Duitse klimaatstakers over 'Groene golf': 'Nu tijd voor volgende stap'

• Luuk von Burg

  redacteur Bureau Berlijn

Waar de EU-verkiezingen in andere landen draaiden om migratie, geld of gele hesjes, was in Duitsland het klimaat veruit het belangrijkste thema. Bijna 50 procent van de Duitsers gaf aan dat dit thema voor hen de doorslag heeft gegeven bij het uitbrengen van hun stem. En dat is te zien aan de winst van de partij De Groenen. Die behaalde bij de verkiezingen met 20,5 procent hun grootste verkiezingswinst ooit.

De stemmen voor De Groenen kwamen deels van ontevreden SPD en CDU/CSU-kiezers, maar ook veel van nieuwe, jonge kiezers die voor het eerst naar de stembus mochten. In de leeftijdsgroep tot 25 jaar werden De Groenen veruit de grootste partij. Daar haalden ze 34 procent van de stemmen, op afstand gevolgd door de CDU met 13 procent.

'Klimawahl'

De onvrede over het klimaatbeleid onder jongeren is geen verrassing. Net als in andere landen staken in Berlijn en andere Duitse steden al maanden scholieren op vrijdag voor een beter klimaat. Ook kreeg een video van youtuber Rezo, waarin hij de CDU beticht de toekomst "te vernietigen met hun klimaatbeleid", miljoenen views. Verder kwam twee dagen voor de verkiezingen een video van meer dan negentig youtubers online, die adviseerden vooral niet te stemmen op de traditionele partijen:

Ook vandaag kwamen de jonge klimaatstakers weer bij elkaar in Berlijn. Geheel legaal, dit keer: het was namelijk een vrije dag in Duitsland. We vroegen ze naar hun gedachten over deze 'Klimawahl'.

Franziska Wessel (16)

"We zijn zeker wel trots. We hebben het toch voor elkaar gekregen dit thema zo hoog op de agenda te krijgen. Waarom de regeringspartijen zoveel hebben verloren? Klimaatbeleid stond bij bijna alle partijen wel op alle posters, maar er werden geen concrete maatregelen aangekondigd. Ik denk dat vooral jonge mensen dat hebben ingezien."

Benjamin Enders (19)

"Natuurlijk ben ik erg blij met de uitkomst van deze verkiezingen. Maar kijkend naar de lange termijn, ben ik nog niet overtuigd. Ik kom uit een regio waar veel AfD gestemd is, een partij die geen klimaatbeleid wil voeren. In de herfst moet daar worden gestemd, dus ik ben benieuwd of klimaat dan nog op de agenda staat."

Emilia Kofler (16)

"Dit is al de vijfde keer dat ik hier ben. Ik denk dat de Friday's for Future de ogen van velen heeft geopend en veel mensen realiseren wat de juiste stemkeuze is. Ik ben blij dat De Groenen gewonnen hebben, maar nu moeten ze de volgende stappen gaan maken en de juiste beslissingen nemen."

Joschua Wolf (23)

"Ik ben gematigd positief. Het is goed dat in de uitslag te zien is dat klimaat voor veel mensen een belangrijk thema is. Het zou erg ontmoedigend zijn als we na maanden demonstreren geen verschil zouden zien. Maar ik ben ook wantrouwend. Op dit moment wordt er vooral veel gepraat en beloofd, maar ik moet nog zien dat er iets van terechtkomt. Daarom zijn we vandaag weer hier, en morgen, en volgende maand. Ik hoop niet volgend jaar ook nog."

Blunder Kramp-Karrenbauer

De regeringspartijen weten maar moeilijk een antwoord te formuleren op de kritiek van de jonge klimaatactivisten. De SPD wil zo snel mogelijk een strengere klimaatwet doorvoeren, laten ze weten. SPD-partijsecretaris Lars Klingbeil zegt dat de CDU er verantwoordelijk voor is dat dat tot nu toe nog niet is gebeurd. "Degenen die op de rem staan, moeten gaan", schrijft hij dreigend op Twitter. Ook Merkel zegt dat haar partij er harder aan moet trekken om de eigen klimaatdoelen te halen.

CDU-partijvoorzitter Annegret Kramp-Karrenbauer kiest een andere tactiek, waar ze inmiddels misschien wel spijt van heeft. Ze gaat in de aanval en noemt het filmpje van de youtubers "pure propaganda". Ze vraagt zich af of er geen regels voor soortgelijke video's moeten komen. Hier hebben de klimaatstakers in Berlijn geen goed woord voor over. "Pijnlijk", noemt de een het. "Ik vind het heel grappig dat politici altijd proberen de aandacht te verleggen als het ongemakkelijk voor ze wordt. Dit is echt een blunder van Kramp-Karrenbauer."