Ziekenhuizen in het hele land zetten zich schrap voor een verwachte grote toename in het aantal coronapatiënten komende week. Het zorgpersoneel dat deze patiënten dag in dag uit verpleegt, loopt zelf een risico om besmet te raken. In Italië zijn al grote aantallen zorgmedewerkers besmet met corona, een aantal is er zelfs aan overleden.
In Nederland kunnen de ziekenhuizen de werkroosters vooralsnog rond krijgen. Maar dat wordt wel steeds lastiger. Zo ook in het ziekenhuis St Jansdal in Harderwijk, waar negen patiënten liggen die positief getest zijn op corona. Maar liefst 24 medewerkers hebben er het virus opgelopen. Die zitten allemaal ziek thuis.
"Dat is erg veel", zegt arts Jaap Driest, voorzitter van de medische staf van het ziekenhuis. "Het heeft er waarschijnlijk mee te maken dat er een patiënt met corona was opgenomen toen er nog niet getest werd op het virus. Die heeft mensen om zich heen besmet, en daar vallen zorgverleners het eerste onder."
Machteloos
Naar omstandigheden gaat het goed met de 24 zieke collega's, vertelt verpleegkundige Sabine Jurgens. "Ze hebben hoge koorts en een drukkend gevoel, wat de meeste mensen hebben die het oplopen. Wel voelen ze zich machteloos thuis. Ze willen graag komen helpen."
Het ziekenhuis kan hun hulp eigenlijk heel goed gebruiken, zegt Jurgens. "Per dag wordt er een rooster gemaakt, en daar vallen soms weer mensen van af. Het is all hands on deck om het rooster rond te krijgen."
Driest beaamt dat. "We zijn continue aan het kijken of we de verpleegkundigenzorg nog kunnen bieden. We hebben gevraagd of mensen in hun omgeving iemand kennen met een BIG-registratie, wat je nodig hebt om als verpleegkundige aan het werk te kunnen. Laat ze zich melden, dan kunnen we hen achter de hand houden voor als het nodig is."
We hadden mutsjes op, maar die zijn er niet meer. En elke collega moet nu een hele dag doen met één mondkap.
Zijn de medewerkers die wel werken zélf niet bang om het virus op te lopen? "Het gaat weleens door me heen, maar ik sta er niet heel vaak bij stil omdat ik gewoon m'n werk doe", zegt Jurgens, die ook coronapatiënten verzorgt. "Iedere verpleegkundige in de wereld doet het voor de patiënten. Je zet jezelf eigenlijk een beetje op de achtergrond."
Ook het thuisfront leeft mee. Jurgens is getrouwd en heeft twee kinderen. "Ze vinden het lastig, ze hebben heel veel respect maar maken zich zorgen. 'Doe je wel voorzichtig?', vragen ze."
Voorraad beschermende brillen en mutsjes op
Jurgens vertelt dat zij en haar collega's heel alert zijn en volgens protocol werken. "Ik heb een blauwe jas aan met lange mouwen en handschoenen. We zijn overgestapt op een soort vuurwerkbrillen, omdat de spatbrillen op zijn. We hadden mutsjes op, maar die zijn er niet meer. En elke collega moet nu een hele dag doen met één mondkap."
Jurgens neemt iets meer risico, maar gaat ervan uit dat ze goed genoeg beschermd is tegen druppels die het virus verspreiden. "Zo lang de ogen beschermd worden en we mondkappen kunnen dragen, tenminste. Maar de mondkapjes worden nog wel een dingetje. Die zijn schaars."
Driest vult aan: "We proberen ze overal vandaan te halen, maar zoals het nu doorgaat gaan er tekorten ontstaan. We kunnen niet zelf mondkapjes gaan naaien ofzo. De alternatieven moeten wel veilig zijn." Het ziekenhuis overweegt mondkapjes opnieuw te gebruiken nadat ze "heel zorgvuldig" zijn schoongemaakt met waterstofperoxide.
Nooit risicoloos
Ondanks de dreigende tekorten van beschermingsmiddelen maakt Driest zich geen zorgen om de veiligheid van het personeel. Nóg niet, tenminste. "Het zou natuurlijk heel lastig zijn om er op een gegeven moment achter te komen dat ik m'n eigen personeel niet meer kan beschermen. Dan kun je ook niet meer de juiste zorg bieden aan patiënten."
Maar zelfs mét alle beschermingsmiddelen is het zorgen voor coronapatiënten niet helemaal zonder risico's, benadrukt Driest. "Het virus wordt overgebracht via druppels, maar het kan ook via bepaalde oppervlakten. Helemaal honderd procent risicovrij lukt niet."