De Duitse economie loopt jaarlijks tientallen miljarden euro's mis door een tekort aan arbeidskrachten. Het gaat om honderdduizenden vacatures in de IT, de bouw en de zorg die ongevuld blijven. De regering gaat daarom ver buiten de landsgrenzen zoeken, en past zelfs de immigratiewet aan om wonen en werken in Duitsland aantrekkelijker te maken.
Ook het IT-bedrijf MM-Lab kan onmogelijk aan voldoende eigen Duitse krachten komen. Het bedrijf heeft nu 43 werknemers, maar die komen uit maar liefst zeven verschillende landen. "We hebben één Europeaan, de rest komt uit landen als India, Bangladesh, Pakistan en Honduras", vertelt directeur Andreas Streit.
Maar het bedrijf heeft nog meer werknemers nodig. "We zoeken ingenieurs, software-ontwikkelaars en een projectleider, dus we hebben een groot probleem", zegt Streit. Door de digitalisering is volgens hem de vraag naar dit soort werknemers enorm gestegen. "Scholen doen bijvoorbeeld al meer aan informatica, maar de vraag is nog groter."
De brancheorganisatie voor de Duitse IT-industrie maakt zich ook zorgen over het grote personeelstekort. "Op dit moment komt Duitsland 124.000 IT-specialisten tekort. Als we moeten schatten hoe groot de economische schade is, komen we uit op ongeveer 10 miljard euro omzet", zegt Adél Holdampf-Wendel.
Wie mogen er naar Duitsland komen?
We zijn in Stuttgart, in deelstaat Baden-Württemberg, nog altijd het kloppende hart van de Duitse economie. Maar de auto-industrie en de machinebouw hebben te lang gewacht met innovatie. Om nu de duurzaamheidsrevolutie en de concurrentie uit China en Amerika nog bij te kunnen benen, is een grote inhaalslag nodig.
Maar dat is lastig met een Duitse beroepsbevolking die heel snel vergrijst. De regering van Baden-Württemberg probeert die gaten te vullen door steeds meer in zogenoemde welkomstcentra te investeren. Die kunnen bedrijven koppelen aan geschoolde arbeidskrachten in het buitenland.
"We bieden informatie voor de vakmensen over de aankomst en het leven hier. Over het leren van de taal en integreren", zegt Verena Andrei van het Welcome Center Stuttgart. "De werkgevers informeren we over hoe je aan vakmensen komt. Hoe rekruteer ik in het buitenland? Wie mogen er naar Duitsland komen?
Deuren weer open
Dat laatste punt is momenteel lastig, want de immigratiewet is nog streng. Alleen mensen die bijvoorbeeld een unieke kwaliteit hebben mogen naar Duitsland komen. En ze moeten vooraf al een arbeidscontract en woonruimte gevonden hebben. Maar dat gaat veranderen.
De nieuwe immigratiewet die geldt voor hooggeschoolde arbeiders wordt in maart volgend jaar van kracht. "De deuren worden weer opengezet voor mensen van buiten de Europese Unie. Het wordt makkelijker voor mensen met een diploma om in Duitsland te werken", zegt Andrei.
Tot opluchting van IT-bedrijven als MM-Lab. "De nieuwe medewerkers kunnen voor de sollicitatiefase al in Duitsland zijn. Dat betekent dat je ze in een direct gesprek aan de tand kunt voelen", zegt directeur Streit. "En zo kunnen we profiteren van mensen buiten de EU met uitstekende IT-vaardigheden."