'Angst dat onrust op Sint-Maarten overslaat naar Nederlands gedeelte'
Het Franse deel van Sint-Maarten maakt zich op voor een nieuwe dag van demonstraties en mogelijk geweld. Volgens NOS-correspondent Dick Drayer is het een realistisch scenario dat de onrust overslaat naar de Nederlandse kant van het eiland.
"Er is veel armoede en ontevredenheid onder de bevolking, voldoende om de vonk over te laten slaan. Het wordt ongetwijfeld een spannende dag", zegt Drayer in het NOS Radio 1 Journaal.
Sinds vorige week is er sprake van geweld tussen politie en demonstranten op het Franse deel van Sint-Maarten. Wegen zijn gebarricadeerd en op videobeelden is te zien dat de rellen zorgen voor chaos op straat. De lokale autoriteiten hebben versterking gevraagd en gekregen van het eiland Guadeloupe, eveneens een Frans overzees departement.
De oproerpolitie schoot zaterdag met traangas:
Het eiland raakte in 2017 zwaar beschadigd door orkaan Irma. De directe aanleiding voor de rellen is de publicatie van een wederopbouwrapport.
Correspondent Drayer: "Vanuit Parijs is gedicteerd hoe de wederopbouw tot stand moet komen. Zonder dat er overleg is geweest met de lokale bevolking. En die is het zat dat het zo lang duurt en dat er nog steeds geen goede drinkwatervoorzieningen zijn."
'Uitzondering voor witte Fransen'
De eilandbewoners vinden sowieso dat het Europese land te veel macht uitoefent op Saint-Martin. Parijs heeft strenge voorwaarden gesteld aan waar er mag worden herbouwd. Aan de kustlijn is het grotendeels verboden.
"Er zijn uitzonderingen, zo beweren boze tongen, voor witte Europese Fransen. Die zouden wel mogen herbouwen langs de kust", zegt Drayer. Die geruchten zetten kwaad bloed bij de lokale bevolking. "Want het kustgebied bij de hoofdstad is al generaties in bezit van vaak arme mensen. Zij gaan nu de straat op om te claimen wat altijd van hen was."
Het is ook een strijd van de lokale overheid tegen Parijs, de neokoloniale bemoeienis als het ware.
De intensiteit van de demonstraties werd aanvankelijk onderschat. Inmiddels zijn er dus extra agenten overgekomen vanuit Guadeloupe om de rellen het hoofd te bieden. Scholen en winkels blijven vandaag waarschijnlijk dicht op het Franse deel.
Ook aan de Nederlandse kant is extra politie bij de grens gestationeerd. Toeristen uit het Franse deel worden hier opgevangen. "De angst dat de onrust overslaat is wel degelijk gekomen", zegt Drayer.
Solidariteit
Demonstranten dreigden naar de hoofdstad Philipsburg te komen als het bestuur van het Nederlandse deel zou ingaan op een verzoek van de Franse autoriteiten. Die hadden gevraagd of er extra agenten via Nederlands grondgebied konden worden vervoerd. Minister-president Silveria Jacobs zag daar uiteindelijk van af.
Jacobs heeft haar solidariteit uitgesproken met de bewoners van Saint-Martin. Ze hoopt dat de situatie niet verder escaleert en heeft noodhulp toegezegd indien dat nodig is.
Aan beide kanten van het eiland is er sympathie voor de demonstranten, licht Drayer toe. "Het is ook een strijd van de lokale overheid tegen Parijs, de neokoloniale bemoeienis als het ware."