'Stijging verkeersdoden komt mede door gedragsprobleem in verkeer'
Vorig jaar kwamen in totaal 678 mensen om in het verkeer, dat is bijna 11 procent meer dan in 2017. Een forse stijging dus, terwijl het kabinet druk bezig is met plannen om het aantal verkeersdoden te verminderen. Er is niet één verklaring voor die stijging, zegt verkeersdeskundige Ruud Hornman. "Maar ik ben toch bang dat we als weggebruikers de handen in eigen boezem moeten steken", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal.
Volgens Hornman begint het met de drukte op de weg. "Er worden meer autokilometers gemaakt en er zijn meer mensen gaan fietsen. Die fietsen worden ook nog eens sneller." Verder zitten we vooral met een gedragsprobleem in het verkeer. "Agressie, intolerantie en afleiding. Dat zijn de kernwoorden waar we mee te maken hebben."
Ander boetesysteem
Want ondanks alle campagnes en waarschuwingen blijft het gebruik van de telefoon in het verkeer een groot probleem. Een deel van de oplossing zou kunnen liggen bij de handhaving. Dat geldt niet alleen voor het telefoongebruik, maar voor alle verkeersovertredingen, zegt Hornman. "Mensen die vaker dezelfde fouten maken zouden misschien toch eens zwaarder beboet moeten worden dan telkens weer datzelfde bedrag."
Een heel ander boetesysteem dus, iets wat niet van de een op de andere dag is geregeld, weet ook Hornman. Toch kan er volgens hem wel al iets veranderen. "We beboeten nu heel vaak op kenteken, waardoor iemand niet persoonlijk betrapt wordt op het maken van een overtreding. Dan kun je moeilijk zeggen dat het de tweede, derde of vierde keer is als hij weer dezelfde fout maakt."
Vorig jaar reden we mee met de politie die vanuit een bus let op het gebruik van de telefoon achter het stuur. Veel mensen werden op de bon geslingerd:
De grootste stijging van het aantal verkeersdoden was in de provincie Noord-Brabant. "Pijnlijk", zegt Catelijne Thomassen van die provincie, zeker omdat er de afgelopen jaren fors is ingezet om het aantal verkeersdoden naar beneden te krijgen. "Bijna alle scholen in Brabant besteden aandacht aan verkeerseducatie. We overleggen met de politie om te kijken op welke plekken we goed moeten handhaven op het gebruik van smartphones en ook hebben we trajectcontroles."
Een verklaring waarom juist in haar provincie de stijging zo hoog is, heeft Thomassen niet. De gegevens zullen de komende tijd worden geanalyseerd. "Wel is Brabant van oudsher een autoprovincie. We hebben een heel uitgebreid wegennet en mensen stappen hier over het algemeen sneller in de auto dan in het openbaar vervoer."
Ze benadrukt dat de provincie de komende jaren blijft investeren in de verkeersveiligheid. "Kruispunten vervangen door rotondes. Fietspaden anders inrichten. En in Brabant heb je heel veel wegen waar prachtige grote eiken langs de weg staan. Heel mooi, maar dat is voor de verkeersveiligheid niet altijd een goede combinatie. Dus zetten we daar ook op grote schaal vangrail neer."
Toch zal meer vangrail de weg niet veiliger maken, zegt verkeersdeskundige Ruud Hornman. "Dat zou kunnen uitnodigen om nog harder te gaan rijden." Volgens hem zijn 80 kilometerwegen sowieso gevaarlijk. "Je hebt te maken met twee richtingen zonder fysieke afscheiding. Inhaalmanoeuvres kunnen daar fataal uitpakken. Ook heb je vaak te maken met in- en uitritten."
Gedrag in verkeer
Uiteindelijk moet dus vooral het gedrag van de weggebruiker veranderen, als het aantal verkeersdoden moet dalen. "Dat begint bij de rijopleiding", zegt Hornman. "Daar moet gekeken worden: zijn alle opleiders nog wel op orde en is iedereen die wordt afgeleverd aan het verkeer goed opgeleid? Zowel theoretisch als vaardig."
Gedrag blijft ook in de provincie Noord-Brabant een belangrijk punt van aandacht. "We moeten weggebruikers altijd blijven vragen naar hun eigen rol in het verkeer", zegt Catelijne Thomassen. "Daar blijven we, naast het verbeteren van de infrastructuur op inzetten."
