Drijvende kracht achter brexit Nigel Farage weer razend populair
Velen in Groot-Brittannië hebben een grondige hekel aan hem, zeker zij die willen dat de Britten alsnog in de EU blijven. Hij simplificeert de complexiteit van de brexit en neemt regelmatig een loopje met de waarheid. Maar toch staat hij bovenaan in de peilingen in de aanloop naar de Europese verkiezingen: Nigel Farage.
Twintig jaar zat hij in het Europees Parlement namens zijn vorige partij Ukip. En was hij een van de drijvende krachten achter de brexit-stem bij het referendum in 2016. Maar nadat hij door zijn aanhang als een van de overwinnaars op het schild was gehesen, sprong hij daar een week na het referendum alweer vanaf: hij stapte tot ieders verbazing op als leider van Ukip, omdat "zijn taak was volbracht", zoals hij het zei.
Maar nu is hij terug met een nieuwe partij, de Brexit Party. Farage aanschouwde de afgelopen maanden vanaf de zijlijn hoe het Britse parlement met zichzelf overhoop lag en geen meerderheid kon vinden voor het brexit-akkoord. Hij zag hoe de Conservatieve Partij intern in een permanente strijd verwikkeld raakte en wist: dit is het ideale moment voor een comeback.
Maar waarom deze terugkeer? Hij had toch juist zijn pensioen aangekondigd, wilde weg uit de politieke arena? "Ik hoopte dat iemand als Boris Johnson de klus zou kunnen klaren, maar ook hij stemde uiteindelijk voor die afschuwelijke deal van May", zegt Farage in gesprek met de NOS. "Ik heb gewacht, maar niemand anders stapte naar voren. En dus ben ik terug."
De politieke onvrede onder Britten is enorm, zeker onder de miljoenen die voor een vertrek uit de EU stemden. En op die onvrede inspelen, kan Farage als geen ander. Avond aan avond trekt hij volle zalen en pleinen. "May zei al 108 keer dat we op 29 maart de EU zouden verlaten. Toen werd het 12 april en nu wordt het 31 oktober. Wie gelooft haar nog?", zegt hij vanaf een podium op een plein in Chester, in het noordwesten van Engeland. "Niemand!", antwoordt de menigte.
Hij is iemand die gewoon een biertje gaat drinken. Hij is sympathiek, iemand die je wil ontmoeten.
Zijn Brexit-partij is sinds de oprichting een maand geleden als een raket gestegen in de peilingen. In vier weken tijd loopt het ledental al richting de 100.000. Zonder dat de partij een uitgebreid partijprogramma heeft gepresenteerd en zonder dat ze ook maar ergens vertegenwoordigd zijn.
Het succes is volledig toe te schrijven aan Farage. "Hij is iemand die gewoon een biertje gaat drinken. Hij is sympathiek, iemand die je wil ontmoeten", zegt een bezoeker op het plein in Chester. "Hij komt op voor de gewone mensen in onze strijd tegen die ongekozen Europese bureaucraten", zegt een ander.
Farage pleit voor een zo hard mogelijke brexit. Hij wil helemaal geen akkoord, ook al wijst elke studie uit dat zo'n no-deal-brexit de Britse economie gigantische schade zal toebrengen. "Je kan geen prijs zetten op vrijheid, op democratie en op trots", zegt hij.
Maar maakt het dan niet uit dat duizenden mensen hun baan verliezen? "Ach, dat zeiden ze na het referendum ook. Dat een half miljoen mensen werkloos zouden worden. Dat is toch ook niet gebeurd? Zelf denk ik dat we economisch beter af kunnen zijn, anderen kunnen zeggen dat het slechter wordt. Maar daar gaat het niet om. Dit gaat om onafhankelijk zijn, geen onderdeel uitmaken van een politieke unie."
En steeds meer brexit-kiezers lijken Farage's visie te omarmen. Peilingen laten zien dat de helft van degenen die leave stemden in 2016 nu hoe dan ook zonder akkoord uit de EU wil. Wat de economische schade ook zal zijn, het helemaal loskomen van de unie is voor hen het belangrijkst.
Onder hen bevinden zich veel woedende Conservatieve kiezers, die hun hoop hadden gevestigd op premier May om de brexit te leveren. "Nooit zal ik nog Conservatief stemmen", zegt een vrouw op het plein. "Het zijn leugenaars."
Maar mochten de Britten over een aantal maanden alsnog de EU verlaten, dan zijn ineens alle Europarlementariërs van de Brexit-partij hun baan kwijt. Is het dan niet voor niks geweest? "Dat maakt me niks uit. Zolang we maar de EU uit zijn. En dan zullen we ons richten op de landelijke verkiezingen hier. We willen verandering, het tweepartijenstelsel flink opschudden. Daarom zijn we er", zegt Farage.
