Het was een van de knapste staaltjes onderzoeksjournalistiek sinds Watergate: het spitwerk van twee verslaggevers van The New York Times en journalist Ronan Farrow naar de beschuldigingen van seksueel geweld aan het adres van Hollywood-producer Harvey Weinstein. Precies twee jaar geleden kwamen zij met hun verhalen: eerst The New York Times en een paar dagen later Farrow in The New Yorker.
Kort voor zijn publicatie in dat weekblad had Farrow de onderzoeksredactie van NBC News verlaten. Over de achtergronden van zijn vertrek wilde Farrow destijds maar weinig kwijt: het draaide eerst om de verhalen van de vrouwen die met hun relaas naar buiten hadden durven komen.
The Weinstein Company ontsloeg Weinstein na de onthullingen ogenblikkelijk als bestuursvoorzitter. In januari 2020 begint zijn proces voor de rechter in New York. Weinstein wordt door tientallen vrouwen beschuldigd van onder meer verkrachting, aanranding en ander seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Imponerende carrière
Ronan Farrow (31) is de zoon van actrice Mia Farrow en - waarschijnlijk - acteur/regisseur Woody Allen. Het voorbehoud komt van Mia Farrow zelf, die in een interview met Vanity Fair in 2013 de mogelijkheid open hield dat Frank Sinatra Ronans vader is. Ronan Farrow reageerde met een luchtige tweet: "Luister, we zijn mogelijk allemaal Sinatra's zoon", maar erkent Allen als zijn vader.
Farrows carrière is nu al imponerend: een rechtenstudie aan Yale, werkzaam voor UNICEF in Soedan, diplomaat in het team van meesteronderhandelaar Richard Holbrooke, adviseur jongerenzaken voor toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton, tv-presentator op MSNBC, auteur van een lijvig en goed ontvangen boek over de aftakeling van de Amerikaanse diplomatie.
En nu ligt er Catch and Kill, dat vandaag wereldwijd verschijnt. Een boek over de journalistieke speurtocht naar het wangedrag van Weinstein, maar ook over het systeem waarin dat wangedrag kon plaatsvinden. Want uit eindelijk gaat het allemaal over macht, zegt Farrow.
We spreken Farrow in het kantoor van zijn uitgever in Manhattan. Bekijk hier het fragment waarin hij spreekt over machtsmisbruik, of bekijk het hele interview:
Aan bad guys geen gebrek in Farrows boek. Zo is steradvocaat David Boies, een jurist met contacten in de hoogste politieke (Democratische) kringen, niet te beroerd om in Weinsteins naam een Israëlische spionagefirma op Farrow en andere verslaggevers af te sturen.
Farrow beschrijft in zijn boek hoe hij bij zijn onderzoek wordt gedwarsboomd. Filmproducent Weinstein schakelt niet alleen advocaten, maar ook bevriende politici en kopstukken uit de entertainmentwereld in in een poging de onderzoeksjournalisten in toom, en in de gaten te houden.
Schikkingen
Ook NBC, Farrows vroegere werkgever, wordt in het boek genadeloos door de mangel gehaald. Vooral NBC News, verantwoordelijk voor veelbekeken actualiteitenprogramma's als Today, NBC Nightly News en Meet The Press, moet het ontgelden.
Farrow beschrijft hoe de redactieleiding hem en zijn producer verbiedt om hun onderzoek naar Weinstein voort te zetten - juist op het moment dat zij er bijna denken te zijn. Achterliggende reden, zo ontdekt Farrow: de top van NBC kwam zelf in de voorgaande jaren zeven schikkingen overeen met vrouwen die NBC-kopstukken beschuldigden van seksueel wangedrag.
Weinstein zou van de schikkingen geweten hebben en dreigde de informatie op straat te gooien als NBC over hem zou publiceren. Een aantal schikkingen betrof wangedrag door steranchorman Matt Lauer, die in Farrows boek door een voormalig producer zelfs van verkrachting wordt beschuldigd. In november 2017 werd Lauer, goed voor een jaarsalaris van 25 miljoen dollar, door NBC ontslagen.
In de dagen voor de verschijning van Farrows boek Catch and Kill begon NBC een tegenoffensief. De zender ontkent zaken onder het tapijt te hebben geschoven, zegt op geen enkele manier door Weinstein onder druk te zijn gezet en stelt dat Farrow geen beschuldigingen on the record had.
Het zijn punten die weer stuk voor stuk door Farrow worden bestreden. The New Yorker, het tijdschrift dat Farrows verhaal over Weinstein in 2017 afdrukte en waarvoor hij nog steeds werkt, is wereldberoemd vanwege de vele factchecks die aan publicatie van elk stuk voorafgaan.
Farrow: "Dit is wat er gebeurt bij instituten zoals NBC: in plaats van het misbruik bespreekbaar te maken, vegen ze het onder het tapijt en betalen ze afkoopsommen. Vervolgens beschuldigen ze andere media ervan de feiten te verdraaien."
De onthullingen over Weinstein brachten over de hele wereld een maatschappelijke discussie op gang over seksuele intimidatie, onder de noemer #MeToo. Heeft die discussie iets veranderd? Wij peilden eerder de stemming in Zweden, India, Frankrijk en de VS.