Ouders willen loden leidingen in kinderdagverblijven verplicht laten vervangen
Ouders willen dat het kabinet ingrijpt om te voorkomen dat kinderen via het kraanwater te veel lood binnenkrijgen op kinderdagverblijven. "De ene gemeente neemt actie, de andere niet. Het is gewoon klungelig, het kabinet moet hier de regie nemen", zegt Gjalt Jellesma van ouderorganisatie Boink.
In november adviseerde de Gezondheidsraad om kinderen onder de 7 jaar geen kraanwater meer te geven als een pand nog loden leidingen heeft. Tot verbijstering van Boink, blijkt dit op diverse kinderdagverblijven nog gewoon te gebeuren.
De ouderorganisatie wil dat gemeenten en GGD's de opdracht krijgen om alle kinderopvang in oude panden te controleren en eventuele loden leidingen te laten vervangen. "Stel het desnoods verplicht. Er worden nu ernstige risico's genomen met jonge kinderen", zegt Jellesma.
Anita van Beek kocht uit voorzorg wekenlang bronwater voor haar kinderdagverblijf:
Kinderopvanglocaties lijken zich vooralsnog niet erg druk te maken over het onderwerp. De NOS benaderde bijna 2000 organisaties met een pand dat gebouwd is voor 1960, het jaar dat loden leidingen werden verboden. Slechts 135 reageerden. Zes daarvan zeggen loden leidingen in hun gebouw te hebben, 28 weten het niet.
Van de laatste 34 organisaties volgen maar zeven het advies van de Gezondheidsraad om geen kraanwater uit een loden leiding te gebruiken bij kinderen. De andere 27 locaties geven hun kinderen gewoon kraanwater, ook al hebben ze loden leidingen of weten ze niet hoe het gesteld is met hun leidingen.
"We gaan het uitzoeken, maar we gaan geen drama ervan maken voordat we het zeker weten", aldus een peuterspeelzaal in het Gooi. Een opvangorganisatie uit Amersfoort laat weten de leidingen te onderzoeken en "in de gaten te houden of er vragen van ouders komen". Dat is nog niet het geval. De opvang gebruikt nu nog kraanwater bij kinderen.
Een groot kinderopvangbedrijf uit het noorden van Nederland laat weten zich te storen aan gemeenten waarin het is gevestigd. "De ene gemeente meldt ons actief dat er nergens lood is terwijl de andere geen actieve rol neemt om dit te onderzoeken." De organisatie heeft nu zelf een specialist ingeschakeld.
De wisselende houding van gemeenten ten opzichte van loden leidingen bleek onlangs ook uit een enquête van de NOS onder gemeenten. Bijna honderd gemeenten zeiden niet te weten of panden die onder het eigen beheer vallen nog loden leidingen hebben liggen. 74 gemeenten doen geen onderzoek naar de eventuele aanwezigheid van zulke leidingen.
Duizenden kinderen
Boink schat dat 10 procent van de kinderdagverblijven in Nederland nog in oude panden zit van voor 1960. Het gaat dan om 1200 tot 1500 locaties, waar dagelijks duizenden kinderen worden opgevangen.
Het in kaart brengen van de locaties en het doen van een watertest hoeft niet lang te duren, denkt Jellesma. De kosten voor de controle moeten volgens hem voor rekening komen van het ministerie. Een eventuele aanpassing van de leidingen moet de eigenaar van het gebouw betalen.
De brancheorganisaties van kinderopvangorganisaties in Nederland ondersteunen de oproep om het kabinet de regie te laten nemen in een landelijke controle. Voor een verplichte vervanging van loden leidingen zijn ze niet. Wel adviseren ze hun leden om zekerheid te krijgen over de waterleidingen.
Welke risico's zijn er nog meer en hoe herken je een loden leiding? Bekijk het in de video:
Minister Knops vindt dat kinderopvangorganisaties en scholen die met loden leidingen geconfronteerd worden zich in de eerste plaats tot de verhuurder van het gebouw moeten richten. "Dat kan soms een gemeente zijn en die is verantwoordelijk voor deugdelijke leidingen", zegt hij.
Knops vindt dat gemeenten de juiste maatregelen moeten nemen om de gezondheid niet in gevaar te brengen, bijvoorbeeld door leidingen te vervangen. De minister voegt er wel aan toe dat de Rijksoverheid "misschien mensen moet aanspreken, als er echt zaken fout gaan".
