'Mogelijk 14 miljard minder aan woningbouw en wegen door stikstofuitspraak'

Bouwprojecten ter waarde van 14 miljard euro staan op losse schroeven door de uitspraak van de Raad van State (RvS) over de beperking van de stikstofuitstoot. Dat heeft ABN Amro berekend. Door die stikstof-uitspraak kunnen allerlei bouwprojecten niet doorgaan.

Volgens de bank is de komende vijf jaar de bouw van zo'n 5 miljard euro aan woningen en 9 miljard euro aan infrastructuur onzeker geworden. "De woningbouw haperde al door hoge bouwkosten en personeelstekorten, maar de uitspraak van de RvS zorgt er mogelijk voor dat de woningbouw nu piepend tot stilstand komt", aldus Madeline Buijs, econoom bij ABN Amro. "De overheid streeft naar de bouw van 75.000 woningen per jaar, al wordt dit nu al niet gehaald. Door de RvS-uitspraak wordt dat de komende jaren nog moeilijker."

Uit nieuwe cijfers van het CBS blijkt dat het aantal vergunningen voor nieuwbouwwoningen in het tweede kwartaal met 14 procent gedaald is naar 12.800. Dat is het laagste aantal in drie jaar tijd. In het eerste kwartaal nam het aantal vergunningen ook al af. De woningbouw was dus al aan het teruglopen voor de uitspraak van de Raad van State van eind mei.

Onzekerheid over doorgaan

De Raad van State heeft al een streep gezet door de bouw van de nieuwe wijk Melickerveld in Roermond. Daar zouden 468 woningen komen. Van andere projecten is onzeker of ze door kunnen gaan. ABN Amro noemt onder meer de bouw van 6000 tot 10.000 woningen in de Merwedekanaalzone in Utrecht, 5000 woningen op voormalig vliegveld Valkenburg in Katwijk en 500 woningen in de wijk Kloosterveen in Assen.

Wat betreft wegenbouw gaat het onder meer om de uitbreiding van de A27 en A12 bij Utrecht en de A15 en A12 bij Arnhem.

Groot publiek belang

Voor alle bouwprojecten die stikstof uitstoten, moet sinds de uitspraak aangetoond worden dat die geen effect hebben op ruim 118 natuurgebieden die last hebben van te veel stikstof. Als dat effect er wel is, moet de zogeheten ADC-toets doorlopen worden. ADC staat voor Alternatief, Dwingend en Compensatie.

Eerst moet er een alternatief voor het project gevonden worden. Is dat er niet, dan wordt bekeken of er een dwingend algemeen belang is om het project door te laten gaan. Als er zo'n belang is, dan moeten er maatregelen genomen worden om de stikstofuitstoot te compenseren.

ABN Amro verwacht dat alleen woningbouwprojecten in gemeentes met een woningtekort die ADC-toets zullen doorstaan, omdat er dan sprake is van een groot publiek belang om meer te bouwen.

"Wij verwachten dat woningprojecten in gemeentes met een woningoverschot de komende jaren niet door kunnen gaan. Dit scheelt de woningbouw al minimaal 1 miljard euro per jaar. Dat bedrag kan nog hoger worden als bouwprojecten in gebieden met een woningtekort die ADC-toets ook niet doorstaan."