Oorlogsslachtoffers van jouw voetbalclub online terug te vinden
"Ik denk niet vanuit de oorlog naar sport, maar vanuit sport naar de oorlog." Op die manier kan historicus Jurryt van de Vooren maatschappelijk belangrijke gebeurtenissen uit het verleden nog beter begrijpen.
In het kader van 75 Jaar na de Bevrijding heeft hij online de namen gepubliceerd van ruim 2.200 omgekomen KNVB-leden tijdens de Tweede Wereldoorlog. En dat niet alleen, hij achterhaalde ook de clubs waarvoor ze destijds speelden.
"De namen zijn afkomstig van het KNVB-monument uit 1949 voor alle omgekomen leden. Als je alleen een geboorte- en sterfdatum ziet, is het net alsof ze daartussen geen leven hebben gehad. Voetbal is één van de manieren om ze weer een gezicht te geven", aldus Van de Vooren.
Zoekmachine en kaart van Nederland
De historicus hoopt op reacties, die de lijst completer kunnen maken. Want niet alle clubs zochten uit of er leden van hen zijn omgekomen in de oorlog. Ajax ontbreekt bijvoorbeeld in de lijst.
Via onderstaande zoekmachine kun je snel en eenvoudig opzoeken of er bij jouw voetbalclub slachtoffers zijn gevallen tijdens de oorlog en wie dat dan zijn.
Van de Vooren: "Wat de bevolking destijds is overkomen, is heel goed zichtbaar in het voetbal. Dat was toen ook al de grootste sport van ons land. Je ziet een lijn van gestorven voetballers langs de Limburgse grens. Nou, daar was ook een frontlinie."
Via onderstaande graphic kun je zien waar in Nederland de meeste KNVB-leden zijn gestorven tijdens de oorlog.
Van de lijst met namen die op het KNVB-monument staan, hebben maar weinig mensen weet. "Omdat je eerst naar Zeist moet gaan om het te zien", zegt Van de Vooren. "Daar staat het sinds enige tijd in het innovatiecentrum van de KNVB."
Het monument werd in 1949 onthuld in het Concertgebouw in Amsterdam. Tot 1974 stond het in Den Haag in het toenmalige hoofdkantoor van de voetbalbond om daarna mee te verhuizen naar Zeist, waar het lang een anoniem bestaan kende.
Nieuwe vragen dienen zich aan
Nu Van de Vooren ook de clubs en meer achtergrondinformatie van de slachtoffers heeft achterhaald, dienen zich direct nieuwe onderzoeksvragen aan. Speelde het sociale netwerk van het Limburgse voetbal een rol bij verzetswerk? Of: zaten jonge leden van een Amsterdamse voetbalclub bij elkaar tijdens het kindertransport vanuit Vught?
Jonge, omgekomen leden van WV en HEDW blijken in juni 1943 mee te zijn gegaan op de kindertransporten vanuit Kamp Vught. En de verzetsstrijders Lambertus Arnoldus Vlemmings en Arnoldus Henricus Kanters waren samen lid van voetbalclub Laar Weert.
Van de Vooren: "Door de sportgegevens te koppelen aan bronnen over de Tweede Wereldoorlog, creëren we een extra informatielaag over deze mensen, een verdieping van inzicht. Zo krijgen we inzicht in hun sociale leven, in dit geval de sport die ze beoefenden".
"Natuurlijk realiseren we ons dat het nieuws rond corona nu prioriteit heeft, maar in de week van de herdenkingen kan de voetbalwereld op een nieuwe manier kijken naar haar eigen oorlogsgeschiedenis. Juist in de tijd dat er geen normale sport en geen normale herdenkingen zijn."
