Schoolopdrachten in plaats van een schoolreisje, omdat je arm bent

Tot opluchting van veel mensen gaat de gemeente Amsterdam vanaf komend schooljaar bijspringen als minima de vrijwillige ouderbijdrage op de basisschool niet kunnen betalen. Kinderen uit arme gezinnen kunnen zo altijd mee op schoolreisje, ook als de ouders daar eigenlijk geen geld voor hebben.

Het besluit van de gemeente volgt op een proef met de 'Stadspas regeling vrijwillige ouderbijdrage'. Die proef liep al drie jaar op basisscholen met veel leerlingen uit arme gezinnen.

Kinderen die vroeger noodgedwongen op het schoolplein bleven staan als de bus vertrok, zijn blij met deze stap.

"Ik herinner me dat mijn moeder een keer vrijwilliger was op schoolreisje naar de Beekse Bergen, zodat ik toch mee kon", zegt schrijver en presentator Cesar Majorana. "Op de middelbare school was het anders. Ik kreeg een lijst van activiteiten die dat jaar plaatsvonden met de bijbehorende kosten. Er was een schoolreis naar Praag, of naar Barcelona of Rome. Dat kostte 200 euro en je moest natuurlijk geld hebben om daar ter plekke uit te geven. Ik durfde het niet eens aan mijn moeder te vragen. Ik wilde haar niet bezwaren, ik wist dat zij zich zou opofferen zodat ik op de een of andere manier toch mee zou kunnen. Dat wilde ik niet."

Schaamte

Majorana bleef op school achter en maakte die week voor allerlei vakken extra opdrachten. "Je voelt je bijna bestraft omdat je arm bent. Er bestaan natuurlijk allerlei regelingen en potjes, maar die zijn voor mensen met een migratie-achtergrond niet makkelijk te vinden. Mijn moeder is Cubaanse. Bovendien schaam je je om van een regeling of andermans geld afhankelijk te zijn."

Er zijn inderdaad scholen en gemeentes die speciale potjes hebben of een regeling treffen met ouders die krap bij kas zitten; maar niet alle ouders willen of durven geldgebrek toe te geven. Voormalig GroenLinks-politicus Tofik Dibi schrijft daarover op Twitter:

Uit de reacties blijkt ook dat sommige ouders alles op alles zetten om ervoor te zorgen dat hun kind toch mee kan op schoolreisje, ook als is het geld eigenlijk niet voor handen:

In Amsterdam werkt de nieuwe regeling met de stadspas. Ouders die tot 120 procent van het wettelijk minimumloon verdienen en weinig vermogen hebben, kunnen zo'n pas aanvragen. Daarmee krijgen minimagezinnen korting op bijvoorbeeld het zwembad, het museum of de rekening van de dierenarts.

Straks kunnen ze de gemeente dus ook vragen om 50 euro per kind te laten overmaken naar de school voor de ouderbijdrage. Overigens wordt er dan iets gekort op de vrij besteedbare scholierenvergoeding (244 euro) die de gezinnen al ontvangen.

"Een goede oplossing, want zo'n pas heb je toch al", zegt Majorana.

'Vrijwillig'?

Hoewel het besluit van de gemeente door veel mensen wordt aangemoedigd, vragen ook veel mensen zich af of de regeling wel zo eerlijk is ten opzichte van ouders die net boven de inkomensgrens voor de stadspas zitten. Ook is er kritiek op de al jaren gebezigde term 'vrijwillige ouderbijdrage', omdat kinderen van ouders die niet betalen simpelweg niet mogen meedoen aan allerlei extra activiteiten op school.

Volgens de koepelorganisatie voor basisonderwijs, de PO-Raad, staat de term 'vrijwillig' inderdaad haaks op kinderen die niet mee op schoolreisje mogen. Zij vinden het besluit van de gemeente Amsterdam "een mooi gebaar", maar weten niet of andere gemeentes zullen volgen. "Niet iedere gemeente heeft er het geld voor."