Scholen in Nederland blijven open, hoe zit dat in de rest van Europa?

De basis- en middelbare scholen blijven in Nederland open. Wel zijn er verschillende basisscholen, middelbare scholen en mbo's die hebben besloten om vanaf maandag geen fysieke les meer te geven. Premier Rutte blijft erbij dat het het beste is om de scholen open te laten.

Hij legde het besluit vanmiddag nog eens uit voor het NOS Jeugdjournaal:

Ook in andere Europese landen speelt de vraag: scholen wél of niet op slot? Een rondgang langs de buitenlandcorrespondenten van de NOS leert dat daar binnen Europa flink verschillend over wordt gedacht.

Vanaf maandag wordt er op scholen en universiteiten in België geen les meer gegeven. Er is opvang op de scholen voor de kinderen van ouders die in de zorg werken, of voor ouders die geen andere opvang kunnen regelen (om te voorkomen dat kinderen bij kwetsbare opa's en oma's worden achtergelaten).

De federale regering nam het besluit na grote druk uit het parlement, waar geroepen werd om eenheid van beleid. Een viroloog wees ook naar het besluit in Frankrijk om de scholen te sluiten. Dat zou grote invloed hebben gehad op de stemming onder de Franstalige ministers.

Universiteiten en hogescholen gaan niet op slot, maar de regering roept op om het onderwijs zo veel mogelijk online aan te bieden, net als in Nederland. De maatregel geldt tot en met 3 april, de dag waarop in België de paasvakantie begint. Kinderen zullen de komende vijf weken dus in elk geval thuis zijn. "In een enkele appgroep wordt al gesproken over coronafeestjes om verveelde kinderen te vermaken", weet Sander van Hoorn. "Crèches blijven in België voorlopig open."

De Duitse bondskanselier Merkel ziet de tijdelijke sluiting van scholen en peuterspeelzalen als 'mogelijke optie' om de verspreiding van het virus tegen te gaan. "Het is een advies, want in Duitsland wordt de uiteindelijke beslissing door de deelstaatregeringen genomen", legt correspondent Wouter Zwart uit.

Veel deelstaten lijken dat advies te volgen. Vanochtend had Saarland de primeur, vanaf maandag gaan daar alle opvang- en schooldeuren dicht. Beieren, Berlijn, Rijnland-Palts en Nedersaksen volgden al snel en waarschijnlijk volgen later dit weekend meerdere deelstaten. Pas na de voorjaarsvakantie, midden april, wordt de beslissing heroverwogen.

"Ook mijn kinderen zullen de komende weken thuis moeten blijven", zegt Zwart. "Dat wordt dus veel puzzels leggen en spelletjes spelen."

In Frankrijk zitten vanaf maandag zo'n 14 miljoen kinderen en jongeren thuis. Alle instellingen voor kinderopvang, scholen en universiteiten gaan voor onbepaalde tijd dicht. President Macron zegt van wetenschappers gehoord te hebben dat het virus zich het snelst verspreidt via kinderen. Die ontwikkelen na een besmetting zelf vaak geen ernstige klachten, maar geven het virus mogelijk wel door aan anderen, aldus de president.

De bedoeling is dat jongeren nu zoveel mogelijk thuis les krijgen. "Het probleem: de beslissing van Macron om alle scholen te sluiten kwam volledig onverwacht", zegt correspondent Frank Renout. "Heel veel leraren en leerlingen zijn nog helemaal niet bekend met het systeem waarmee ze vanuit huis moeten werken."

Zo'n 5 procent van de Franse schoolkinderen heeft geen internet thuis. Voor hen worden andere oplossingen bedacht, belooft de regering.

In het Verenigd Koninkrijk blijven scholen voorlopig open, vertelt correspondent Tim de Wit. Volgens de regering van premier Johnson is het nog niet nodig om over te gaan tot het sluiten van scholen, omdat van "een zeer explosieve groei van de coronavirusepidemie" nog geen sprake is.

"De regering noemt dit de vertragingsfase, proberen de piek van de epidemie zoveel mogelijk uit te stellen en te verspreiden", vertelt De Wit. "Premier Johnson wil 'de sombrero zoveel mogelijk indrukken', verwijzend naar de vorm van de grafiek van de epidemie."

Toch zijn er zorgen over de aanpak, zeker ook in het onderwijs. Want wat als het virus zich steeds verder verspreidt? En schoolgaande kinderen het virus vervolgens overbrengen op hun ouders? Voormalig minister van Volksgezondheid Jeremy Hunt was kritisch op de aanpak van zijn partijgenoot Johnson en noemt die "zorgwekkend".

In Spanje sluiten alle scholen - van crèche tot universiteit - maandag de deuren. Afgelopen week waren scholen in Madrid, Baskenland en de wijnstreek La Rioja al gesloten. Vooral de hoofdstad is zwaar getroffen door het virus. In vijf dagen vertienvoudigde het aantal besmettingen tot 2000. Veertig patiënten overleden.

"Hier is de boodschap heel erg duidelijk overgekomen: scholen moeten dicht. Niet omdat kinderen zo kwetsbaar zijn voor corona. Maar omdat het virus op scholen verder verspreid kan worden", zegt correspondent Rop Zoutberg.

Tien miljoen scholieren en studenten zitten na het weekend thuis. "De meeste leerlingen hebben een vracht huiswerk meegekregen en op een aantal scholen gaan lessen via online onderwijsprogramma's verder", zegt Zoutberg. "Al groeien klachten van Spaanse ouders die het niet lukt om opvang voor hun kinderen te regelen. Bovendien hebben niet alle huishoudens hier internet."

Woensdag besliste de Deense regering dat het land twee weken op slot gaat, zegt correspondent Rolien Créton. Kinderdagverblijven, scholen en universiteiten zijn dicht. Maar ook ambtenaren zijn massaal naar huis gestuurd en winkels, zwembaden en bibliotheken gaan niet open. Mensen wordt opgeroepen het openbaar vervoer te vermijden en er is, net als in Nederland, een verbod op bijeenkomsten van meer dan 100 personen.

"De verregaande maatregelen hebben te maken met een sterke stijging van het aantal Deense besmettingen deze week. In drie dagen tijd zag Denemarken het aantal besmettingen vervijfvoudigen", zegt Créton. "Veel mensen zien het daarom als noodzakelijk. Leerlingen en studenten krijgen nu zoveel mogelijk online begeleiding."

"Mocht u het gemist hebben: hier in Italië zijn de scholen in heel het land al een week dicht", zegt correspondent Mustafa Marghadi vanuit zelfisolatie in Rome. In Lombardije zitten scholen al twee weken op slot, in het hele land blijven deuren dicht tot zeker 3 april.

Dat levert veel problemen op voor werkende ouders die niet vanuit huis kunnen werken. Daarom maakt men nu massaal gebruik van een Nederlands bedrijf dat babysitters faciliteert, weet Marghadi. In de eerste week dat scholen in Lombardije dicht waren, schoot het aantal aanmeldingen op de site van het bedrijf Sitly met liefst 90 procent omhoog.