Bendegeweld in Braziliaanse gevangenissen weer opgelaaid, 40 doden

In een gevangeniscomplex in het noordwesten van Brazilië zijn zeker 40 gevangenen gedood. Ze zouden zijn neergestoken en gewurgd. Dat melden de autoriteiten in de Amazonestad Manaus, een dag nadat er 15 mensen om het leven waren gekomen bij gevangenisrellen in die stad.

Medewerkers van de gevangenissen op het complex zouden de doden hebben gevonden bij routinecontroles. Sommige gevangenen waren gewurgd, andere met aangescherpte tandenborstels doodgestoken.

Rellen in Braziliaanse gevangenissen slaan vaak over, omdat drugsbendes de dienst uitmaken binnen de muren van vrijwel alle gevangenissen. Om te voorkomen dat het geweld zich verder verspreidt, is de federale politie naar Manaus gestuurd.

Bezoekuur

De rellen begonnen zondag tijdens het bezoekuur. Dat is zeer ongebruikelijk, zei correspondent Marc Bessems in het NOS Radio 1 Journaal: "Er is een soort van erecode dat je elkaar tijdens bezoekuren met rust laat. Dat gebeurde zondag niet. Vijftien gedetineerden zijn toen vermoord, soms terwijl bezoekende familieleden erbij stonden."

"Wat ook heel vreemd is, is dat het hier niet om een ruzie tussen rivaliserende bendes lijkt te gaan", zei Bessems. "Voor zover we nu weten, waren het leden van dezelfde bende die elkaar hebben vermoord."

Of personeel geprobeerd heeft het moorden te stoppen is onduidelijk. "Vergeet niet, in veel gevangenissen hebben binnen de muren de gevangenen het voor het zeggen", zei Bessems. "Het is onduidelijk of er in dit complex bewakers aanwezig waren, bijvoorbeeld tijdens het bezoekuur."

In Brazilië zitten bijna 700.000 mensen in een huis van bewaring of gevangenis. Die zijn overvol, ook omdat verdachten vaak lang op hun proces moeten wachten, zei Bessems. "Om te overleven, moet je je dan wel aansluiten bij bendes die binnen die muren de baas zijn, die je eten regelen, die je slaapplek regelen en weet ik wat nog meer."

Geld om meer gevangenissen te bouwen en meer personeel in te schakelen, is er niet. "Als het er al is, vinden politici het niet zo aantrekkelijk om dat uit te geven aan gevangenen."

Machtstrijd

Twee jaar geleden vielen tientallen doden bij een wekenlange gevangenisopstand in Manaus. Dat kwam toen door een bendestrijd. De meeste geweldsuitbarstingen zijn het gevolg van een machtsstrijd tussen de drugsbendes Primeiro Comando da Capital uit São Paulo en Família do Norte uit het noorden.

De uiterst rechtse president Bolsonaro belooft al tijden de orde in de detentiecentra te herstellen. Ook wil hij meer gevangenissen bouwen om wat te doen aan de ernstige overbevolking in Braziliaanse instellingen.