Als Gronings gas wegvalt, hoe verwarmen we dan straks onze huizen?
Het kabinet heeft besloten om in 2022 helemaal te stoppen met de gaswinning in Groningen. Alleen in een strenge winter gaat de gaskraan in Groningen nog een beetje open. Maar nu gebruiken nog vrijwel alle huizen in Nederland in alle winters het Groningengas. Hoe moet dat straks?
Gas uit Groningen was lange tijd zo vanzelfsprekend als water uit de kraan. Maar de aardbevingen in Groningen en klimaatverandering hebben het gebruik van het gas als verwarmingsbron ter discussie gesteld. Veel gemeenten zijn nu al bezig met het maken van plannen om wijken van het aardgas af te halen. Uiterlijk eind 2021 komen de gemeenten met een Transitievisie Warmte, waarin staat hoe en op welke termijn dat moet gebeuren. In dat plan moeten ook alternatieven en de kosten voor huiseigenaren in kaart worden gebracht.
Ander gas
De grote meerderheid van de huizen in Nederland blijft nog langer gas gebruiken. In het Klimaatakkoord staat dat in 2030 de eerste anderhalf miljoen woningen van het gas af moeten zijn. Het grootste deel van de ruim 7,5 miljoen Nederlandse huizen blijft dus veel langer met gas verwarmd worden. Niet langer afkomstig uit Groningen, maar uit andere gasvelden.
Nederland heeft - op land en zee - nog honderden andere locaties waar gas wordt gewonnen. Die velden zijn veel kleiner dan het Groningse, want dat is nog altijd het grootste gasveld in de EU (toen het ontdekt werd was het zelfs het grootste van de wereld). Ook kan Nederland gas importeren, bijvoorbeeld uit Noorwegen. Maar zowel het buitenlandse gas als dat uit de kleine velden heeft een andere samenstelling dan het Groningengas.
Dat betekent dat het niet altijd meteen te gebruiken is voor de cv-ketel thuis. Sommige ketels kunnen ermee overweg; in andere gevallen zal het moeten worden gemengd met stikstof, waarna het 'pseudo-Groningengas' wordt genoemd. Dat mengen met stikstof gebeurt de afgelopen jaren al steeds meer, blijkt uit gegevens van de Gasunie. De hoeveelheid buitenlands gas die jaarlijks geschikt gemaakt kan worden voor huishoudens is gestegen van 4,8 miljard kuub in 2014 naar bijna 29 miljard kuub gas vorig jaar. Ook bouwt de Gasunie een nieuwe stikstoffabriek in Zuidbroek, die naar verwachting in 2022 klaar is.
Gasopslag Norg
In het nieuwe besluit van het kabinet speelt daarnaast de gasopslag in het Drentse Norg een belangrijke rol. "Om te borgen dat Norg met ingang van komend gasjaar al bijdraagt aan een verdere reductie en een zo snel mogelijke volledige beëindiging van de winning, (...) krijgt GasTerra de opdracht om Norg komend gasjaar te vullen met pseudo-Groningengas", staat te lezen in de brief van minister Wiebes.
"Ervan uitgaande dat Norg structureel op deze wijze wordt ingezet, kan de gaswinning vanaf medio 2022 naar nagenoeg nul", zo wordt gezegd. Alleen in een koude winter is dan mogelijk nog gas uit Groningen nodig. In de komende maanden gaat Wiebes bekijken wanneer het Groningenveld helemaal op slot kan.
Voor de wijken die al wel de komende jaren helemaal van het gas af gaan, bestaan verschillende alternatieven. Op dit moment wordt in kaart gebracht welke andere verwarmingsbron voor welke wijk het meest geschikt is. In grote steden wordt vooral gekeken naar de ontwikkeling van warmtenetten.
In andere gebieden wordt gekeken naar alternatieven als een (hybride) warmtepomp, infraroodpanelen of geothermie. Ook kan in het bestaande gasnet gebruik worden gemaakt van groen gas (biogas), of waterstof. Op allerlei plekken in Nederland wordt met de verschillende alternatieven geëxperimenteerd.