Storing brandstoftoevoer Schiphol 'onbegrijpelijk', zegt oud-directeur AFS

Een dag na de storing in het toevoersysteem voor brandstof op Schiphol is er nog veel onduidelijk over hoe de storing heeft kunnen ontstaan en waarom het zo lang duurde om het systeem weer op te starten. Zelfs de oud-directeur van het bedrijf waar het misging, Aircraft Fuel Supply (AFS), heeft geen idee hoe het zo uit de hand kon lopen.

Rond 13.00 uur gistermiddag ontstond de storing in het voedingssysteem van AFS. Al snel daarna stroomde er geen kerosine meer door de ondergrondse leidingen van het terrein van AFS op Schiphol-Zuidoost naar de gates op de luchthaven, waar vliegtuigen tanken.

Woordvoerders van Schiphol geven 's middags en 's avonds aan dat ze niet weten waar de storing door veroorzaakt is. Het enige wat zij uitsluiten, is dat de storing te maken heeft met de hitte.

NOS op 3 maakte deze slider over hoe het systeem op Schiphol werkt:

Vanochtend heeft de directie van Schiphol overleg gehad met AFS. "Zij geven aan dat er een elektrische verstoring is geweest waardoor een hoogspanning is ontstaan. Een veiligheidssysteem treedt dan in werking en legt het systeem stil. Het heeft enkele uren geduurd om het weer aan de praat te krijgen, omdat er bepaalde onderdelen voor nodig zijn", zegt Miriam Hoekstra, directeur Airport Operations.

'Negen uur kan echt niet'

Of de oorzaak nu een stroompiek of iets anders is, de oud-directeur van AFS begrijpt niet waarom het systeem er zo lang uit lag. Klaas Winters werkte 24 jaar bij het bedrijf en weet precies hoe de brandstoftoevoer in elkaar zit. "Ik was stomverbaasd toen ik gisteren over de storing hoorde. Ik kon er niets van geloven. In al die jaren dat ik bij AFS gewerkt heb is het mij niet gelukt om zo het nieuws te halen."

Volgens Winters kan het zijn dat een medewerker op het brandalarm heeft gedrukt waardoor het hele systeem stopt. "Alles gaat dan uit, de inkomende en uitgaande stroom wordt gestopt, de boel gaat dicht."

Er is gistermiddag om 12.45 uur een zogenoemde brandgeruchtmelding binnengekomen vanaf het terrein van AFS , bevestigt de Veiligheidsregio Kennemerland aan de NOS. Bij een brandgeruchtmelding is het twijfelachtig of er ook daadwerkelijk brand is. Toen de brandweer ter plaatse kwam, was er alleen sprake van rookontwikkeling. "Er is niets geblust en wij spreken niet van een brand", aldus de woordvoerder van de Veiligheidsregio.

Hoe dan ook konden medewerkers van AFS blijkbaar niet meer bij het systeem na de storing, zegt Winters. "Dat is onbegrijpelijk, want er zijn heel veel backup-mogelijkheden. Als je weet wat er aan de hand is, kun je het probleem isoleren en de zaak weer opstarten. Dat is niet gebeurd."

"Je kunt er ook voor kiezen om het probleem gelijk op te lossen, als je ziet dat het binnen een halfuur of een uur kan", stelt de oud-directeur. "Maar negen uur kan echt niet. Zeker niet in deze tijd van het jaar."

Waarom medewerkers van het bedrijf zoveel tijd nodig hadden? "Ook voor mij blijft het gissen", zegt Winters. "Ze zouden moeten weten wat ze moeten doen bij dit soort calamiteiten. Ik weet niet of het onervarenheid is. Ik ben er nu vier jaar weg, mijn collega's en ik waren goed getraind."

Overtredingen

Aircraft Fuel Supply is door de Rijksoverheid aangemerkt als een "aanbieder van een essentiële dienst". AFS is op Schiphol het enige bedrijf dat vliegtuigen tankt. Het bedrijf bestaat sinds 1967 en is een joint venture van Air France-KLM en oliemaatschappijen Shell, BP, Esso, Q8, Statoil, Texaco en Total. Er werken zo'n 25 mensen.

Uit een inspectierapport uit 2016 blijkt dat bij het bedrijf destijds acht overtredingen waren geconstateerd. Eén overtreding valt op: de inspectie stelde dat er geen eenduidig beleid was voor het uitvoeren van onderhoud. Of herstelwerkzaamheden op tijd gebeurden was de vraag. Het is onbekend of dit inmiddels is verholpen.

AFS was vandaag, net als gisteren, niet bereikbaar voor commentaar.

Schiphol zegt dat het "gedegen onderzoek" wil laten doen naar de storing en de afhandeling daarvan, door een externe partij. Het is nog niet bekend welke organisatie dat gaat zijn. De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) houdt de zaak in de gaten. Vooralsnog doet de raad geen onderzoek.

Duizenden passagiers strandden door de storing in het toevoersysteem: