Een tablet met een video van een vliegtuigraampje achter de deur van je wasmachine, en heel even is het of je weer echt in een vliegtuig zit. Het is een van de talloze vrolijke filmpjes waarmee (vooral) jongeren op TikTok de coronatijd doorkomen. Sommige video's op het social media-platform bereiken miljoenen mensen wereldwijd.
Verslaggever Jeroen Gortworst van NOS Stories had niet verwacht dat zijn nepvliegtuigfilmpje zo ontzettend veel gedeeld zou worden. Vooral nadat het TikTok-filmpje ook op Facebook was gezet, ging het hard. "Gisteren stond de video via een Facebookpost op meer dan zestien miljoen views en sindsdien is hij weer op honderden andere platforms doorgeplaatst. Ik ben gestopt met tellen."
Voor wie het filmpje gemist had, en voor wie er nog een keer om wil lachen: dit is hem.
Media tot in Nieuw Zeeland schrijven over het filmpje van de NOS'er en het is uitgezonden in talkshows als Good Morning Britain van de BBC en de Today Show in de VS. Ook sommige bekende sterren reageren erop. "Het is een beetje onwerkelijk dat een actrice als Octavia Spencer uit The Help weet hoe mijn washok eruit ziet."
De video van Gortworst is bepaald niet uniek. TikTok staat vol met dit soort filmpjes. "TikTok in coronatijd is best wel leuk. Veel mensen zitten thuis en maken daar video's over."
Deze gebruiker laat zien hoe ze in quarantaine zit met haar hond:
TikTok-gebruikers volgen vaak trends, nog meer dan op andere sociale media als Facebook en Instagram. Het platform moedigt dat ook aan met het groeperen van die trends (teken een varken met zeven cirkeltjes, doe een recordaantal buikspieroefeningen in 45 seconden). Doordat je de audio van video's kan hergebruiken, wordt op sommige thema's eindeloos gevarieerd:
Platforms als TikTok zijn extra belangrijk voor jongeren nu ze niet naar school kunnen en veel thuis zitten, zegt Marjolijn Antheunis, hoogleraar Communicatie en Technologie bij Tilburg University. "Sociale media als Instagram, Snapchat en TikTok hebben altijd al een verbindende functie, maar nu is er even geen offline alternatief meer. Jongeren hebben via sociale media toch het gevoel dat ze samen dingen kunnen doen."
Er zijn wel verschillen tussen sociale media. "Op Instagram worden vooral foto's gedeeld. Snapchat is meer bedoeld om met vrienden te communiceren, en op TikTok en Instagram willen tieners zich vaak laten zien aan hun vrienden en de rest van de wereld. Ze zijn voortdurend bezig creatieve filmpjes te maken. Zo experimenteren ze met hun identiteit, en krijgen ze bevestiging. Wat allebei enorm belangrijk is voor die leeftijdsgroep."
Sint-Maarten
Jeroen Gortworst (27) benadrukt dat zijn vliegtuigfilmpje niet helemaal origineel was. "Het idee van dat raampje bestond al langer, er zijn zelfs betere gemaakt."
Dat juist zijn video zoveel gedeeld wordt, is volgens hem toeval. "Ik had een willekeurig filmpje van een vliegtuiglanding opgezocht. Dat bleek op Sint-Maarten te zijn gefilmd. Mensen op dat eiland herkenden het en deelden het massaal. En daarna ging het de hele wereld over." Zijn mailbox zit vol bedankjes van inwoners van Sint-Maarten die hopen dat de video helpt het toerisme op het eiland aan te jagen.
Gortworst heeft inmiddels alweer een nieuw idee. "Iedere week zijn er nieuwe trends op TikTok. Nu is er een waarbij je, als in een game, corona moet verslaan. Met allerlei attributen, plastic handschoenen, gieters. Misschien doe ik daar iets mee."