'Zet jezelf even niet centraal op Instagram, verleg de aandacht naar zwarte mensen'

Sinds de dood van George Floyd wordt in veel landen over politiegeweld en (institutioneel) racisme gesproken, ook op sociale media. De hashtag #BlackLivesMatter was dagenlang trending; afgelopen dinsdag toonden op Blackout Tuesday ook veel mensen die normaal niet over racisme praten een zwart plaatje op sociale media. Belangrijk en goed, zeggen kenners, maar het is niet genoeg. "Door die nietszeggende blokjes werd alle belangrijke informatie weggeveegd."

Chanel Lodik is blij dat er nu zoveel aandacht voor is. "Wanneer je iets op sociale media plaatst, kom je er echt niet onderuit om ook hierover te spreken", zegt ze. "Dit had al veel eerder moeten gebeuren, maar ik ben blij dat er nu íets gebeurt."

Lodik is oprichter van Meer Kleur in de Media, een platform dat Nederlanders van kleur koppelt aan media. Ze praat op haar sociale media regelmatig over racisme, wit privilege en andere maatschappelijke onderwerpen. De afgelopen dagen is haar Instagram ontploft; het aantal volgers groeide in een paar dagen van 3000 tot ruim 7500.

Vandaag geeft Lodik een webinar, omdat ze veel persoonlijke vragen kreeg van haar volgers over wat ze tegen racisme in Nederland kunnen doen. Ruim 700 deelnemers betalen 30 euro voor haar uitleg over hoe je omgaat met racisme in de persoonlijke omgeving. Ook geeft ze praktische tips. "Daarna is het aan hen."

Ze ziet de kracht van sociale media. "De Black Lives Matter-beweging leeft echt op sociale media. Daarmee wordt heel nuttige informatie verspreid."

Over Blackout Tuesday is ze precies om die reden minder te spreken. "Influencers deelden het, en het werd massaal geliket. Het is goed dat je aandacht vraagt, maar door al die zwarte nietszeggende blokjes werd alle belangrijke informatie op sociale media weggeveegd."

Schaap

Ook rapper Akwasi was niet onder de indruk van de zwarte vlakken die sociale media afgelopen dinsdag overspoelden. "Als je dat deelt, zegt dat alleen dat je een schaap bent. Je hebt aan iets meegedaan dat in de VS bedacht is. Een zwart vierkantje zegt niets. Ik heb niet voor het zwarte vierkantje gekozen. Ik heb mijn speech gedeeld."

Akwasi stond maandag op het podium bij de antiracismedemonstratie op de Dam. Hij hield voor de 5000 mensen op het plein een toespraak. De video die hij daarvan op Instagram plaatste was vrijdagochtend ruim 200.000 keer bekeken.

"Als mensen mij vragen wat ze wel moeten doen denk ik: toon empathisch vermogen, spreek je uit tegen onrecht en doe dat op je eigen manier. Dat is niet zo moeilijk om te doen."

Lodik: "Kijk naar mensen die belangrijke informatie delen, zoals Black Archives en Naomie Pieter. Ga daarnaast zelf op onderzoek uit, erken je witte privileges, vergroot de stemmen van mensen met kleur en stop niet wanneer dit moment waarop er veel over dit onderwerp gesproken wordt voorbij gaat."

Ze benadrukt dat het belangrijk is om jezelf nu niet op sociale media centraal te zetten, zoals normaal wel veel gebeurt. "Iemand deelde dat sommige Amerikaanse influencers doen alsof ze bij protesten zijn. Dat ze snel beelden maken en dan weer weggaan. Maar het gaat nu niet om de eigen persoon. Juist nu kun je de aandacht verleggen naar zwarte mensen."

Voor bedrijven en organisaties geldt nu hetzelfde, zeggen Lodik en Akwasi. Ook daar kan volgens hen veel winst behaald worden. Sommige bedrijven scharen zich op sociale media achter de antiracismeprotesten die nu wereldwijd gaande zijn.

"Het statement van Ben & Jerry's was bijvoorbeeld zó goed", zegt Akwasi. "Ze zeggen waar het op staat." Het ijsmerk noemde de moord op George Floyd "het resultaat van onmenselijk politiegeweld, dat in stand wordt gehouden door een cultuur van white supremacy."

Maar zowel Lodik als Akwasi benadrukken dat het vooral binnen bedrijven beter moet.

Lodik somt een aantal punten op: onderzoek of er een loonkloof is tussen mensen van kleur en witte mensen, kijk hoeveel mensen van kleur een leidinggevende functie hebben en naar de werknemerstevredenheid van mensen met kleur. "Vervolgens moet je plannen maken. Want nu wordt er al wel onderzoek gedaan, maar wordt de laatste stap vergeten: het ondernemen van actie."

"Maak je bedrijf inclusief", roept ook Akwasi ondernemers op. "Dan ga je met de tijd mee, want de samenleving gaat gemêleerder worden. De mensen die straks die leidinggevende functies krijgen, studeren nu. Die komen eraan."