting is nu dat de Britten op z'n vroegst komende winter de app kunnen lanceren.

"Noem mij één land waar ze succesvol zo'n app hebben uitgerold", pareerde premier Johnson vorige week in het Lagerhuis de kritiek op het tot nu toe mislukte app-experiment in Groot-Brittannië. "Duitsland", zei Labour-leider Keir Starmer direct.