SER slaat alarm: groot personeelstekort in de zorg dreigt

Willen we genoeg handen in de zorg hebben, dan moet het kabinet nu ingrijpen. Het belang van voldoende zorgpersoneel blijkt des te meer nu we midden in de coronacrisis zitten, concludeert de Sociaal Economische Raad (SER) in een rapport over de zorg van de toekomst.

Minister De Jonge van Volksgezondheid vroeg de SER twee jaar geleden onderzoek te doen naar de stijgende zorgkosten. Als er niks gebeurt, dreigen de zorgkosten de komende twintig jaar te verdubbelen. Het rapport zou in de eerste instantie in maart gepresenteerd worden, maar toen kwam de corona-uitbraak en werd het uitgesteld. Nu publiceert de SER het rapport alsnog en is er een hoofdstuk aan toegevoegd over de impact van het coronavirus.

"De coronacrisis heeft een vergrootglas gelegd op onze conclusie, namelijk dat we heel veel mensen tekort gaan komen", zegt Mariëtte Hamer, voorzitter van de SER. Op dit moment werken er zo'n 1,4 miljoen mensen in de zorg. De SER schat in dat er in 2040 meer dan 2 miljoen mensen nodig zijn. Als er niet snel ingegrepen zal worden, dreigt het ten koste te gaan van de kwaliteit van de zorg in Nederland.

Minister De Jonge zei vandaag voorafgaand aan de ministerraad er al volop mee bezig te zijn. "Al die dingen die we de afgelopen jaren hebben gedaan om te investeren in de zorg, om mensen op te leiden, om meer mensen aan de slag te krijgen." Maar hij erkent ook dat het niet genoeg is. "Je moet de zorg anders organiseren: meer innovatie en meer regie in de regio en van de landelijke overheid."

Juist nu

SER-voorzitter Hamer benadrukt dat er vooral gekeken moet worden naar de werkdruk van veel mensen in de zorg. "Mensen hebben vaak het gevoel dat ze in een keurslijf van regels moeten werken." Volgens de SER-voorzitter is nu het uitgelezen moment om dit te verbeteren. "Als we die zorg zo belangrijk vinden laten we dan zorgen dat er meer mensen dit werk gaan doen. En dat we de mensen die er werken meer ruimte geven."

Veel mensen zullen de komende tijd mogelijk hun baan verliezen en dit zijn potentiële kandidaten voor in de zorg. Om die stap te kunnen maken moet het werk volgens Hamer wel aantrekkelijker worden gemaakt. Zo moet onder andere de administratieve rompslomp worden verminderd en moeten zorgverleners meer tijd krijgen voor hun daadwerkelijke beroep.

De uitbraak van het coronavirus heeft ook een aantal veranderingen in de zorg doen versnellen. De SER zegt in het rapport veel meer ruimte te zien voor digitalisering van de zorg. Juist dit is de afgelopen tijd in een versneld tempo ingevoerd.

Meer digitalisering

Artsen in ziekenhuizen geven aan steeds meer te (beeld)bellen met patiënten. Voor de corona-uitbraak gebeurde dit een enkele keer. Maar na de uitbraak is dit volledig veranderd. Een aantal artsen geeft zelfs aan dat de meerderheid van de consulten nu digitaal plaatsvindt.

Toch is er nog altijd veel ruimte voor verdere verbetering, zegt de SER. Vooral het elektronisch patiëntendossier laat al veel te lang op zich wachten. Vooral bezwaren over de privacy zijn de reden dat het nog altijd niet is doorgevoerd. Toch zijn volgens de SER veel van deze bezwaren niet langer aan de orde en is het tijd dat de overheid in actie komt. "Pak het op en ga het regelen", geeft Hamer het kabinet mee.