Kamer wil onderzoek verdwenen Vietnamese jongeren

Een overgrote meerderheid in de Tweede Kamer wil dat er een onderzoek komt naar de verdwijning van tientallen Vietnamese minderjarigen uit beschermde opvanglocaties voor asielzoekers. Dat zeggen de Kamerleden in reactie op een uitzending hierover van het VPRO-programma Argos vanmiddag op NPO Radio 1.

Vermoed wordt dat de jonge Vietnamezen via Vietnamese mensensmokkelaars in de illegaliteit terechtkomen. Ze zouden zo aan de armoede in vooral het noorden van Vietnam willen ontsnappen. Regionale politiekorpsen in Nederland trekken aan de bel, blijkt uit interne documenten.

Maffia

"Mensenhandel is onacceptabel en moet worden aangepakt", zegt SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk, die net als GroenLinks Kamervragen over de kwestie heeft gesteld. Anne Kuik van het CDA: "Een kind kan moeilijk opstaan tegen de Vietnamese maffia, maar samenwerkende overheden moeten dat wel kunnen. Onderzoek en een internationale strategie zijn nodig om deze uitbuiting van kinderen te kunnen voorkomen."

Ook andere partijen in de Tweede Kamer zijn voorstander van een onderzoek. VVD-Kamerlid Becker zegt dat de asielopvang in Nederland "geen vindplaats mag zijn voor mensenhandelaren en ook geen tijdelijke stop op een smokkelroute richting een illegaal bestaan". Volgens Femke Merel van Kooten van de Partij voor de Dieren moet "de onderste steen boven".

Forum voor Democratie-Kamerlid Hiddema vindt dat de bal eigenlijk bij de politie ligt, maar zal een eventueel onderzoek in de Tweede Kamer wel steunen. "Als de politie zich verontrust toont, is dat reden tot zorg. En dan moet er van daaruit een onderzoek komen."

Net als de Tweede Kamer dringt ook Nationaal Rapporteur Mensenhandel Herman Bolhaar aan op diepgravend onderzoek. "Deze problematiek heeft zowel in Nederland als internationaal een omvang die mij veel zorgen baart. We kunnen ons niet gerust laten stellen zonder te weten waar deze kinderen terecht zijn gekomen", zegt Bolhaar.

Beschermde opvang

De vermoedelijk minderjarige Vietnamezen verdwenen de afgelopen jaren uit de beschermde opvang, terwijl ze daar juist waren geplaatst omdat ze kwetsbaar zijn voor mensensmokkel.

Achter de verdwijningen lijkt gestructureerde mensenhandel te zitten, blijkt uit stukken die Argos opvroeg op basis van de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob). Die documenten zijn ingezien door de NOS. Daarin is onder meer te lezen hoe regionale politiekorpsen aan de bel trekken over de verdwijningen en de vermoedens van mensenhandel. De politie Limburg zegt onderzoek te willen doen naar de achterliggende organisatie, maar daar geen capaciteit voor te hebben.

Ook het Expertisecentrum Mensenhandel en Mensensmokkel heeft sinds 2016 meerdere signalen gekregen over mensenhandel. Zo rapporteerde het centrum in juli 2018 dat er aanwijzingen waren dat de jongeren naar Engeland worden gesmokkeld.

Hongarije en Frankrijk vroegen Nederlandse politiediensten om na te gaan welke organisatiegraad zij zien in Vietnamezen die via valse familieverbanden het land in komen. En in 2017 schreef de Koninklijke Marechaussee (KMAR) dat er sterke vermoedens zijn van mensenhandel rondom de verdwijningen van Vietnamese vreemdelingen. Ze willen daarom hun 'informatiepositie versterken'.

De KMAR schrijft in 2017: "Sinds een jaar zien we landelijk problemen met Vietnamezen die claimen slachtoffer te zijn van mensenhandel." En: "Het vermoeden bestaat dat hier een organisatie achter zit."

Hulporganisaties zoals Pacific Links hebben soortgelijke zorgen geuit bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, zo blijkt uit de stukken. Zij spreken over "georganiseerde misdaad" achter de smokkel van Vietnamezen in Europa.

Kamervragen

In een reactie verwijst staatssecretaris Harbers naar de antwoorden die hij in december gaf op Kamervragen over dit onderwerp. Toen zei hij dat er op dit moment bij uitvoeringsorganisaties geen informatie bekend is over een smokkelnetwerk dat betrokken is bij de vermissing van minderjarige Vietnamese migranten. Volgens hem hebben eerdere onderzoeken hiernaar geen strafbare feiten aan het licht gebracht.

NOS op 3 maakte eerder deze video over de zorgen rondom Vietnamese nagelsalons: