Net zo onverzettelijk als pater Van der Lugt: Libanon gaat 'pater Theo' missen
Het verhaal van pater Theo Vlugt is vergelijkbaar met dat van zijn collega-pater Frans van der Lugt. Allebei wilden ze mensen uit alle lagen van de samenleving een veilige haven bieden, ongeacht religie of achtergrond. Allebei waren ze bereid daar alles voor op te geven. Ook toen de wereld om hen heen in brand stond.
De 75-jarige Van der Lugt betaalde er uiteindelijk voor met zijn leven, toen hij ruim vijf jaar geleden bij zijn klooster in het Syrische Homs werd doodgeschoten. Zelfs toen de kogels rond hem suisden, weigerde hij de stad te verlaten waar hij bijna vijftig jaar had gewoond.
Jezuïetenpater Theo Vlugt was in zijn geliefde Beirut net zo onverzettelijk tijdens de Libanese Burgeroorlog tussen 1975 en 1990, toen hij een basisschool runde waar moslims en christenen hun kinderen brachten. En net als voor Van der Lugt was ook voor hem vertrekken geen optie. "Geen sprake van, geen sprake van!", zegt Vlugt nog altijd fel.
Verpieteren
Hij kan zich nog goed herinneren toen hij hoorde over de dood van Van der Lugt. Het was voor hem een schok. "Iemand belde aan, hij deed open en toen werd hij doodgeschoten. Het is al vijf jaar geleden."
Hij zegt het met een breekbare stem. Vlugt praat moeilijk. Hij verplaatst zich achter een rollator. Drie jaar geleden kreeg hij een beroerte. Sindsdien brengt hij de meeste tijd door in zijn kleine kamer in een verzorgingstehuis in Beirut. En daar zit hij, zoals hij het zelf noemt, te 'verpieteren'.
Daarom keert hij na bijna zestig jaar terug naar Nederland. Hij wil zijn laatste dagen namelijk niet slijten bij "een raam, deur en een muur". Hij realiseert zich dat hij in een ander Nederland terechtkomt. "Ik kom terug in een heidens land", zegt hij.
Selfies met 'pater Theo'
Hoe die overgang zal bevallen, weet hij niet. Ze gaan hem in Beirut in ieder geval missen. In een bomvolle kerk vierden een paar weken geleden honderden werksters de verjaardag van de pater. Na de dienst liet hij alle selfies met een glimlach over zich heenkomen. Op de Filipijnen was de 90-jarige pater Theo 'all over Instagram'.
Hij zette zich de laatste jaren van zijn werkende leven in voor migrantenvrouwen die vaak voor een appel en een ei onder zware omstandigheden als dienstmeisje in Libanon werken. Veel komen uit de Filipijnen, Ethiopië of Sri Lanka.
Via een wekelijks radioprogramma riep hij de vrouwen op te bellen als ze niet goed behandeld werden. Vlugt: "Als je nooit bezoek ontvangt, als je nooit naar buiten mag, dan mag ik wel naar binnen." Zo stond hij regelmatig op de stoep bij Libanese gezinnen, moslims en christenen, om het leven van de arbeidsmigrant iets te verlichten.
Zorgen
Zijn hele leven volhardde hij in het samenbrengen van mensen. Dat pater Theo nu naar huis wil, verbaast eigenlijk iedereen om hem heen.
Want hij wilde sterven in Libanon, zijn grote liefde. Het land waar hij zo voor heeft gestreden, maar dat hij nog steeds in een broze staat achterlaat. Over politiek wil hij niet praten. Wel maakt hij zich zorgen. Over de toekomst van het land, over een mogelijk nieuwe oorlog. Maar zegt hij: "Het laatste woord komt uit de hemel: vrede op aarde." En nog een keer zegt hij het, nu zachter: "Vrede op aarde."