Angst voor tweede golf in Zuid-Korea: 'Maskers moeten overal weer op'

• Sjoerd den Daas en Eline de Zeeuw

  correspondent China & Oost-Azië en redacteur Buitenland

Het was het eerste land buiten China waar het coronavirus voet aan de grond kreeg en ook één van de eerste plekken waar het normale leven weer werd opgepikt. Uitgebreid testen en een gerichte lockdown zorgden ervoor dat het virus in Zuid-Korea snel de kop kon worden ingedrukt. Nu duiken er toch weer nieuwe besmettingen op. Is Zuid-Korea terug bij af?

Medio februari was de uitbraak in de Zuid-Koreaanse stad Daegu een van de heftigste buiten China. Tot dan toe had het land het aantal coronabesmettingen goed onder controle. Vroegtijdig testen, traceren en isoleren was het devies: een les die het land had getrokken uit de ervaringen tijdens SARS, de varkensgriep en MERS.

Van een lockdown was in eerste instantie geen sprake. Dat veranderde toen 'Patiënt 31' zich meldde bij de gezondheidsautoriteiten. Een bezoeker van de Shincheonji-kerk testte positief, vele Zuid-Koreanen binnen en buiten de kerk bleken besmet. Alle leden van de kerk werd gevraagd zichzelf te isoleren, vele duizenden inwoners van de stad werden getest. Zo'n 2,5 miljoen mensen werd gevraagd binnen te blijven. Een maand later was de angel eruit, en leken de grootste risico's, op enkele kleine uitbraken na, ingedamd.

Maar inmiddels is het virus weer opgedoken in hoofdstad Seoul. Een cluster rond een geestelijke met covid-19 betekent inmiddels de derde uitbraak in een paar weken tijd. Onderzocht wordt hoeveel mensen zijn besmet door de man, die de afgelopen dagen zeker tien kerken in het nabijgelegen Incheon bezocht. Voorlopig staat de teller op veertig.

Eerder werden meer dan 250 nieuwe coronabesmettingen gelinkt aan een uitbraak in clubs en bars in het populaire uitgaansdistrict Itaewon. En minstens 112 nieuwe gevallen worden herleid naar een distributiecentrum van een groot e-commercebedrijf, net als kleinere brandbaardjes rond callcenters.

Ook de hagwon, privéscholen waar ouders hun kinderen buiten de reguliere lesuren heen sturen, vormen volgens de Koreaanse minister van Volksgezondheid een risico. Face-to-facecommunicatie vermijden is volgens Park Neung-hoo het 'nieuwe normaal'.

Formeel geldt dat Zuid-Koreanen 2 meter afstand dienen te houden en wordt aangeraden ruimtes goed te ventileren. Mondkapjes zijn gemeengoed. "De laatste weken werd het iets soepeler met het dragen van maskers; nu moeten die overal weer op", ziet profvoetballer Jerry van Wolfgang.

"Er zijn opnieuw allemaal maatregelen doorgevoerd, we zijn bijna bij de situatie van een paar weken geleden. Zo moeten we de club vertellen waar we heen gaan, en mogen we bijvoorbeeld niet naar Seoul", zegt hij. Van Wolfgang speelt voor Cheonan City, op ruim een uur rijden van de Koreaanse hoofdstad.

In de K-League, de Zuid-Koreaanse eredivisie, wordt sinds afgelopen maand weer gespeeld en dat kan vooralsnog doorgaan. Maar op andere terrein is het beleid wel aangescherpt. Afgelopen vrijdag werden ruim 500 scholen in en rond Seoul gesloten. Scholen die nog wel open mochten blijven, laten een beperkt aantal kinderen toe.

Bezoekers van bars, restaurants en andere uitgaansgelegenheden moeten zich online registreren om het traceren van contacten bij mogelijke nieuwe uitbraken te vergemakkelijken. Vanaf 10 juni moeten ze een persoonlijke QR-code laten scannen bij de deur. "Het aantal niet-traceerbare gevallen stijgt", zei minister Park Neung-hoo van Volksgezondheid daarover. Hij schat dat bij 6 à 7 procent de bron van de besmettingen niet kan worden achterhaald.

Voor Van Wolfgang, die net voor de uitbraak bij Cheonan begon, was het een vreemde start. "Toen ik aankwam vroeg ik om een rondleiding door het stadion, maar dat ging niet - dat bleek tijdelijk omgetoverd tot corona-testcentrum", vertelt hij. De aanvaller woont met zijn teamgenoten in het clubhuis van de plaatselijke FC. "Tijdens de crisis mocht niemand naar zijn eigen appartement. We werden steeds gecontroleerd en konden zo blijven trainen."

De competitie is inmiddels, met drie maanden vertraging, gestart. "Het is hier niet zo streng als het was, maar er wordt alles aan gedaan om te zorgen dat het niet weer de verkeerde kant opgaat", zegt hij. "Of we kunnen blijven voetballen is onzeker; we hoorden vrijdag dat ze vergaderen over uitstel van het seizoen. Voorlopig gaat onze league door, maar het amateurvoetbal is alvast gecanceld."