Jorn Jonker en Menno de Galan
politiek verslaggever
Jorn Jonker en Menno de Galan
politiek verslaggever
De spanning in het CDA loopt hoog op vanwege onderhandelingen met Forum voor Democratie. Een deel van de partij protesteert fel tegen de mogelijke vorming van een Brabants provinciebestuur met FvD. Dit weekend worden de Brabantse partijafdelingen gebeld om te peilen of het CDA kan doorgaan op de ingeslagen weg. Dat zeggen ingewijden in de partij.
Gisteren spraken VVD, FvD en het CDA in Brabant af dat ze volgende week weer om de tafel gaan, omdat er tot nu toe voldoende onderling vertrouwen is. Maar dit weekend houdt het CDA dus een informele peiling onder de afdelingen om te kijken of deze route wel voldoende steun krijgt.
Het proberen waard
Mark Janssen, oud-campagneleider voor de provinciale verkiezingen en fractievoorzitter in Mill en Sint Hubert, is een van de CDA'ers die openstaat voor gesprekken met FvD. Hij denkt dat een coalitie met Forum wellicht beter kan uitpakken voor de boerenachterban. Vanwege minder strenge stikstofregels bijvoorbeeld.
Hij vindt dat de plaatselijke politici zich niet moeten laten afleiden door zaken als omstreden tweets van FvD-leider Thierry Baudet. "Daar moeten we niet te veel aandacht aan besteden. Een bestuur vormen is al moeilijk genoeg. Er is nu een impasse", zegt Janssen over de onderhandelingen die gestart zijn na de val van de vorige coalitie.
Harm de Kleijne, CDA-raadslid in Sint Anthonis, valt hem bij. "Wat iemand in 180 tekens zegt, is minder belangrijk dan 180 boeren kunnen helpen." Plaatselijke CDA-politici die deze week bij Janssen aanschoven om over de kwestie te praten, staan daarom - ondanks hun bedenkingen - open voor gesprekken. Het proberen waard, is de gedachte bij hen.
Het valt mij tegen dat de kroonprinsen afwachtend zijn en zeggen: 'Dat is aan Brabant'.
Maar de scheur in het CDA in Brabant wordt duidelijk als we met Janssen door zijn buurt lopen. Buurman May Aben is een trouwe CDA-kiezer, maar zegt tegen Janssen dat hij nooit meer op de partij stemt als die in zee gaat met Forum. En zo zijn er meer mensen fel tegen de samenwerking.
Conny Kerkhof, voormalig CDA-fractieleider in de Brabantse Provinciale Staten, laat Nieuwsuur schriftelijk weten "zwaar teleurgesteld" te zijn. "Wat denkt het CDA Brabant ermee te bereiken? Ik vind deze 'vluchtroute' via Forum beschamend en in strijd met de principes waar de christendemocratie voor staat!"
Oud-voorzitter van CDA Brabant Wil van der Kruijs meent dat FvD "uit is op het stigmatiseren van hele bevolkingsgroepen". Jacques Leurs, in het verleden actief voor het CDA in Brabant, belooft dat hij op een volgend partijcongres zich zal verzetten en moties wil indienen als het CDA echt gaat samenwerken met Forum.
'In Limburg werkt het heel goed'
In Limburg werkt het CDA al samen met onder meer FvD. De partij van Baudet levert zelfs een deeltijdgedeputeerde voor het provinciebestuur. "Hier werkt het heel goed", zegt Ger Koopmans, gedeputeerde voor het CDA over de samenwerking. Met een zogenoemd extraparlementair college heeft Limburg een provinciebestuur dat op wisselende meerderheden leunt, maar Forum is belangrijk voor de steun.
Volgens Koopmans hielp het destijds in het CDA dat alle partijen, ook Forum, vooraf een verklaring ondertekenden met uitgangspunten. Daarin staat bijvoorbeeld dat iedereen mag geloven wat hij of zij wil. Bovendien hebben de partijen onderling afgesproken om zich niet af te laten leiden door wat Haagse politici doen, zoals Twitterberichten versturen. "In Limburg spreken we elkaar aan op wat Limburgse politici doen. Dat is al lastig genoeg."
'Meer moreel leiderschap verwacht'
Dat de gevallen Brabantse coalitie zó veel strenger was dan het landelijke beleid als het ging om stikstofbeleid, wordt overigens weersproken door linkse partijen. Dat zou wel meevallen en het CDA zou te veel naar activistische boeren luisteren, klinkt uit die hoek. Vandaag werd in elk geval bekend dat de deadline voor groene aanpassingen in Brabant wordt uitgesteld.
Actieve, landelijke CDA-politici, zoals Wopke Hoekstra en Hugo de Jonge, spreken zich niet uit over de Brabantse onderhandelingen. Ze zeggen alleen dat het aan de Brabantse CDA-afdeling is. Maar ook dat schiet bij een deel van de partij in het verkeerde keelgat. CDA-lid Leurs: "Het valt mij tegen dat de kroonprinsen afwachtend zijn en zeggen: 'Dat is aan Brabant'. Ik had meer moreel leiderschap verwacht."
