Jawed S. wilde op Amsterdam CS 'oneerlijke en wrede mensen' doden
De man die vorig jaar willekeurige mensen aanviel op het Centraal Station van Amsterdam, was van plan om "oneerlijke en wrede mensen" te doden. Dat verklaarde verdachte Jawed S. vandaag in de Amsterdamse rechtbank.
De 20-jarige Afghaan stak een jaar geleden twee Amerikaanse toeristen neer op het Centraal Station van Amsterdam. De slachtoffers raakten zwaargewond. S. was boos over een cartoonwedstrijd die Geert Wilders had aangekondigd en wilde daarvoor wraak nemen in Nederland.
Varken
"Waarom hebben jullie dat vuile varken de gelegenheid gegeven onze profeet te beledigen?", vroeg hij vandaag in de extra beveiligde rechtbank. "Ik was naar Nederland gekomen om mijn profeet te verdedigen. Ik was van plan om oneerlijke en wrede mensen te doden."
S. weigerde Wilders bij zijn naam te noemen. "U vraagt mij hem te respecteren. De Koran schrijft voor dat we mensen moeten respecteren, maar geen dieren."
Willekeurige slachtoffers
De geradicaliseerde asielzoeker was met de trein uit Duitsland naar Amsterdam gereisd. Drie kwartier na aankomst stak hij in op twee Amerikaanse toeristen die bij een informatiebalie stonden. Volgens S. had hij het niet specifiek op hen voorzien. "Als ik had geweten dat het toeristen waren, had ik hen niets gedaan."
Advocaat John Beer vertelt hoe de slachtoffers vandaag hebben ervaren:
Snel optreden van de politie voorkwam dat hij meer slachtoffers kon maken. Jawed S. kon door agenten die in de buurt waren worden neergeschoten en overmeesterd. Als hij de kans had gehad, had hij ook hen neergestoken, zei S. vandaag. Ook zei hij dat hij die dag bereid was "als martelaar" te sterven.
Vorig jaar toonde Jawed S. op een eerdere, niet-inhoudelijke zitting ook al geen enkel berouw.
Religie beledigd
Opnieuw maakte Jawed S. vandaag een vastberaden indruk. Hij leek vooral te willen uitdragen hoe erg het is dat zijn geloof wordt aangevallen. "Ik respecteer jullie religie, terwijl jullie mijn religie beledigen."
Vragen van de rechtbank beantwoordde hij nauwelijks. Hij deed vooral zijn eigen zegje. Ook gaf hij aan dat hij graag op tijd wilde bidden.
S. kwam vijf jaar geleden als minderjarige vluchteling uit Afghanistan naar Duitsland en zou daar steeds verder zijn geradicaliseerd. Na zijn arrestatie in Amsterdam zei hij dat hij psychische problemen had. Vandaag verklaarde de verdachte psychisch "kerngezond" te zijn.
Slachtoffers aanwezig
De betrokken politiemensen waren vandaag aanwezig in de zaal, net als de twee slachtoffers uit de Verenigde Staten. Een van hen is door de aanslag permanent in een rolstoel beland. Morgen komen de slachtoffers aan het woord. Dan maakt het Openbaar Ministerie ook de strafeis bekend. Hij wordt verdacht van twee keer poging tot moord of doodslag, met een terroristisch oogmerk.
De advocaat van de slachtoffers eist zo'n drie miljoen euro schadevergoeding. Een van hen kan mogelijk nooit meer werken en kampt met hoge medische onkosten.
Vanochtend kwam via Nieuwsuur en AT5 de portofoon opname naar buiten van de agenten die tijdens de aanslag Jawed S. overmeesterden:
Deskundigen vermoeden dat Jawed S. kampt met psychische problemen, maar wat er precies aan de hand is kunnen ze niet zeggen. De verdachte weigerde mee te werken aan onderzoek in het Pieter Baan Centrum.
"Hij herhaalt steeds dezelfde zinnen en verder is het lastig om met hem in gesprek te komen", aldus de psychiater. "Waarschijnlijk is hij niet psychotisch, maar of hij bijvoorbeeld depressief of getraumatiseerd is, valt niet vast te stellen."
Leugen
Toen S. op zestienjarige leeftijd naar Duitsland kwam, vertelde hij dat zijn moeder was overleden en dat zijn vader spoorloos verdwenen was. Dat bleek een leugen. "Het was mijn asielverhaal", zei S. vandaag. "Verder wil ik het daar niet over hebben."
Hij deed het aanvankelijk goed op school. Hij overwoog een opleiding tot verpleger. Volgens bekenden van Jawed S. veranderde er iets in hem, toen zijn asielaanvraag in 2017 werd afgewezen. Jawed S. radicaliseerde, maar zelf bestrijdt hij dat beeld: "Ik was vroeger ook zoals ik nu ben."
Dat hem nu een zware gevangenisstraf boven het hoofd hangt, leek S. niet te deren: "Zoals de afgelopen twintig jaar voorbij getikt zijn, zullen de volgende twintig jaar voorbij tikken."
