Trump presenteert plan voor Israël en Palestijnen
De Amerikaanse president Donald Trump heeft een plan gepresenteerd om het Israëlisch-Palestijns conflict te beëindigen. Volgens Trump is het de "deal van de eeuw". De Israëlische premier Netanyahu, die bij de presentatie in het Witte Huis aanwezig was, is tevreden, maar de Palestijnen hebben het plan op voorhand afgewezen.
Mede door die afwijzing lijkt de kans minimaal dat het voorstel de vredesbesprekingen tussen Israël en de Palestijnen tot leven zal wekken. De laatste Israëlisch-Palestijnse onderhandelingen strandden na een reeks vruchteloze pogingen in 2014.
Het plan omvat een "realistische tweestatenoplossing", zei Trump. Dat is een scenario dat de internationale gemeenschap, waaronder Nederland, ook steunt. Maar de Amerikanen gaan verder en erkennen de Israëlische nederzettingen op onder andere de Westelijke Jordaanoever, die illegaal zijn verklaard door de Verenigde Naties en ingaan tegen het internationaal recht.
De Amerikaanse president twitterde na de persconferentie een kaart van het grondgebied zoals hij dat ziet in wat hij zijn 'vredesplan' noemt. In dit voorstel raken de Palestijnen veel gebied kwijt, en dat is ook dan ook een belangrijke reden dat ze het nieuwe Amerikaanse plan afwijzen.
Netanyahu was juist lovend en zei dat Trump de soevereiniteit van Israël in de Jordaanvallei en alle nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever erkent. Hij noemde Trump "de grootste vriend van Israël ooit in het Witte Huis". Na de persconferentie voegde de Israëlische premier nog toe dat hij zijn kabinet zal vragen in te stemmen met annexatie van gedeeltes van de Westelijke Jordaanoever.
Een ander heikel punt is Jeruzalem, dat in de woorden van Trump de "onverdeelde hoofdstad" van Israël zal zijn. Hij zei dat onder luid applaus en gejoel, waarna hij knipoogde naar Netanyahu. "Maar dat stelt niet zoveel voor, dat heb ik al voor jullie gedaan." Daarmee doelt hij op zijn besluit om de Amerikaanse ambassade in Israël naar Jeruzalem te verplaatsen en de stad als hoofdstad van Israël te erkennen.
Vandaag zet Israël een grote stap richting vrede, zei Trump:
Het zou "niet eerlijk" zijn als de Palestijnen niets krijgen in het plan, zei de president van de VS. Daarom staat erin dat de Palestijnen een hoofdstad krijgen in Oost-Jeruzalem en dat ze meer dan twee keer zo veel territorium krijgen.
Jeruzalem is een van de grote twistpunten in het conflict en het is niet duidelijk hoe Trump zijn uitspraken met elkaar wil rijmen: het idee van een onverdeeld Jeruzalem is immers strijdig met de belofte dat de Palestijnen een hoofdstad krijgen in het oostelijk deel van de stad, al dan niet in een buitenwijk op de Westelijke Jordaanoever.
'Bedrog van de eeuw'
Trump zei tegen Mahmoud Abbas, de president van de Palestijnse Autoriteit, dat de Verenigde Staten hem zullen helpen "als hij voor vrede kiest". Maar van Palestijnse kant klinkt harde kritiek. "Ik kan dit geen vredesplan noemen", zei de Palestijnse hoofdonderhandelaar Saeb Erekat in een interview met de NOS. Hij noemt het plan niet de deal, maar "het bedrog van de eeuw".
Hoe slecht het plan valt bij de Palestijnen zie je hier:
Trump heeft voor de Palestijnen als bemiddelaar afgedaan na een reeks pro-Israëlische beslissingen. Zo viel de beslissing van de Amerikaanse president om Jeruzalem als hoofdstad van Israël te erkennen en de Amerikaanse ambassade naar die stad te verplaatsen, niet in goede aarde.
Vandaag demonstreerden dan ook duizenden Palestijnen tegen het plan, ook al voordat het werd gepresenteerd. Zowel in de Gazastrook, waar de radicaal-islamitische beweging Hamas de dienst uitmaakt, als in de Westelijke Jordaanoever gingen betogers de straat op. Het Israëlische leger houdt er rekening mee dat er extra troepen worden ingezet.
Zo impopulair als Donald Trump onder de Palestijnen is, zo geliefd is hij bij de Israëliërs. In de Israëlische politiek kan dit plan op brede instemming rekenen. Zowel premier Netanyahu als oppositieleider Gantz mocht het vooraf inzien en beiden toonden zich tevreden.
Gantz, van de partij Blauw en Wit, ziet het plan als "een belangrijke en historische mijlpaal". En ook Netanyahu is klaar om "geschiedenis te schrijven".
Voor de Israëlische premier biedt de presentatie van het plan in de aanloop naar de verkiezingen van maart bovendien een welkome afleiding van zijn juridische problemen. Vandaag werd Netanyahu officieel aangeklaagd in drie verschillende corruptiezaken, nadat was gebleken dat het parlement hem geen onschendbaarheid voor de rechter wilde verlenen.
