Oud-verpleeghuisarts Anneke van der Plaats (78) deed jarenlang onderzoek naar mensen met dementie. De methode die ze ontwikkelde om hun leven aangenamer te maken, blijkt te werken, stellen verschillende verpleeghuizen die met haar inzichten werken. Ze vertelde er anderhalf jaar geleden nog over in Nieuwsuur. Nu blijkt dat Anneke zelf dementie heeft.
Bij de lezingen die ze gaf in het land werd steeds duidelijker dat het slechter met haar ging. "Iedereen die Anneke kent en haar ergens een lezing had zien geven, zei van: 'nou dat ging eigenlijk helemaal niet zo goed met je moeder'", zegt zoon Peter. "Ze zakt in elkaar, eet slecht, haalt het dag- en nachtritme door elkaar, vergeet afspraken. Ik zag steeds meer problemen ontstaan. Het ging thuis niet meer."
En dus moest Anneke naar een verpleeghuis. "Ik kan er in ieder geval mee leven, ik kan stukken schrijven", zegt ze zelf over haar diagnose. "En de kamers en dingen zijn prima hier. En wat ik ook zie, het gedrag van de verzorgenden is allemaal uit het boekje, bij wijze van spreken."
Simpele ingrepen
Anneke doelt op haar eigen boek. Daarin schrijft ze dat het leven van mensen met zware dementie met een paar simpele ingrepen een stuk aangenamer kan zijn. De directe omgeving van een patiënt heeft grote invloed op zijn of haar gedrag. Het kan het verschil maken tussen ontspannen zijn en een leven vol angst.
"Het brein is bij alle hersenpatiënten volledig afhankelijk van de omgeving. Een gunstige omgeving geeft gunstig gedrag en een ongunstige omgeving geeft ongunstig gedrag", legde Anneke in 2017 uit. Dit is de basis van de door haar bedachte Brein Omgeving Methodiek.
Het idee van een vertrouwde omgeving, die mensen met dementie geruststelt, werd door verschillende verpleeghuizen overgenomen. Het Lorentzhuis in Velp richtte zelfs zogeheten 'belevingsnissen' in waar bewoners herinneringen kunnen oproepen. Bijvoorbeeld een ouderwetse kinderkamer met poppen, waar bewoners mee kunnen spelen.
'Je bent nog niet afgeschreven'
Anneke is nog niet helemaal gestopt met haar werk. En zoon Peter, die net zijn opleiding tot hulpverlener dementie heeft afgerond, is van plan de theorieën van zijn moeder voort te zetten. "Dat heb ik haar ook toegezegd en dat vond ze iets geweldigs."
Anneke is zelfs nog bezig met een nieuw boek. Peter helpt haar daarbij. "Ik wil haar daarin ondersteunen. Gewoon het gevoel van: je bent er nog. Je bent nog van alles waard. Je kan het nog. Je bent nog niet afgeschreven."