Politici Curaçao, Sint-Maarten en Aruba moeten inleveren voor coronasteun
Curaçao, Aruba en Sint-Maarten moeten voldoen aan strenge voorwaarden om in aanmerking te kunnen komen voor een tweede pakket aan coronasteun voor de komende zes weken. Dat blijkt uit een brief van staatssecretaris Knops van Koninkrijksrelaties aan de Rijksministerraad, die in handen is van de NOS.
Het gaat om een steunpakket van in totaal 370 miljoen euro. Gisteren kwam er onverwachts geen akkoord over het pakket, volgens premier Eugene Rhuggenaath van Curaçao omdat Nederland er "onrealistische eisen" aan stelt, zonder dat duidelijk was wat die behelzen.
Balkenendenorm
Nu blijkt dat de eisen onder meer gaan over de salarissen van politici, ambtenaren en bestuurders van overheidsbedrijven. Nederland wil dat ministers en Statenleden op de drie eilanden een kwart van hun pakket aan arbeidsvoorwaarden inleveren. Van ambtenaren en bestuurders van overheidsbedrijven wordt 12,5 procent verlangd.
Topfunctionarissen binnen het ambtenarenapparaat mogen maximaal 130 procent verdienen van het salaris van de minister-president. Dat geldt ook voor consultants die ingehuurd worden. Deze Caribische variant van de balkenendenorm moet nog worden vastgesteld per eiland en geldt dan voor alle bestaande en nieuwe arbeidscontracten.
"De salarissen zijn hier relatief hoog, in ieder geval te hoog voor de begrotingen van de eilanden", zegt correspondent Dick Drayer. "Dat heeft veel oorzaken, zo worden er heel weinig belastingen geïnd en is het ambtenarenapparaat eigenlijk te groot. Dus daar valt winst te halen en Nederland gaat ervan uit dat als je hulp wilt krijgen, je zelf ook iets moet doen."
Transparantie en hervormingen
Van Curaçao wordt verder onvoorwaardelijke transparantie verlangd over de situatie in de financiële sector en de staat van de overheidsbedrijven. Sint-Maarten moet de eerder afgesproken pensioenhervormingen doorvoeren.
Staatssecretaris Knops heeft bij herhaling gezegd dat hij serieuze vooruitgang wil zien op de eilanden. Woensdag zullen de eilanden zeggen of ze kunnen voldoen aan de gestelde voorwaarden. De 370 miljoen is nodig om voor de begroting tot 31 juli. Daarna is weer geld nodig.
"Nederland wil nu vergaand ingrijpen", zegt Drayer. "Het ministerie gebruikt de crisis eigenlijk om dat wat ze al heel lang wil, het saneren van de Antilliaanse overheidsfinanciën, nu door te drukken. Knops zegt: 'we willen bijspringen, maar dan moeten jullie ook over de brug komen.'"
'Geen loopjongen van Nederland'
Minister-president Rhuggenaath van Curaçao zegt dat zijn eiland druk bezig is met bezuinigingsmaatregelen, onder meer met een grote reorganisatie van het ambtenarenapparaat. Maar volgens hem stelt Nederland "voorwaarden waar we ondanks alle moeite niet aan kunnen voldoen".
In een persconferentie in de aanloop naar gesprekken in Nederland over de steun benadrukte hij "geen loopjongen" van Nederland te zijn.
Aruba wel akkoord
Een woordvoerder van staatssecretaris Knops zegt dat de reactie van Curaçao niet geldt voor alle eilanden. Aruba is inmiddels akkoord met de voorwaarden en heeft al aangekondigd dat de salarissen van politici en ambtenaren omlaag gaan.
Volgens de woordvoerder wordt twee derde van het steunbedrag voor Aruba nu overgemaakt. De rest volgt als de bezuinigingsmaatregelen ook daadwerkelijk zijn doorgevoerd.
Zonder geld Leiden in last
Begin juli wordt in de Rijksministerraad opnieuw gesproken over liquiditeitssteun, maar dan voor de langere termijn. Die steun zal niet rechtstreeks aan de eilanden worden gegeven, maar via een externe partij, zodat Nederland greep houdt op de bestedingen. Als de eilanden niet binnen twee weken aan de eisen voldoen, kan er geen aanspraak worden gemaakt op langdurige financiële steun.
"Die hulp hebben de eilanden heel hard nodig, misschien wel een miljard", zegt Drayer. "Als dat geld er niet komt, dan is hier Leiden in last, want dat geld is echt nodig om te zorgen dat hier geen puinhoop ontstaat."
