Voorzichtig optimisme in Brussel over mogelijk brexit-akkoord
In Brussel hangt rond de intensieve onderhandelingen tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie over een brexit-deal een stemming van voorzichtig optimisme, terwijl ook gewaarschuwd wordt voor overspannen verwachtingen. Donderdag begint er de EU-top, de laatste die gepland staat voor de brexit-deadline van 31 oktober.
Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft hoop dat er de komende uren of dagen een nieuwe overeenkomst met de Britten kan worden gesloten, waardoor een no-deal-brexit kan worden voorkomen. "We moeten voorzichtig zijn, maar het Verenigd Koninkrijk heeft stappen gezet", zei de bewindsman na een vergadering met zijn Europese collega's in Luxemburg.
Premier Rutte is nog iets behoedzamer, hij noemt de situatie "minder hopeloos" dan enkele weken geleden.
Akkoord nog mogelijk
"Het gaat moeizaam, maar een akkoord voordat de EU-top donderdag begint is nog steeds mogelijk", zei EU-brexitonderhandelaar Michel Barnier. Hij praatte eerder vandaag de ministers bij over de stand van zaken en vertrok daarna spoorslags naar Brussel om verder te onderhandelen. Voorlopig zijn de voorstellen die er liggen niet voldoende. "Er zijn aanvullende stappen nodig", zo omschrijft Blok het.
Het verschil van mening gaat nog steeds over waar de grens precies moet lopen als het Verenigd Koninkrijk eenmaal uit de Europese Unie is gestapt. Dat is van belang voor Ierland en Noord-Ierland, want een harde grens kan leiden tot nieuwe onrust in de regio. Maar voor Nederland is een harde grens een voorwaarde. "Het is in het belang van Nederlandse ondernemers en consumenten dat er geen oneerlijke concurrentie ontstaat", aldus Blok. "Die situatie kan ontstaan als de grens niet goed gecontroleerd wordt."
Geen deadline
Er is nog tijd, denkt Blok. Premier Rutte relativeert de tijdsdruk ook: "Niemand wil dat ze eruit crashen zonder deal. Dus alles is fluïde. Als er zicht is op een deal dan is uitstel weer bespreekbaar."
Vandaag doken her en der, met name in Britse media, berichten op dat de onderhandelaars tot middernacht de tijd zouden hebben, maar dat is geen harde deadline. Volgens EU-diplomaten is het handig als er uiterlijk morgenochtend teksten op tafel liggen waar dan vervolgens de EU-ambassadeurs het over kunnen hebben. Die ambassadeurs bereiden namelijk de top van de leiders voor.
Als het niet lukt de teksten morgen klaar te hebben, dan wordt het lastiger voor de regeringsleiders om donderdag en vrijdag in te stemmen met een overeenkomst. De teksten moeten juridisch getoetst worden en dat duurt altijd even. Ook morgen, zo is de verwachting, zal er nog flink verder onderhandeld worden. De EU houdt er in ieder geval rekening mee dat een extra top nodig is aan het eind van de maand. Het is nog geen 31 oktober, klinkt het overal in Brussel.