Aantal meldingen huiselijk geweld niet toegenomen sinds corona

• Karen Eshuis

  redacteur Online

De lockdown heeft niet geleid tot een stijging van het aantal meldingen van huiselijk geweld. Hoewel er wereldwijd meer meldingen zijn sinds het coronavirus, is dit in Nederland niet het geval.

"Gelukkig zien we geen significante stijging van het aantal adviesvragen of meldingen", zegt Debbie Maas, voorzitter Landelijk Netwerk Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling van de overheid.

De verwachting was dat het aantal gevallen van huiselijk geweld wel zou toenemen, omdat mensen door de coronamaatregelen meer bij elkaar op de lip zitten, waardoor er sneller spanningen zouden kunnen ontstaan.

Of er minder huiselijk geweld heeft plaatsgevonden, valt niet te zeggen. Maas: "Het antwoord is: we weten het niet zeker, ook niet wat dit betekent voor de lange termijn. Een interpretatie van de cijfers is, dat het veelal professionals zijn die melding doen van huiselijk geweld. Maar ook zij konden tijdelijk niet aan het werk en hadden minder contact met kwetsbare gezinnen."

Bij de 26 Veilig Thuis-organisaties komen gemiddeld per maand 11.000 meldingen van huiselijk geweld en kindermishandeling binnen. Er worden in een maand 9000 adviesgesprekken gevoerd. Iedere twee weken wordt het aantal meldingen geïnventariseerd.

In de beginfase van de coronacrisis liep het aantal meldingen van huiselijk geweld in sommige regio's terug. In Zuidoost-Brabant daalde het bijvoorbeeld met 16 procent. "Die daling liet zien dat we in de beginperiode niet in staat waren om achter de voordeur te komen", zegt directeur Judith Kuijpers van Veilig Thuis Zuidoost-Brabant.

Intussen is het aantal adviesvragen weer op het oude niveau en ook het aantal meldingen normaliseert. Een goed teken, volgens Kuijpers: "Dit geeft aan dat er weer meer zicht is op kwetsbare gezinnen, ook omdat ambulante hulpverleners weer echt over de vloer kunnen komen."

Wel gaat het vaker om risicovolle situaties, zegt Kuijpers: "We merken de laatste tijd dat het vaker gaat om hoogrisicozaken gaat, waarin we meteen moeten optrekken met onze partners, zoals de politie. Dit hoor ik ook van andere collega-directeuren in het land."

Masker 19

Vanwege de zorgen over een toename van geweld achter de voordeur kwam de overheid eind april met een voorlichtingscampagne en er werden extra maatregelen genomen om huiselijk geweld in coronatijd tegen te gaan.

Zo werd op 1 mei het codewoord 'masker 19' geïntroduceerd. Als iemand in een apotheek dat codewoord gebruikt, is het duidelijk dat hij of zij hulp nodig heeft. Spanje en Frankrijk kenden al een soortgelijke code. Sinds de invoering zijn er volgens bij Veilig Thuis-organisaties "enkele meldingen" via apothekers binnengekomen.

Kuijpers heeft in haar regio een aantal meldingen ontvangen. "Het is goed dat mensen weten dat het een optie is om bij een apotheek binnen te stappen. Want iedere melding is er een."

Ook Debbie Maas, naast landelijk voorzitter ook directeur van Veilig Thuis Rotterdam Rijnmond, kent twee meldingen die via apotheken zijn binnengekomen. "Wat ik fantastisch vind, is dat apothekers dit initiatief zelf hebben opgezet. Ze hebben mensen opgeleid om het gesprek aan te gaan en zien hierin een maatschappelijke taak voor zichzelf weggelegd."

Chatfunctie

Bovendien bieden alle 26 Veilig Thuis-organisaties sinds half mei chatdiensten aan, om de melddrempel te verlagen. Volgens Kuijpers gaat het "verbazingwekkend" goed en zijn er sinds de start landelijk 1292 chats binnengekomen. "Vooral direct betrokkenen of omstanders gebruiken de chat en dat is ook precies wat het moet zijn: laagdrempelig."

Gemiddeld komen er nu per maand 100 adviesvragen via de chatfunctie binnen in steden als Amsterdam en Rotterdam. Andere regio's zitten op zo'n 50 tot 60 chats per maand. Hiervan wordt ongeveer 5 procent omgezet in een melding van huiselijk geweld.

Volgens Kuijpers biedt dit een oplossing, als bellen geen optie is. "Er was er een vrouw die niet kon bellen, omdat haar telefoon was afgepakt. Via de chat kon ze toch met ons in contact komen en om hulp vragen."