Peilingwijzer: 50Plus in de lift, Forum kruipt weer omhoog
In de eerste Peilingwijzer van 2020 zijn er geen duidelijke verschuivingen te zien, al wordt het steeds duidelijker dat 50Plus de stijgende lijn te pakken heeft en dat ook Forum voor Democratie de laatste drie maanden weer iets groeit. De Peilingwijzer combineert de peilingen van I&O Research, Ipsos/EenVandaag en Kantar.
50Plus staat op 7 tot 11 zetels; een verdubbeling ten opzichte van de 4 zetels die de partij op dit moment heeft in de Tweede Kamer. Forum voor Democratie lijkt na de conflicten in de partij van afgelopen zomer weer iets op te krabbelen en staat inmiddels op 13 tot 17 zetels.
VVD virtueel grootste
De VVD blijft onverminderd de grootste partij met 26 tot 30 zetels. Ver daarachter staat een grote groep partijen die allemaal rond de 15 scoren. Daarbij gaat het naast Forum voor Democratie om GroenLinks met 15 tot 19 zetels, de PVV met 14 tot 18 en CDA en PvdA met beide 12 tot 16.
D66 (9-13) en SP (7-11, net als 50Plus) staan daar weer wat verder achter. Bij de kleinere partijen komt regeringspartij ChristenUnie uit op 6 tot 8 zetels en de Partij voor de Dieren op 5 tot 7. De SGP scoort 2 tot 4 en Denk 0 tot 2.
Blijft dit het beeld tot de Kamerverkiezingen van maart volgend jaar, dan zouden er ten minste vijf partijen nodig zijn om een coalitie te vormen. Al leert de ervaring volgens politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, dat tegen die tijd de steun voor een aantal partijen waarschijnlijk weer wat aantrekt.
"Op langere termijn zie je zeker een toenemende fragmentatie, maar in verkiezingstijd komt de machtsvraag altijd nadrukkelijk op tafel: welke partijen gaan regeren en wie mag de premier leveren? Dat kan zorgen voor groei van de partijen die een realistische kandidaat weten te leveren, zoals in 2012. In 2017 zagen we het effect weer nauwelijks", zegt Louwerse.
'Weinig zekerheid bij 50Plus'
Dat 50Plus het op dit moment goed doet, heeft volgens Peter Kanne van onderzoeksbureau I&O Research waarschijnlijk onder meer te maken met het feit dat in januari de eerste loonstrookjes binnenkomen en daarmee de discussie over koopkracht weer de kop op steekt. "Uit ons onderzoek blijkt dat de achterban van 50Plus inkomensbeleid, en dan met name pensioenen, bovengemiddeld belangrijk vindt. Er bestaat bij deze kiezers veel ontevredenheid over het feit dat de koopkracht van ouderen achterblijft bij andere inkomensgroepen."
Kanne vraagt zich wel af of het huidige succes van de partij van Henk Krol beklijft. "Relatief weinig mensen die nu aangeven op 50Plus te stemmen, weten dat dat echt ook 100 procent zeker. En Krol wordt door de eigen kiezers ook niet als de sterkste leider gezien. Als een andere partij een lijsttrekker krijgt die met een goed verhaal komt op het gebied van pensioenen, zou het zomaar kunnen zijn dat veel van die winst van nu ook weer verdampt. Iets dergelijks is bij recente verkiezingen ook gebeurd."