Pas als de Chinezen het kopiëren, heb je een waardevol product, was lange tijd het credo onder Nederlandse techbedrijven. Maar inmiddels is China een wereldmacht op het gebied van hightech en een grootleverancier van hoogopgeleide technici.
In plaats van kopiëren, innoveren Chinese bedrijven nu zélf, maar ze respecteren niet altijd het intellectueel eigendom van bijvoorbeeld Nederlandse bedrijven. Toch kunnen Europese techbedrijven China als afzetmarkt simpelweg niet links laten liggen.
Risico
Nederlandse techbedrijven lopen risico, zowel in China als binnen de eigen landsgrenzen. Onlangs waarschuwde de AIVD nog specifiek voor economische spionage vanuit China. Binnenkort komt het kabinet met een China-strategie die hier ook aandacht aan zal besteden, hopen bedrijven.
De helft van de hackpogingen is afkomstig uit China.
Christian Rood, begrijpt de waarschuwing van de AIVD. Hij is medeoprichter van de start-up LeydenJar, die een unieke batterij ontwikkelt die vijftig procent meer energie kan opslaan, waarmee bijvoorbeeld elektrische auto's verder kunnen rijden en smartphones langer kunnen bellen. De website van LeydenJar krijgt dagelijks zo'n tachtig hackpogingen voor de kiezen.
"De helft daarvan is uit China afkomstig", weet Rood. "Nu is onze website eigenlijk een visitekaartje, dus het heeft niet zo heel veel zin om in ons visitekaartje in te breken, maar het toont wel aan dat er heel veel belangstelling is, en dat dit niet altijd op een eerlijke manier verloopt."
Kroonjuwelen
Rood heeft besloten nog niet met het product naar China te gaan, volgens hem is de kans groot dat ze de grip op de technologie dan zullen verliezen. "Het kan betekenen dat de doorontwikkeling in China plaatsvindt, zonder dat je het zelf doorhebt. En dan nemen ze eigenlijk die industrie over."
LeydenJar is heel voorzichtig met de specifieke technieken die het hart van het product vormen. 'De kroonjuwelen' moet je beschermen, vindt Rood. Zo heeft LeydenJar er bewust voor gekozen geen internetverbinding te installeren in de ruimte waar het prototype van hun machine staat, om het risico op kennislekkage te voorkomen. Daarnaast heeft de batterij-ontwikkelaar patenten op de technologie. Maar de échte knowhow ligt bij de medewerkers, en die houden ze diep geheim.
"Wij hebben de benadering waarbij we onze techniek verder willen ontwikkelen, vooral met onze Europese partners, automobielindustrie en batterijfabrikanten, tot we een meer solide technologie hebben, die we ook goed kunnen beschermen," aldus Rood. "En dan zullen we zéker ook gaan verkopen aan de Chinese markt."
Als je de Chinese markt ontkent, is het niet mogelijk om een wereldspeler te zijn.
Daan Kersten, denkt er anders over en wil wél met zijn product de Chinese markt op. Kersten is CEO van Additive Industries, een ontwikkelaar van geavanceerde 3D-printers. "We hebben net onze eerste machine verkocht aan een Chinese klant, die daar producten mee gaat maken voor de olie- en gasindustrie."
De 3D-printers zijn inmiddels zo ver doorontwikkeld dat ze niet meer zo simpel te kopiëren zijn, legt Kersten uit. "Als je kijkt naar de complexiteit van deze technologie, waarbij software en datagebruik heel vernuftig met elkaar samenwerken, dat is niet zo maar, één, twee, drie te kopiëren." Bovendien probeert het bedrijf heel snel te ontwikkelen, zodat het continu de Chinese concurrentie voor is.
'Join them'
Het Nederlandse NXP, één van de grootste chipfabrikanten ter wereld, doet al decennia zaken in China. "We kunnen niet om China heen", zegt directeur Maurice Geraets. "China heeft zoveel expertise, zoveel geld, er is zo'n grote markt ook. Op het moment dat je de Chinese markt zou ontkennen, dan is het niet mogelijk om een wereldspeler te zijn", aldus Geraets.
De chipgigant ziet zelfs voordelen in het Chinese één partijsysteem. Zonder alle bureaucratische processen die in Nederland en Europa wel van toepassing zijn, heeft China een grotere slagkracht en snelheid. "China beslist snel, China schakelt snel. Dus op het moment dat China zegt: deze standaard wordt volgend jaar ingevoerd, dan bereiken ze dat sneller dan wij in Europa", aldus Geraets.
Ook Kersten vindt het geen goed idee om de Chinezen buiten de deur te houden, hij pleit ervoor om mee te gaan in de Chinese ambities. "Als je zaken wil doen in China, is er geen alternatief", zegt Kersten. "If you can't beat them, join them."