Huidige jagers ontlopen computertest, 'maar wapenkast is al leeggehaald'

Jagers en sportschutters die nu een wapenvergunning hebben, hoeven voorlopig geen computertest te maken. De Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging en schietsportassociatie KNSA uitten onlangs felle kritiek op de gevaren van de zogenoemde e-screener, een gedragstest die moet meetellen bij het beoordelen van een wapenvergunning. Een computer kon dit soort aanvragen niet beoordelen, vonden beide verenigingen.

Minister van justitie Grapperhaus geeft nu gehoor aan de kritiek. Wie al een wapenvergunning heeft, kan de komende twee jaar gebruik blijven maken van het bestaande, oude formulier om een vergunning te verlengen.

Jagers en sportschutters die al een test hadden gemaakt en die niet hebben doorstaan, kunnen hun wapens mogelijk terugkrijgen. Grapperhaus schrijft aan de Kamer dat hij dat van geval tot geval zal bekijken. Ook gaat hij met de jagers- en schietverenigingen in gesprek over de e-screener.

Politie aan de deur

Een van de getroffenen is Rob van der Ham. Hij had tot voor kort verschillende wapens in huis. Nu zijn de wapenkluizen in zijn woning leeg. "Alles is leeggehaald, er is hier niets meer", zegt hij in het radioprogramma Nieuws en Co. "Anderhalve week geleden kreeg ik een uitnodiging voor de e-screener, die heb ik een paar dagen later gedaan. En toen kreeg ik donderdagmiddag opeens agenten op bezoek."

Van der Ham dacht nog dat de agenten een controle wilden uitvoeren, zoals wel vaker gebeurt. "Maar toen zeiden ze: nee, we komen alles meenemen. Ik wist niet wat mij overkwam. De agenten konden mij niet vertellen wat de reden was, waarom ik gezakt was voor de e-screener."

Ook de 73-jarige Frans Kruijen is zijn wapenvoorraad kwijt na de e-screener-test. Zijn vader jaagde, zijn opa jaagde, en zijn overgrootvader jaagde. "Vanaf april 1971 ben ik jager, via de familie heb ik het vak van jager leren kennen. En ook de jachtakte gehaald." Maar ook zijn kluis is nu leeg. Twee agenten kwamen een paar dagen na de computertest de hele voorraad meenemen.

"De politie kwam met de mededeling dat er een negatieve uitslag was op het onderdeel sociale wenselijkheid", zegt hij in Nieuws en Co. "Dat was de basis om alle wapens te moeten inleveren. Inclusief munitie, jachtakte, wapenpaspoorten. Ik heb het volledig moeten afgeven."

Hij begrijpt er niets van. "Wat sociale wenselijkheid betekent, weet ik ook niet. Ik weet de inhoud nu. Ik denk dat ik gewoon te fatsoenlijk ben geweest. Veertig jaar lang was ik ambtenaar, ik heb bij Sociale Zaken gewerkt, indicaties gedaan voor mensen in de zorg. Er waren vragen bij of ik ooit iets had gestolen of ruzie heb met de buren. Het antwoord is nee."

Bij Van der Ham is veel meegenomen. "Er zitten ook een paar hele mooie en zeer kostbare Engelse geweren bij, die ik van mijn vader geërfd heb. Het kwam echt als een donderslag bij heldere hemel. Er is hier niets meer. De politie heeft alles opgehaald, ook de papieren."

Volgens Laurens Hoedemaker van de Koninklijke Nederlandse Jagersvereniging is de toezegging van Grapperhaus een "goede eerste stap". "Maar we hebben nog steeds ernstige twijfels over de e-screener zelf. En we vinden natuurlijk dat mensen bij wie de jachtakte en de wapens zijn afgepakt, die zo snel mogelijk terug moeten krijgen."