Ook na de zomer gaat de lockdown op Spaanse scholen gewoon verder

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

Ruim acht miljoen leerlingen van de Spaanse lagere en middelbare scholen zitten nog zeker tot september thuis. En ook daarna zullen de scholen nog ontregeld zijn. Zolang er geen medicijn tegen het coronavirus is, worden klassen gehalveerd. De andere leerlingen krijgen thuis les via computers.

Dit staat in plannen waar de Spaanse minister van Onderwijs Celaá aan werkt. "We mogen geen risico lopen. Wat we bereikt hebben met de lockdown mogen we niet in gevaar brengen", zei de minister in interviews eerder deze maand. Spanje is het eerste land dat zo'n drastische maatregel aankondigt.

Juanjo Arona, de directeur van Brot, een school voor lager en middelbaar onderwijs in Madrid, wil zelfs nog verder gaan. Hij laat in september maar een derde van de leerlingen in het nieuwe schooljaar toe. Iedere week krijgt een andere groep les - en zo komen de leerlingen maar eens in de drie weken naar school. De rest van het onderwijs gaat via livestreams en geprepareerde online lessen.

De leerlingen zelf vinden al dat thuisonderwijs "niet meer zo grappig", zeggen ze tegen correspondent Rop Zoutberg:

Schooldirecteur Arona is huiverig voor de periode die eraan komt en denkt op het moment alleen nog aan het praktisch organiseren van de nieuwe lessen. "Als we de helft van de scholieren toelaten kunnen we de veiligheid niet garanderen, het is beter eerst te beginnen met kleinere groepen. Later zien we hoe het gaat, en kunnen we de aantallen misschien vergroten."

Arona maakt zich vooral zorgen wat er met de leerlingen gebeurt als de situatie eindeloos lang gaat duren. "We redden het nu nog. Maar als we rond Kerstmis niet veel zijn opgeschoten komen kinderen echt in problemen. Hoe je het ook wendt of keert, het blijft ook na de zomer een vorm van lockdown."

Het valt niet mee om thuis te werken, erkent ook scholiere Gema (13). Aanvankelijk vond ze het wel grappig dat ze ineens thuis zat, met haar broer en ouders in de kleine woning in Madrid. Maar die lol is er nu wel van af. Ze zit met vrachten werk omdat ze behalve haar middelbare school ook pianolessen volgt. "Het is gewoon raar. Ik heb het echt het idee dat ik veel minder leer dan dat ik op school doe."

Ze snakt naar het weerzien met haar klasgenoten. Maar dat dus nog zeker vier maanden duren. "Al is het alleen maar dat je na school met elkaar in de bus zit en een zak chips met elkaar deelt." Gema hoopt vooral dat het iets normaler wordt in september. "Het is toch wel wat anders dat je schouder aan schouder met elkaar op school zit - of thuis in je eentje naar een computerscherm staart."

Leerlingen die afhaken

Hoe langer het duurt, hoe slechter het scholen gaat lukken om kennis over te dragen. Het gevaar dat leerlingen afhaken is groot, denkt pedagoge Ainara Zubillaga van onderwijsorganisatie Cotec. "De verschillen tussen leerlingen worden groter, scholieren die het al slecht deden gaan nog minder presteren. De weeffouten van het onderwijssysteem worden pijnlijk duidelijk."

Een onderzoek dat Zubillaga onlangs publiceerde, legt een verband tussen het inkomen van ouders en de resultaten van leerlingen in coronatijd. "Ook de beroepen en opleiding die ouders hebben spelen mee. Want dat betekent of ze kunnen helpen met huiswerk maken of niet." Het gevaar is dat meer kinderen afhaken, simpelweg omdat ze het nieuwe systeem niet trekken, denkt Zubillaga.

Schooldirecteur Juanjo Arona ruimt in de lange gangen van zijn lege schoolgebouw van de muren gevallen schilderingen op. Hij is niet echt optimistisch over de tijd die komt. "Dit raakt de onderlinge relatie van scholieren. En dus zul je ook als school uiteindelijk iets anders moeten verzinnen, want we doen veel meer dan alleen de overdracht van kennis."