'Asscher en Wiebes negeerden waarschuwing Belastingdienst'
De ambtelijke top van Financiën heeft bewindslieden vanaf 2014 gewaarschuwd dat de fraudejacht door de Belastingdienst veel ouders in problemen bracht. Dat meldt het platform voor onderzoeksjournalistiek Follow The Money op basis van vertrouwelijke stukken.
Het gaat om de toeslagen voor kinderopvang. Die werden bij tienduizenden gezinnen bijna volledig teruggevorderd als de verplichte eigen bijdrage niet werd betaald. FTM geeft het voorbeeld van een ouder die 25.000 euro aan kinderopvangtoeslag had gekregen en daarbij de verplichte eigen bijdrage van 2000 euro niet had overgemaakt. Beleid was dat de Belastingdienst dan de 25.000 euro terugvorderde.
Disproportioneel
Ambtenaren trokken volgens FTM in 2014 bij toenmalig staatssecretaris Wiebes (Financiën) aan de bel dat dit beleid tot financiële problemen kon leiden, terwijl er niet per se sprake hoefde te zijn van fraude. "De impact op huishoudens is zo groot dat het beleid als disproportioneel wordt ervaren", schreef de Belastingdienst.
De oplossing was volgens ambtenaren eenvoudig: vorder alleen het bedrag van de eigen bijdrage terug (de 2000 euro uit het rekenvoorbeeld). De kwestie werd volgens FTM ook voorgelegd aan minister Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid), die verantwoordelijk was voor de kinderopvang. Maar het beleid werd niet aangepast.
CDA-Kamerlid Omtzigt, die zich heeft vastgebeten in de toeslagenproblematiek, is daar kritisch over. "De politieke top werd intern meermaals gewaarschuwd, maar greep niet in", laat hij weten. Zijn SP-collega Leijten spreekt van hardvochtig beleid. "En een minister van Sociale Zaken die geen sociaal hart blijkt te hebben. Jaren geleden had de toeslagenaffaire al gestopt kunnen en moeten worden."
Commissie-Donner
Het ministerie van Financiën laat weten niet te kunnen zeggen of Wiebes en Asscher destijds op de hoogte waren, omdat er een WOB-verzoek loopt over dezelfde kwestie.
In een brief aan de Tweede Kamer van 4 februari erkent de huidige staatssecretaris Van Huffelen wel dat ambtenaren van Financiën en Sociale Zaken het beleid in 2014 hebben besproken. "Hier is daarna door de actualiteiten (..) geen gevolg aan gegeven waardoor dit signaal op de achtergrond is geraakt."
De commissie-Donner, die onderzoek doet naar de toeslagenaffaire, komt deze week met een tweede rapport over de Belastingdienst.