Criminelen proberen binnen te komen in Brabants amateurvoetbal
Bij zeker vijf Brabantse en Zeeuwse amateurvoetbalclubs bestaan vermoedens dat criminelen voet tussen de deur proberen te krijgen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek naar hoe voetbalverenigingen omgaan met verdachte geldschieters.
Amateurclubs, maar ook gemeenten en de KNVB, moeten meer doen om de invloed van criminelen te beperken, vindt de taskforce Brabant Zeeland. De taskforce houdt zich bezig met de bestrijding van georganiseerde misdaad in het zuiden van Nederland en heeft onderzoek laten doen naar de top van de amateurvoetbalclubs in die regio.
Van de twaalf verenigingen die wilden meewerken, denken er vijf te maken hebben met 'criminele inmenging'. Meestal gaat het om foute sponsors, vertelt hoogleraar criminologie Toine Spapens, die bij het onderzoek betrokken is. "Verenigingen die het financieel moeilijk hebben, worden benaderd door mensen met een dubieuze achtergrond of door regelrechte criminelen, die geld in de club willen steken."
Ook zijn er gulle gevers die spelers zwart betalen of wat extra contant geld toestoppen als ze winnen. "Zo'n clubbestuur is daar ook niet altijd gelukkig mee, maar heeft toch moeite om er voor te gaan liggen als een gewaardeerd lid zoiets doet", zegt Spapens.
Knuffelcriminelen
Het onderzoek, dat later dit jaar wordt gepubliceerd, is een vervolg op een rapport van vorig jaar over 'criminele weldoeners'. Daaruit bleek dat in een op de drie gemeenten een criminele suikeroom actief is, vaak in de sportwereld.
"Je kunt je daar profileren als een respectabel lid van de maatschappij", verklaart hoogleraar Spapens. Criminelen trekken hun portemonnee, in ruil voor aanzien, invloed en informele contacten met lokale ondernemers.
Sponsors hebben geen strafblad op hun rug geplakt.
Het nieuwe onderzoek is vooral bedoeld om te kijken hoe voetbalclubs om gaan met zulke 'knuffelcriminelen' en hoe ze zich daar beter tegen kunnen weren. Daar hebben verenigingen nu nogal eens moeite mee.
"Sponsors hebben geen strafblad op hun rug geplakt. Als iemand vorige week nog gepakt is met een tas drugs in zijn auto, is het makkelijk om 'nee' te zeggen. Maar bij een op het oog normaal bedrijf waar toch wat rare verhalen over gaan, is het moeilijk om iemand regelrecht af te wijzen."
Noodlijdend
Wat ook meespeelt, is dat de vaak noodlijdende clubs het sponsorgeld goed kunnen gebruiken. Eerder schatte de KNVB dat twee derde van de amateurclubs in financiële problemen zit. Dat maakt hen extra kwetsbaar voor criminelen.
"Aan de ene kant vinden we het prachtig als een grote sponsor een kunstgrasveld betaalt, want dan hoeven we dat als overheid niet te doen", zegt burgemeester Paul Depla namens de taskforce. "Maar maken we die club dan geen makkelijke prooi voor criminele weldoeners? Die stappen bewust in het gat dat een gemeente achterlaat."
Voetbalclub Baronie uit Breda denkt met zo'n dubieuze sponsor te maken te hebben gehad. "Ik werd gebeld door iemand die ik absoluut niet kende, die mij aanbood om samen met zijn kennissen 25.000 tot 50.000 euro per jaar in Baronie te stoppen", vertelt voorzitter Stan Gielen. "Dat is voor ons een serieus bedrag, want Baronie is financieel niet zo solide op dit moment."
Gielen sprak met de sponsor af, maar die kwam niet opdagen:
Gielen liet vallen dat hij ooit belastinginspecteur was geweest en nam zijn mede-bestuursleden mee naar de afspraak met de sponsor. De man kwam niet opdagen. Telefonisch was hij ook niet meer te bereiken. "Toen kreeg ik wel argwaan. Ik heb zijn naam eens opgezocht op internet en in een mum van tijd zat ik in een netwerk van Oost-Europese oligarchen."
Clubs moeten veel kritischer zijn op hun geldschieters, vindt Paul Depla. Maar ook gemeenten moeten beter opletten. "Een gemeente zou zich moeten afvragen of het normaal is dat een club steeds promoveert en budgetten heeft die eigenlijk niet te verantwoorden zijn."
De taskforce roept verenigingen, KNVB, gemeenten en politie op om het probleem gezamenlijk aan te pakken. "Niemand wil dat het geld van een crimineel bepalend is voor hoe hoog je speelt in de competitie."
Frustratie
Volgens hoogleraar Spapens leidt 'criminele inmenging' tot frustratie onder de goedwillende clubs. "Zij moeten ieder jaar enorme moeite doen om de begroting op orde te krijgen, terwijl ze twee dorpen verderop dankzij een gulle sponsor ieder jaar promoveren. Dan moet je sterk in je schoenen staan om te zeggen: ik doe hier niet aan mee."
Alleen de Brabantse en Zeeuwse clubs in de tweede en derde divisie en de hoofdklasse zijn nu onderzocht, maar elders in Nederland spelen volgens hem dezelfde problemen. "Hier in het zuiden hebben we wat meer drugscriminaliteit, maar dubieuze ondernemers heb je overal."
De Taskforce Brabant Zeeland houdt zelf ook gegevens bij over criminele invloeden in het amateurvoetbal en heeft daarvan meerdere voorbeelden: