IS'ers ontsnappen: 'Het is totale chaos hier'

Uit het strijdgebied in het noorden van Syrië komen verhalen over executies en massale ontsnappingen van IS-aanhangers uit een gevangenenkamp. VRT-journalist Rudi Vranckx is in het gebied en maakt melding van totale chaos.

"Voor de Turkse invasie waren er 700 bewakers. Nu nog 60", vertelt Vranckx. "De veiligheidsdiensten vertellen mij dat er beschietingen van het Turkse leger waren, het leger en de bewakers van het kamp hebben zich teruggetrokken. De vrees is dat dit zal overgenomen worden en dat iedereen verdwijnt." Het kamp Ain Issa ligt dicht bij de stad Raqqa, het voormalige bolwerk van de terreurorganisatie.

Verschillende IS-vrouwen maken volgens Vranckx van de chaos gebruik om te vluchten. "Het is onduidelijk waarheen. Hoeveel mensen er precies weg zijn, is niet duidelijk. Er zijn beelden van vrouwen die in de natuur verdwijnen. En ook het lot van de buitenlandse vrouwen, die daar ook zitten, is onduidelijk. Ook die deuren zijn open."

Ontsnapt

Vranckx had vandaag telefonisch contact met twee Belgische vrouwen die het kamp voorlopig niet ontvlucht zijn. Eén Belgische vrouw zou wel gevlucht zijn. "Ze is gisteren vertrokken, maar we weten niet waarheen of met wie ze haar ontsnapping geregeld heeft", vertelt Vranckx.

De mannelijke IS'ers zitten niet in het kamp, maar in beter bewaakte complexen op een andere plek. Daar moet een metershoge muur de gevangenen binnen houden. "Maar het is niet uit te sluiten dat er mensen zouden kunnen ontsnappen op het moment dat die gevangenis geraakt wordt", zegt correspondent Marcel van der Steen, die er onlangs nog was. "Die gevangenis wordt wel veel beter beveiligd dan een kamp."

In het kamp zaten voor zover bekend geen Nederlandse IS-strijders. Dat meldt een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De Koerden zeggen dat al meer dan 800 buitenlandse vrouwen het kamp ontvlucht zijn. De twee Belgische vrouwen waar Vranckx mee telefoneerde, zeggen dat nog vele honderden samen met mensensmokkelaars hun ontsnapping aan het plannen zijn.

De Turkse ambassadeur in Nederland, Saban Disli, zegt dat als wordt bevestigd dat er inderdaad IS'ers zijn ontsnapt, "Turkije ze zal pakken en gevangen zal zetten. Want als het waar is, is dat nu een probleem voor Turkije".

Maar, zo benadrukt de ambassadeur, "het is vooral een internationaal probleem, de landen waar die terroristen vandaan komen, moeten ook wat doen. Die mensen zitten al vier, vijf jaar gevangen, en wat deden die landen, wat deed Europa? Ze hadden al lang een oplossing moeten hebben. Niemand deed wat en nu klagen ze."

De kritiek op de Turkse aanval neemt met de dag toe. Maar volgens Disli is Syrië al jaren een vrijplaats voor verschillende terroristen. "En daar zitten wij vlakbij. We hebben een veilige zone nodig langs de Turkse grens, voor de Turken én voor de Syriërs die terug willen."

Instabiliteit

De Duitse bondskanselier Merkel sprak vandaag telefonisch met de Turkse president Erdogan en riep hem op om het offensief onmiddellijk te staken. Duitsland vreest voor verdere instabiliteit en hergroepering van terreurgroep IS, zorgen die ook door andere wereldleiders worden gedeeld.

De Verenigde Staten trekken alle resterende militairen terug uit het noorden van Syrië. De Amerikaanse president Trump heeft daar opdracht voor gegeven. Hij wil voorkomen dat ze verwikkeld raken in gevechten tussen het Turkse leger en Koerdische milities.