Van de lagere amateurs tot semi-professioneel en zelfs op profniveau zijn coffeeshops actief als sponsor van voetbalclubs. Het gaat om zeker acht clubs, verspreid over het land, waar coffeeshops recent nog betrokken zijn of waren als sponsor. Dat blijkt uit een inventarisatie van Nieuwsuur.
In Gelderland adverteren coffeeshops via shirts en hebben ze reclameborden langs het veld, praktijken die wettelijk verboden zijn. Derde divisionist FC Lienden werd dit seizoen gered door een coffeeshopeigenaar die tienduizenden euro's privégeld in de club stak en op de hoofdtribune bij profclub NAC zetelt een coffeeshophouder als sponsor.
Dat laatste is niet wettelijk verboden, maar wel discutabel. Want geld, verdiend met de verkoop van softdrugs, komt zo in de wereld van het voetbal terecht. De KNVB vindt dat onwenselijk. "Drugs horen niet thuis in een sportomgeving", zegt een woordvoerder van de bond. "Volgens de wet mogen coffeeshops helemaal geen reclame maken. Zij mogen dat dus ook niet in het voetbal."
Coffeeshops sponsoren voetbalclubs? Bekijk hier alvast een filmpje of lees rustig door.
"Coffeeshops zitten in een spagaat", merkt Paul Depla, burgemeester van Breda. "Aan de ene kant hebben zij een vergunning van de overheid en betalen zij belasting, dus moet je oppassen dat je coffeeshops niet criminaliseert. Tegelijkertijd weet je ook dat ze afhankelijk zijn van de illegale markt die gedomineerd wordt door criminelen."
Onder leiding van Depla zijn afgelopen jaren diverse studies gestart naar criminele ondermijning via voetbalclubs. Eerder bleek al dat een op de drie gemeenten voorbeelden kennen van criminelen die invloed proberen te kopen. Een derde daarvan bleek gerelateerd aan amateurvoetbalclubs.
Als vervolg daarop verscheen onlangs een onderzoek van de Taskforce Brabant-Zeeland en de Universiteit Tilburg, waarin de potentiële criminele invloeden op clubbestuurders centraal staat. Dit onderzoek moet clubbestuurders 'weerbaar' en alert maken. Kritisch kijken naar sponsors is daarbij belangrijk.
"Als iemand zich als sponsor meldt, dan staat er vaak geen 'crimineel' op zijn shirt. Ook heeft hij geen antecedenten bij zich. Het lijkt een oplossing te zijn", zegt Depla. "Dus je bent eerder blij dan wantrouwig."
Etentjes
In diverse gevallen boden coffeeshops zich aan bij clubs in het zuiden, die op hun beurt weer slecht op de hoogte blijken van de regels. Desondanks gaat geen van de ondervraagde voetbalbestuurders in zee met een coffeeshop. "Ik vind dat op het randje", zegt een van hen.
Buiten Brabant en Zeeland zijn er clubs die daar anders over denken. In Vlaardingen was een coffeeshop tot voor kort nog bordsponsor van de lokale club CION, maar is daar inmiddels mee gestopt. Wel betaalt de coffeeshop van tijd tot tijd etentjes voor de selectie, laat een bestuurder weten.
Bij de Arnhemse voetbalvereniging De Paasberg is de coffeeshop volledig ingeburgerd. Langs de dugout op het hoofdveld hangt een rood-geel reclamebord van coffeeshop De Walm ('gehele week geopend van 10.00 - 22.00 uur'). Het eerste zaterdagelftal speelt in shirts van De Walm. In de kantine meldt een bord aan de muur dat de wedstrijdbal is aangeboden door De Walm.
Wat mij betreft moet dit stoppen.
Of deze vorm van reclame nog lang te zien zal zijn bij De Paasberg lijkt onwaarschijnlijk. "Dit tolereren wij absoluut niet", laat de gemeente Arnhem weten. "We gaan hierop handhaven. Dat houdt in: alle uitingen moeten weg en we gaan praten met club én coffeeshop." Eerder werden bij een club iets verderop, bij MASV, al reclameborden van coffeeshops verwijderd op last van de gemeente.
Ook in de Gelderse gemeente Buren blijkt een coffeeshopeigenaar financier. Onder meer een volleybalclub en twee voetbalclubs worden daar gesponsord door coffeeshop Catweazle. Op persoonlijke titel steekt de ondernemer geld in nog twee voetbalclubs, waarvan FC Lienden de bekendste is.
"Wat mij betreft moet dit stoppen", zegt Jan de Boer, burgemeester van Buren. Hij wil met de sportclubs rond te tafel om afspraken te maken. "In de volle breedte vind ik het niet wenselijk dat sportverenigingen coffeeshops als sponsor hebben."
In een schriftelijke reactie aan Nieuwsuur stelt Catweazle aan het eind van dit seizoen met de sponsoring van FC Lienden te zullen stoppen. "Verder stoppen wij per direct voor eens en altijd met de ondersteuning van iedere sportvereniging om discussies te voorkomen."
Schemergebied
Maar ook NAC, in de gemeente van burgemeester Depla, heeft dit seizoen een coffeeshop als sponsor. The Cat, blijkt een stoel op de hoofdtribune te bezitten. "Dat vind ik geen affichering (reclame, red.) met alle eerlijkheid", zegt Depla. Wel vindt hij dat de club kan aangeven dat een coffeeshop geld geeft.
"Dat vind ik iets anders dan reclame maken in het stadion of reclame maken op shirts. Dáár vind ik het te ver gaan. Op andere terreinen denk ik: 'tja luister eens, dat is een schemergebied'."
