Turkse oppositie tart Erdogan in grote steden, spanning in Istanbul
De lokale verkiezingen in Turkije zijn in de grote steden uitgelopen op een ongemeen spannende strijd tussen de AK-partij van president Erdogan en oppositiepartij CHP. Door heel Turkije kon zondag worden gestemd voor nieuwe burgemeesters. Volgens staatspersbureau Anadolu zijn bijna alle stemmen geteld.
In Istanbul ontlopen de kandidaten van de AKP en CHP elkaar nauwelijks, het verschil is er minder dan een procentpunt. Beide partijen hebben er de overwinning opgeëist. "Het is er nog steeds heel spannend", zegt correspondent Lucas Waagmeester. "Het kan nog een heel hard en naar gevecht worden voordat duidelijk is wie daar burgemeester wordt."
Ook in de hoofdstad Ankara lagen de partijen dicht bij elkaar, maar lijkt de CHP te hebben gewonnen. "Dat is dan hun eerste belangrijke overwinning bij een stembusgang in lange tijd. Dat verlies doet pijn bij de AKP", zegt Waagmeester. Ook in Izmir, de derde stad van het land, koerst de CHP af op een overwinning.
Correspondent Lucas Waagmeester legt uit wat de voorlopige uitslagen betekenen voor de regerende AKP en president Erdogan:
Sinds de stembussen om 17.00 uur lokale tijd zijn dichtgegaan heeft Anadolu voorlopige uitslagen naar buiten gebracht. Die werden op meerdere plaatsen betwist door kandidaten van beide partijen. Met name de oppositie maakte duidelijk de tussenstanden van de staatsmedia niet te vertrouwen.
Uit de cijfers van Anadolu blijkt dat de AKP in het grootste deel van het land heeft gewonnen. President Erdogan zei vanavond in een eerste reactie dat zijn partij de verkiezingen heeft gewonnen, al erkende hij dat er in sommige steden verliezen waren geleden. "Dat hoort bij een democratie", zei hij erbij.
De lokale verkiezingen worden gezien als een test voor de AKP. "Als ook Istanbul in handen van de oppositie valt, dan is dit best wel een avond hoor", zegt Waagmeester. "Er is sprake van een kleine verschuiving. De kleur van de kaart van Turkije verschiet. Als de oppositie lokaal dingen voor elkaar krijgt, dan krijgen ze misschien in de loop van de komende jaren ook landelijk weer een gezicht."
De almacht van de AKP vertoont kleine scheurtjes, of je kunt eigenlijk wel zeggen een flinke scheur.
Volgens de correspondent laten de voorlopige uitslagen zien dat de AKP van president Erdogan niet immuun is voor de economische problemen in Turkije. "De almacht van de AKP vertoont kleine scheurtjes, of je kunt eigenlijk wel zeggen een flinke scheur. Een deel van de kiezers accepteert niet dat de problemen weg worden geschreeuwd met vijandbeelden, zoals Erdogan tijdens de campagne deed."
Waagmeester wijst erop dat Erdogan en zijn AKP al veel crises hebben overleefd. "Een vluchtelingencrisis, de AKP bleef winnen. Een militaire coup, chaos in het landsbestuur, de AKP bleef winnen. Bomaanslagen, de AKP bleef winnen. Nu een economische crisis, inflatie, hoge werkloosheid, stijgende voedselprijzen. Daar ligt kennelijk de achilleshiel van de AKP, van Erdogans macht. Daar gaan we de komende tijd nog veel meer over horen."
Spannende race werd verwacht
Vooraf werd al verwacht dat het in Ankara en Istanbul spannend zou gaan worden tussen de AKP en de CHP. Die oppositiepartij wordt gezien als de belangrijkste tegenstander van de partij van Erdogan. De Turkse president voerde de afgelopen tijd een keiharde campagne, waarin hij nagenoeg de hele oppositie in het kamp van landverraders, criminelen en terroristen plaatste.
Door de economische problemen in Turkije, hielden analisten er al rekening mee dat de AKP in sommige steden zou gaan verliezen. Volgens het staatspersbureau is ruim 83 procent van de ongeveer 57 miljoen stemgerechtigde Turken op komen dagen.
De CHP werkt in veel van de 922 districten in het land samen met de centrumrechtse Goede Partij, onder de naam de Nationale Alliantie. De AKP werkt op zijn beurt samen met de nationalistische MHP in de Volksalliantie.
De Koerdische HDP heeft in de drie grote steden Istanbul, Ankara en Izmir geen kandidaten naar voren geschoven en zijn achterban daar opgeroepen om op de CHP te stemmen. Volgens president Erdogan werkt de HDP, de op een na grootste oppositiepartij, samen met de Koerdische terreurorganisatie PKK.
