Nederlanders in Spanje: door het coronavirus staat het leven op zijn kop

• Robert Chesal

  redacteur Buitenland

"We hebben het koud," zegt Jasmijn van den Heiligenberg. Het weer is omgeslagen in de regio Alicante, waar zij en haar man wonen. Maar omdat Spanje afgelopen zaterdag strenge maatregelen tegen het coronavirus afkondigde, weten ze niet of ze de straat op mogen om propaanflessen te halen.

Jasmijn is een van de vele Nederlanders die de ingrijpende veranderingen in het openbare leven meemaken in Spanje. Daar grijpt het coronavirus wild om zich heen. Het is nu het vierde land op de wereldranglijst van meeste besmettingen, na China, Italië en Iran. Van zondag op maandag is het aantal geconstateerde besmettingsgevallen omhooggegaan naar 9942, met 342 doden - waarvan ongeveer de helft in Madrid.

Op zaterdag kondigde premier Sánchez de noodtoestand af en nam strenge maatregelen om te zorgen dat mensen zo min mogelijk de straat op gaan. Ook Nederlanders die in Spanje wonen krijgen ermee te maken.

"We doen dikke truien en sokken aan tegen de kou," zegt Jasmijn van den Heiligenberg, die oorspronkelijk uit Breda komt. "We hebben propaanflessen nodig voor onze verwarming en warm watervoorziening. Nu doen we zuinig met het gas, zodat we in ieder geval warm water hebben."

Zaterdag heeft ze voor het eerst de gevolgen van de maatregelen gemerkt. "Met boodschappen doen in de lokale supermarkt. Wij waren er vijf minuten voor openingstijd om 8.55 uur. Vrijdag had ik al wat foto's voorbij zien komen van lege schappen in onze supermarkt. Toen we aankwamen zagen we al zo'n 80 mensen voor de deur. Toen de deur van de winkel open ging stormde deze menigte naar binnen. Het was een triest tafereel."

Sindsdien zijn Jasmijn en haar man niet meer de deur uit geweest. Maar vrienden sturen filmpjes van auto's van de Guardia Civil, die met grote luidsprekers de burgers waarschuwen om binnen te blijven. Mensen mogen hun woning alleen verlaten om spullen te halen bij de dichtstbijzijnde supermarkt of de apotheek, of om iemand te helpen die niet voor zichzelf kan zorgen. Anders riskeren ze een boete van 3000 euro.

De politie heeft bijvoorbeeld al een boete gegeven aan een kind op het strand in Castelldefels, een stranddorp ten zuiden van Barcelona, vertelt Chretien Pierre Schatorie uit Venlo. De overtreder was een vriend van een van zijn zoons, die zonder al te veel nadenken ging steppen op zijn elektrische step bij het strand. Op begrip van de autoriteiten kon hij niet rekenen.

Schatorie woont al bijna dertig jaar in Spanje, waar hij sportverlichting voor duikers, fietsers en bergbeklimmers produceert. "Wij hebben sinds vrijdag een soort huisarrest," zegt hij over de maatregelen van de overheid.

"Sinds dit weekend zie je een groot verschil in het gedrag van de mensen. Mensen raken elkaar ineens niet meer aan, normaal is er veel geluid op straat, nu hoor je niets. Normaal zijn er veel kinderen op straat aan het spelen. Nu is er niemand. Dit heb ik nog nooit meegemaakt."

"Ik voel me veel veiliger in Spanje," zegt Wietske van Koningsbrugge, een Nederlandse uit Raamsdonksveer die meestal in België woont. Zij en haar man blijven voorlopig in hun andere woning in Biar, ten noorden van Alicante. "De situatie loopt volledig uit de hand in Nederland en België door de minder strenge maatregelen daar. Daarom zit ik hier."

"Mijn ouders en mijn zoon wonen in Noord-Brabant en mijn zoon in Breda," legt zij uit. "Dus ik houd mijn hart vast."

Van Koningsbrugge voelt wel het isolement in Spanje. "We zitten in lockdown. Mijn man had ik woensdag al op boodschappen uitgestuurd. Toen bleek dat er al mensen aan het hamsteren waren. Hij is daarna enkel nog buiten geweest om mij af te halen van de luchthaven."

Zij noemt een aantal andere maatregelen die een stempel drukken op het leven. "Er is veel politiecontrole en wachtrijen bij de supermarkt. Ze gaan het aantal mensen in de supermarkt beperken tot een persoon per gezin. En je mag niet meer dan zes dezelfde artikelen meenemen."