Ziekenhuisapothekers druk om tekorten van coronamedicijnen te voorkomen
Ziekenhuisapothekers in het hele land zijn volop bezig om dreigende tekorten te voorkomen aan medicijnen die essentieel zijn voor de behandeling van ernstig zieke coronapatiënten. Het gaat vooral om bepaalde slaapmiddelen die nodig zijn om patiënten die beademd worden onder zeil te houden.
Die middelen zijn nog maar voor een week of twee à drie op voorraad. "Maar hoe sneller we er meer ernstige patiënten bij krijgen die beademd moeten worden, hoe eerder we door die voorraad heen zijn", zegt Gerard Hugenholtz, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) en zelf werkzaam in het Diakonessenhuis in Utrecht. "Bovendien krijgen patiënten die middelen nu vaak in hogere doseringen en langer."
Het gaat om de slaapmiddelen propofol en een combinatie van midazolam met sufentanil. Die laatste twee middelen kunnen apothekers zelf bereiden, mits ze daarvoor de benodigde faciliteiten hebben. "Wij zijn in de gelukkige omstandigheid dat we nog vrij veel ziekenhuisapotheken hebben waar het mogelijk is om zelf medicijnen te bereiden. Daar zijn we al een dag of tien geleden mee begonnen. Je wilt echt geen tekort krijgen aan dat soort middelen."
Grondstoffen
De aanvoer van voldoende grondstoffen is onmisbaar om zelf de schaarse of ontbrekende slaapmiddelen te kunnen maken. Die grondstoffen komen vooral uit China en ook uit India.
"Dat is een probleem", zegt Hugenholtz. "In China hebben de fabrieken stilgelegen en India is net voor weken op slot gegaan. Er zijn nog meer landen die hun grenzen sluiten voor de export van medicijnen en grondstoffen. En tegelijk zit de hele wereld erachteraan. Maar wij krijgen dezer dagen een transport van grondstoffen binnen uit Letland."
De apotheker vertelt dat zijn collega's in ieder geval op dit moment de productie van medicijnen zoveel mogelijk aan het opvoeren zijn. "En we werken nauw samen. Bij de bereiding van geneesmiddelen, maar ook op andere vlakken. Er was van de week een ziekenhuis dat nog maar een voorraadje van die cruciale middelen had voor twee dagen. Daar is vanuit een ander ziekenhuis een autootje naartoe gereden om voorraad te brengen."
Malariamedicijn chloroquine
Een dreigend tekort aan chloroquine, het eerste keus middel om ernstige en zeer ernstige patiënten met covid-19 te behandelen, is afgewend. Covid-19 is de infectie die veroorzaakt wordt door het coronavirus Sars-CoV-2.
"Een deel van de voorraad chloroquine die de fabrikant in Zeewolde had, dreigde geëxporteerd te worden en een ander deel dreigde naar huisartsen te gaan", vertelt Hugenholtz. "Dat hebben we gelukkig weten te voorkomen. We hebben de hele voorraad vastgelegd voor de ziekenhuizen."
Alleen (zeer) ernstig zieke patiënten met covid-19 worden behandeld met chloroquine. Het gaat om een experimentele behandeling waarvoor patiënten of hun naasten expliciet toestemming moeten geven. Chloroquine is al een oud middel dat gegeven wordt aan malariapatiënten.
Er is geen wetenschappelijk bewijs dat het helpt tegen covid-19. Wel zijn er op basis van kleine groepen patiënten die het middel hebben gekregen aanwijzingen die het mogelijk een gunstig effect heeft bij covid-19-infecties.
Openbare apotheken
Een woordvoerder van apothekersorganisatie KNMP laat weten dat er in de openbare apotheken nog geen problemen zijn ontstaan door de coronacrisis. "Er zijn niet meer medicijntekorten dan we gewend zijn, daar is het nog te vroeg voor. Alleen door de plotselinge run vorige week op paracetamol zag je her en der in apotheken dat er even tekorten waren. Maar die waren dan de volgende dag weer opgelost."