Iran voelt voorlopig niets voor bellen met Trump, spanning loopt op
De Iraanse president Rohani wijst gesprekken met president Trump voorlopig af. "Capituleren ligt niet in onze mentaliteit en past niet bij ons geloof."
De Amerikaanse regering heeft de afgelopen tijd economisch en militair de druk op Iran opgevoerd. Recent maakte Iran bekend dat het deels uit het atoomakkoord stapt. Vorig jaar had de Amerikaanse regering zich al volledig uit dat akkoord getrokken.
Volgens Washington is er een "acute dreiging" vanuit Iran. Wat die precies inhoudt is onduidelijk: "Ze waren dreigend en wij hebben informatie die je echt niet wilt horen", zei Trump tegen verslaggevers.
De VS heeft vliegdekschip USS Abraham Lincoln naar de regio gestuurd. Ook worden bommenwerpers en een raketafweersysteem naar de regio overgebracht.
Maar Trump stelde deze week ook voor dat de Iraanse machthebbers hem bellen om over het conflict te spreken. Trump zou de Zwitserse ambassade in Teheran, die de diplomatieke belangen van de VS in Iran vertegenwoordigt, een telefoonnummer hebben gegeven.
Vergelijking met oorlog Irak-Iran
Rohani sluit onderhandelingen met de VS niet helemaal uit. Maar hij stelt als voorwaarde dat de VS zich weer achter het atoomakkoord uit 2015 schaart en sancties intrekt, wat voor president Trump onbespreekbaar lijkt.
De Iraanse president trok een vergelijking tussen deze tijd en die in de jaren 80, toen Iran vrijwel het hele decennium in oorlog was met Irak. Volgens Rohani is de huidige situatie in sommige opzichten slechter: Iran had toen niet zulke problemen met de olie-export, kon samenwerken met internationale banken en er waren alleen sancties voor wapenhandel, sprak de president.
Rohani riep de partijen in Iran daarom op om de rijen te sluiten. "De druk die vijanden op ons uitoefenen is ongekend. Maar ik wanhoop niet en heb goede hoop voor de toekomst en ben ervan overtuigd dat we hier overheen komen - mits we verenigd zijn."
Als de oorlogen in Syrië, Jemen of Irak op enige manier een voorbode zijn voor wat er kan gebeuren, dan kan het in Iran nog veel erger worden.
Met het opvoeren van de Amerikaanse militaire aanwezigheid in de regio is de vraag hoe ver de VS wil gaan. Roxane Farmanfarmaian, docent internationale betrekkingen aan Cambridge University en kenner van het Midden-Oosten, zegt dat er gemengde signalen uit Washington lijken te komen.
Volgens haar is duidelijk dat Trumps veiligheidsadviseur John Bolton en minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo erop uit zijn regime change te bewerkstelligen in Iran. "Als het nodig is om daarvoor geweld te gebruiken, zullen ze niet schromen om dat te doen", zei Farmanfarmaian gisteravond in Nieuwsuur.
Maar Trump heeft volgens Farmanfarmaian nog de hoop een nieuwe deal te kunnen sluiten met Iran. De kans dat Teheran dat zal doen is volgens haar nihil. Farmanfarmaian denkt dan ook dat het scenario van Bolton-Pompeo dichterbij komt en een steeds groter gevaar vormt.
"De regio maakt zich grote zorgen over de gevolgen van een oorlog in Iran. Want als de oorlogen in Syrië, Jemen of Irak op enige manier een voorbode zijn voor wat er kan gebeuren, dan kan het in Iran nog veel erger worden. Dat is een ramp die de regio probeert te voorkomen."
