Europese rechter geeft waarschuwing aan Poolse rechtshervormers
Het Europees Hof van Justitie zet vraagtekens bij de onafhankelijkheid van de nieuw opgerichte tuchtkamer van het Poolse Hooggerechtshof. Volgens het EU-hof is de oprichting van zo'n disciplinaire kamer op zich niet in strijd met het Europese recht. Maar Poolse rechters mogen wel weigeren om zaken naar deze kamer te verwijzen, als ze twijfels hebben over een mogelijk gekleurd oordeel.
De tuchtkamer van het Poolse Hooggerechtshof bestaat pas twee jaar en maakt onderdeel uit van de hervorming van de rechtsstaat die de conservatieve regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) heeft doorgevoerd. In de praktijk moeten vooral rechters die kritisch tegenover de regering staan zich voor de kamer verantwoorden.
Over de onpartijdigheid van de kamer bestaan grote twijfels. De rechters worden benoemd door de Poolse president en geselecteerd door de omstreden Raad voor de Rechtspraak, waarvan de leden rechtstreeks door het parlement worden gekozen.
Twijfels over beïnvloeding
Poolse rechters - van het Hooggerechtshof, maar van een andere kamer - stapten naar het Europees Hof met de vraag of ze zaken moeten doorsturen naar de tuchtkamer, in weerwil van hun zorgen over de onafhankelijkheid van de zittende rechters. Volgens het Hof hoeft dat niet als de tuchtkamer niet aan bepaalde voorwaarden voldoet. Als er bijvoorbeeld door "de manier waarop de leden zijn benoemd, twijfel kan ontstaan over de vraag of de instantie gevoelig is voor directe of indirecte invloed van de wetgevende en uitvoerende macht".
Europarlementariër Sophie in 't Veld (D66) is blij met het oordeel van het EU-hof: "De Europese rechter geeft een waarschuwing". Ze vindt dat nu de Europese Commissie aan zet is. "Het is goed om te zien dat EU-landen niet zomaar wegkomen met het afbreken van de rechtsstaat. De politiek moet echter niet de bescherming van de rechtsstaat outsourcen aan de rechter."
Er loopt op dit moment ook een artikel 7-procedure tegen Polen, vanwege de hervormingen van de rechterlijke macht. De Poolse regering heeft nog niet gereageerd.
