Brexitakkoord nabij, maar Noord-Ierse DUP weigert in te stemmen

De coalitiepartner van de Britse premier Johnson, de Noord-Ierse DUP, kan niet instemmen met het brexitakkoord dat Johnson met de EU-onderhandelaars overeen is gekomen. "Zoals de zaken er nu voor staan, gaan we er niet mee akkoord", zeggen DUP-leiders Arlene Foster en Nigel Dodds in een verklaring.

"Dit is heel vervelend wakker worden voor premier Johnson", zegt correspondent Tim de Wit. "Johnson heeft er de afgelopen tijd alles aan gedaan om de DUP aan boord te krijgen. Hij heeft die partij hard nodig om een meerderheid in het Lagerhuis te krijgen."

Gisteravond klonken optimistische geluiden uit Brussel. Er zou een akkoord met de Britten ophanden zijn. Over details van douane- en belastingregelingen is vannacht verder onderhandeld.

De Wit: "Als de DUP dit akkoord niet steunt, doen hardliners in zijn eigen Conservatieve Partij dat ook niet. Dan kan het hele kaartenhuis van Johnson instorten."

Noord-Ierland

De onderhandelaars van het Verenigd Koninkrijk (VK) en de EU bereikten gisteren een akkoord op hoofdlijnen; alleen details moesten nog worden ingevuld.

Voor de protestante DUP staat centraal dat Noord-Ierland na de brexit niet anders behandeld mag worden dan de rest van het VK. Als dat wel gebeurt, dreigt volgens de partij het gevaar dat Noord-Ierland ooit bij het overwegend katholieke Ierland gaat horen en dat wil de DUP koste wat het kost voorkomen.

In het akkoord dat nu op tafel ligt, krijgt Noord-Ierland inderdaad een aparte status, zegt De Wit. "Noord-Ierland moet veel meer EU-regels volgen dan de rest van het VK en er komen ook grenscontroles tussen Noord-Ierland en de rest van het VK."

"Dat is heel moeilijk te slikken voor de DUP", zegt De Wit. "Als ze het al slikken, willen ze in ieder geval een veto om over een aantal jaren uit deze constructie te stappen. Dat veto heeft de DUP niet gekregen."

Top Brussel

Vandaag begint in Brussel een tweedaagse top. Na drie jaar van onderhandelen moet er een akkoord over het vertrek van de Britten uit de EU worden gesloten.

"Er zal worden doorgepraat om te kijken of de DUP over de streep getrokken kan worden, maar dit gooit wel heel veel zand in de motor", zegt De Wit. "De EU en vooral lidstaat Ierland willen niet dat de DUP een veto krijgt. Om daar in die heel korte tijd voordat de top begint nog uit te komen, is ongelooflijk ingewikkeld."

Als de EU en het VK een definitief akkoord bereiken, blijft de economische schade als gevolg van het Britse vertrek beperkt. Zonder een akkoord, een zogenoemde no-deal, ontstaat op 31 oktober een chaotische situatie, waarvan de gevolgen nog nauwelijks tot overzien zijn. Verwacht wordt dat vooral de Britse economie dan harde klappen krijgt, maar ook voor bijvoorbeeld Ierland en Nederland zal het slecht uitpakken.