Ondernemers zijn bang dat een nieuw register van de overheid hun privacy en hun veiligheid in gevaar brengt. Vermogende ondernemers en werkgeversorganisaties luiden daarom nu de noodklok.
Vanaf januari wil het kabinet een lijst invoeren waarop staat wie er een aanzienlijk belang heeft in bedrijven. Het doel van dit zogenoemde UBO-register is om onder meer witwassen tegen te gaan. Met de lijst kan bijvoorbeeld gecontroleerd worden wie geld steekt in een onderneming en of daar niet een verdacht persoon achter zit.
Alle EU-landen moeten zo'n register invoeren. Maar een deel van de ondernemers vreest dat het onbedoeld een lijst der rijken wordt, een soort Quote 500 maar dan van de overheid. Ze vinden dat hun privacy erdoor wordt aangetast en zijn vooral bang dat criminelen de lijst gaan misbruiken om te kijken waar de grootste buit te halen is.
Schijnwerper op rijken
Laura Bles-Temme, belastingadviseur bij RSM, zegt dat grotere ondernemers 'regelmatig' bij haar zorgen uiten over het register in oprichting. "Die zijn hier bezorgd over." Ze ziet dat met dit register de schijnwerper wordt gezet op veel vermogende ondernemers: "Wij zeggen wel eens: 'dit is de vervanging van de Quote 500'."
Een rijke ondernemer, die anoniem wil blijven, zegt tegen Nieuwsuur dat hij vreest dat hij bang is dat straks veel meer mensen doorhebben dat bij hem veel geld te halen is. "Je hebt straks een soort catalogus, in mijn beleving, waar een crimineel een slachtoffer uit kan selecteren." Hij vreest voor de veiligheid van zijn gezin. Ook werkgeversorganisaties zeggen dat in hun achterban dergelijke zorgen breed leven.
Minister Wopke Hoekstra van Financiën past zijn voorstel vanwege de zorgen van ondernemers nu al iets aan. Zo moeten mensen die in het register willen kijken naar de vermogens van ondernemers, zich eerst registreren. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB Nederland zeggen echter dat zij dat niet ver genoeg vinden gaan. Ze blijven bang dat kwaadwillenden dan wel iemand anders in het register laten kijken die de informatie door kan spelen.
Hitlijst voor criminelen?
Vandaag debatteert de Tweede Kamer over het vraagstuk. Kamerleden van CDA, D66 en VVD zeggen de zorgen van ondernemers te begrijpen. Ze willen niet dat het register een 'hitlijst voor criminelen' wordt, zoals de VVD het verwoordt. Desondanks is er brede steun voor de noodzaak van zo'n register. Al was het maar omdat het eerder in Brussel is afgesproken.
Bij Quote verscheen maandagavond de nieuwste lijst met de 500 rijkste Nederlanders. Volgens hoofdredacteur Sander Schimmelpenninck heeft zijn lijst, maar ook een toekomstig UBO-register, geen gevolgen voor de veiligheid van vermogende Nederlanders. "Dat is kletskoek, bewezen kletskoek."
Deze ondernemers zijn banger voor blauwe enveloppen dan voor kidnappers.
Volgens Schimmelpenninck hebben criminelen genoeg andere manieren om te kijken of iemand rijk is. "Ik denk dat ondernemers onterecht bang zijn. Ik denk dat ze stiekem bang zijn voor de Belastingdienst, voor transparantie." Ondernemers zouden hun belangen volgens hem vooral willen afschermen om de fiscus buiten de deur te houden en om de concurrentie niet te wijs te maken.
Ook Henk Willem Smits, auteur van Het Belastingparadijs en voormalig Quote-redactielid, gelooft weinig van de oprechtheid van ondernemers als die zorgen uiten over dat ze bijvoorbeeld gegijzeld kunnen worden voor losgeld. "Ze zijn banger voor blauwe enveloppen dan voor kidnappers."
Nieuwsuur peilde bij het Quote 500-evenement de stemming over het UBO-register:
