'NS vergeet verzetsstrijders in deportatieregeling'
De regeling die de Nederlandse Spoorwegen hebben getroffen voor slachtoffers en nabestaanden van de Holocaust, zou ook moeten gelden voor verzetsstrijders. Daarvoor pleiten verenigingen die zijn aangesloten bij het Centraal Orgaan Voormalig Verzet en Slachtoffers 1940-45 (COVVS).
In juni maakte de NS bekend dat ze 5000 à 6000 overlevenden van de Holocaust, hun weduwen en weduwnaars en hun kinderen een tegemoetkoming gaan betalen. De ongeveer 500 nog levende Joden, Roma en Sinti die door de NS naar doorgangskamp Westerbork zijn vervoerd, krijgen ieder 15.000 euro. Weduwen en weduwnaars krijgen 7500 euro. Kinderen krijgen 5000 of 7500 euro.
Henk Mreijen van de Vereniging Kinderen van Verzetsdeelnemers 1940-45 zegt in De Telegraaf dat er met twee maten wordt gemeten. Volgens hem "vergeet" de NS de families van Nederlandse verzetsstrijders. "Er zitten nogal wat losse eindjes aan de NS-regeling die niemand kan begrijpen", aldus Mreijen in de krant. Het gaat volgens hem niet om het geld maar om erkenning.
Martine Letterie, die zelf kleinkind is van verzetsstrijder Martinus Letterie, vertelt op NPO Radio 1 dat haar opa ook is weggevoerd. Ze snapt de redenering niet dat de regeling alleen voor Roma, Sinti en Joden geldt. "Mijn grootvader is ook niet meer teruggekeerd, en werd in januari 1942 vermoord. Daar bleef een gezin met jonge kinderen achter. Mijn oma kreeg pas in 1948 erkenning en een klein pensioentje. Onze organisaties bestaan niet voor niets."
Letterie vindt dat de nabestaanden van verzetsstrijders ook compensatie moeten krijgen. "De politieke gevangen werden ook gezuiverd. Ze werden ook naar vernietigingskampen gestuurd met de bedoeling ze te vermoorden. Niet vergast, maar door werk vernietigd."
Reactie
Het COVVS heeft bezwaar gemaakt bij de NS en de commissie-Cohen die het advies gaf om met een regeling te komen. Er zou daarop nog geen antwoord zijn gekomen.
De NS zegt in een reactie tegen de NOS dat het advies van de commissie-Cohen "zorgvuldig en weloverwogen is". De spoorwegen kijken wel naar de mogelijkheden om groepen die buiten de regeling vallen collectief te erkennen.
Een woordvoerder van Job Cohen zegt dat zijn commissie zich gehouden heeft aan de kaders die de NS heeft meegegeven.
110.000
In totaal vervoerde de NS vanaf tientallen stations 110.000 Joden, Roma en Sinti naar Westerbork. Vandaar werden ze naar de vernietigingskampen Auschwitz en Sobibor gedeporteerd. Slechts 5000 mensen keerden levend terug. Ook bouwde de NS in opdracht van de bezetter een aftakking naar Westerbork van de spoorlijn Meppel-Groningen.
De NS handelde in opdracht van de Duitsers, maar protesteerde nooit tegen de opgelegde maatregelen en liet zich voor de uitvoering daarvan betalen. Aan het transport van Holocaustslachtoffers zou 2,5 miljoen gulden verdiend zijn.
