Iraniërs naar de stembus: 'Ik zal stemmen voor de idealen van de revolutie'

• Daisy Mohr

"Ik ken werkelijk niemand die gaat stemmen," zegt Nahid. "Geen van mijn vrienden of familie is van plan te gaan. Het heeft totaal geen zin."

Iran mag vandaag naar de stembus om een nieuw parlement te kiezen, maar in Teheran was er de afgelopen dagen niet veel te merken van verkiezingskoorts. Nahid, die is afgestudeerd maar geen baan kan vinden, heeft in ieder geval net als vele anderen besloten de verkiezingen te boycotten nu er zo weinig hervormers mee mogen doen.

De economie is een van de belangrijkste thema's tijdens deze parlementsverkiezingen. De inflatie is enorm, de olie-inkomsten zijn met tachtig procent gedaald en de economie blijft krimpen. Op een markt in het centrum van de stad voelen ze dat.

"Alles wordt alsmaar duurder. Ik ken mensen die al maanden geen kip of vlees hebben kunnen kopen," zegt een vrouw die haar naam liever niet wil geven. "Wat we op tafel kunnen zetten wordt alsmaar minder en de vooruitzichten zijn ook niet bepaald rooskleurig."

In delen van de hoofdstad zijn de straten volgeplakt met posters van kandidaten. Dertig van de 290 zetels worden in Teheran gekozen. In totaal hadden 14.000 kandidaten zich aangemeld, van wie bijna de helft door de Raad van Hoeders werd gediskwalificeerd. Vooral hervormingsgezinde kandidaten werden op verschillende gronden afgewezen.

Niet iedereen op de markt wil zeggen of ze gaan stemmen. "Ik denk het wel, als ik tijd heb", zegt een verkoper met een brede glimlach. Hij vertelt dat zijn zaken best heel goed gaan, maar klaagt snel daarna toch over de inkomsten. "We blijven de prijzen verhogen, het kan niet anders. De klanten zijn ontevreden maar wij kunnen er ook niets aan doen", zegt hij terwijl hij nog een schep olijfolie over de olijven met granaatappelpasta giet.

'Nationale plicht'

De opperste leider, ayatollah Khamenei, heeft laten weten dat stemmen een nationale plicht is. Kranten en televisieprogramma's roepen het volk op naar de stembus te gaan: "Stem voor Iran" kopt de ene krant. "Denk er niet over te boycotten, er is genoeg keus", schrijft de ander en ook: "de vijand zal zinken als de Titanic na deze verkiezingen".

De oplopende spanningen met de Verenigde Staten leiden tot verdeeldheid. "De hervormers willen betere relaties met de Verenigde Staten en Europa. Dat gaat in tegen de principes van de revolutie. Ik zal stemmen voor mijn idealen, de idealen van de revolutie", zegt Hamid.

Hij is enthousiast over alle kandidaten waaruit hij kan kiezen. "Het is een kwestie van de juiste eruit pikken. Maar er zijn veel goede kanshebbers. Ik zie dit als een mooie kans onze principes te onderstrepen." Ook Nargess, een ambtenaar, is positief: "Er zullen zoveel mensen op de been zijn als tijdens de begrafenis van generaal Soleimani", zegt ze.

Duizenden mensen gingen begin januari de straat op om de door Amerika geliquideerde Iraanse generaal te eren. Het zette de verhoudingen tussen Iran en Amerika nog verder op scherp, ze blijven elkaar over en weer bestoken met vijandelijkheden.

Hoop

Een flinke opkomst is belangrijk voor de machthebbers. De verwachting is dat die in conservatievere dorpen hoger is dan in de hoofdstad. "Hoewel ik zelf niet van plan ben te stemmen weet ik dat dat in mijn dorp anders is", zegt Nahid. "Ik kijk zo min mogelijk naar het nieuws en ben van plan de dag met vrienden door te brengen. Zolang ik niet aan politiek denk, voel ik me een stuk beter."

Farnaz kan zich nog goed herinneren hoe de verkiezingskoorts tijdens de parlementsverkiezingen vier jaar geleden voelde. "Ik had toen zoveel hoop. Mijn vrienden en ik dachten dat we echt iets konden gaan veranderen. Ik had lijstjes gemaakt met de namen van alle hervormers waar mijn vrienden en ik op moesten stemmen. We hadden echt het gevoel dat we iets konden bereiken, dat gevoel is helemaal weg."

Sinds die verkiezingen is haar frustratie langzaam maar zeker gegroeid. Haar vertrouwen in de hervormingsgezinde president Rohani is ook aan het vervagen. "Ik weet niet wat hij nog kan bereiken. Als het parlement straks volledig in handen komt van de hardliners is dat helemaal niet gunstig voor de presidentsverkiezingen volgend jaar."

Veel mensen zeggen dat afwachten het enige is dat ze kunnen doen. Afwachten wat ze na deze verkiezingen te wachten staat. "De straat op gaan heeft geen zin. Protesten worden met harde hand neergeslagen", zegt een klant bij de markt. "Zelf geef ik ook de voorkeur aan rust en stabiliteit. We zijn als soldaten onder onze commandant. We hebben nauwelijks invloed op de koers van het land. Daar heb ik me allang bij neergelegd."