Dit weten we over terreurgroep National Thowheeth Jama'ath in Sri Lanka
De Sri Lankaanse regering houdt de radicale moslimgroepering National Thowheeth Jama'ath (NTJ) verantwoordelijk voor de serie aanslagen van zondag. Daarbij gingen bommen af op negen locaties, waaronder kerken en hotels. Bij de aanvallen waren meerdere zelfmoordterroristen betrokken. In totaal zijn 310 mensen gedood; honderden gewonden worden behandeld in ziekenhuizen.
NTJ is een nagenoeg onbekende radicale moslimgroepering. Volgens The New York Times is de groep ontstaan in 2015 nadat er verschillende aanvallen op moslims hadden plaatsgevonden. Hoeveel leden de groep heeft is niet duidelijk. De naam betekent zoveel als 'Groepering van Gods eenheid'.
Alhoewel niemand de aanslagen van gisteren heeft opgeëist, heeft de regering gisteren NTJ verantwoordelijk gesteld.
Volgens de BBC is NTJ mogelijk een afsplitsing van de islamitische groep Sri Lanka Thawheed Jama'ath (SLTJ). De secretaris daarvan werd in 2016 opgepakt voor het aanwakkeren van haat jegens de boeddhistische meerderheid van Sri Lanka. Daarvoor bood hij later zijn excuses aan. De groep schrijft op Facebook de aanslagen van zondag te veroordelen.
Aangekondigde aanvallen
De Sri Lankaanse regering heeft nog geen bewijzen naar buiten gebracht van de verantwoordelijkheid van National Thowheeth Jama'ath (NTJ) voor de aanslagen. Wel zette de minister van Telecommunicatie zondag een document online, waarvan hij zegt dat het een officiële waarschuwing was voor de aanslagen:
The New York Times heeft het bovenstaande document vertaald in het Engels. Het is gedateerd op 11 april 2019 en lijkt afkomstig van een Sri Lankaanse inlichtingendienst. Het document is ondertekend door een politiecommissaris. Er staat dat "National Thawhith Jamaan" mogelijk een zelfmoordaanslag aan het voorbereiden is. De planning zou in handen liggen van hun leider Mohammed Zaharan.
In het document worden katholieke kerken genoemd als mogelijke doelwitten, maar er staat ook dat Zaharan zijn volgelingen niet specifiek heeft opgeroepen om kerken aan te vallen. Wel staat er dat hij sinds 2016 tegen zijn volgelingen vertelt dat het doden van niet-gelovigen de meest nobele daad is en dat de islam door zulke daden moet worden verspreid.
Zaharan en andere bij naam genoemde leden zaten ondergedoken. Dit gebeurde nadat ze vorig jaar religieuze beelden hadden beschadigd in de plaats Mawanalla, vermeldt het document. Daarmee wordt mogelijk verwezen naar het vernielen van Boeddhabeelden met hamers, een voorval waar de NTJ door verschillende media mee in verband wordt gebracht.
De informatie in het document zou afkomstig zijn van een buitenlandse inlichtingendienst, volgens The New York Times gaat het daarbij om de Indiase. De Indiase krant The Hindu meldt dat de ontdekking werd gedaan tijdens een onderzoek naar een aanhanger van Islamitische Staat (IS) in Sri Lanka.
Hulp van internationaal terroristisch netwerk?
De Sri Lankaanse regering zegt dat de daders hulp hebben gehad van een internationaal terroristisch netwerk. Welk netwerk dit is, is niet duidelijk.
De SITE Intelligence Group, een bedrijf dat terreurorganisaties volgt, schrijft dat de omvang van de aanslagen doet denken aan de werkwijze van IS. Het bedrijf denkt niet dat een lokale Sri Lankaanse organisatie een aanval van dergelijke omvang kan organiseren.
Er zijn volgens SITE inmiddels ook foto's verspreid waarop een aantal aanslagplegers met een IS-vlag op de achtergrond te zien zijn. Of onderstaande foto's echt zijn, is vooralsnog onduidelijk.
Ook terrorisme-expert Sajjan Gohel van de Asia-Pacific Foundation vermoedt dat de NTJ hulp heeft gehad van een grotere internationale organisatie: "IS of al-Qaida zijn een mogelijkheid. Laten we vooral al-Qaida niet uitsluiten, zij zijn aan het hergroeperen en worden weer een grotere speler. Mogelijk heeft al-Qaida of IS mensen in Sri Lanka willen rekruteren."
Volgens Gohel zijn ook vanuit Sri Lanka geradicaliseerde islamitische burgers afgereisd naar Syrië en Irak om zich bij IS te voegen. Een paar van hen zou zijn teruggekeerd en opgegaan in de menigte.
"Ze hebben wellicht hun kennis en training voor aanslagen meegebracht," zegt Gohel. "Maar het zou ook kunnen dat mensen binnen Sri Lanka online contact hadden via versleutelde berichten en het dark web, om op die manier hulp te krijgen bij het plannen van aanslagen, het maken van bommen en het uitkiezen van doelwitten."